خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا تاييد کرده است که به زودی رهسپار تهران خواهد شد تا بسته جديد مشوق های پيشنهادی گروه معروف به ۱+۵ (آمريکا، بريتانيا، چين، روسيه، و فرانسه، پنج عضو دائمی شورای امنيت سازمان ملل) و آلمان را به سران جمهوری اسلامی عرضه کند.
اين شش قدرت جهانی اميدوارند که جمهوری اسلامی با پذيرفتن بسته پيشنهادی ياد شده، برای جلب اعتماد جامعه بين المللی به صلح آميز بودن برنامه هسته يی اش، روند غنی سازی اورانيوم در ايران را به حال تعليق در آورد.
با اين حال، خود آقای سولانا تاکيد کرده است که در اين زمينه، نبايد از او «انتظار معجزه» داشت.
جمهوری اسلامی تا کنون يک بار به بسته مشابهی «نه» گفته، و همچنان، بر خلاف حکم شورای امنيت سازمان ملل به غنی سازی اورانيوم در ايران ادامه داده است.
اکنون، با توجه به لحن نوميدانه آقای سولانا، و احتمال شکست او در سفرش به تهران، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اين پرسش را راديو فردا در آغاز گفت و گويی با ادم هاگ، Adam Hug، رييس بخش ايران در مرکز سياست خارجی (The Foreign Policy Centre) يکی از برجسته ترين نهاد های انديشه پردازی و انديشه ورزی در بريتانيا در ميان گذاشته است.
- فکر می کنم هرگونه عمليات نظامی، بر ضد جمهوری اسلامی، در کوتاه مدت بعيد است. چون واضح است که حزب جمهوری خواه، حزب حاکم در واشينگتن، بايد روند مبارزات انتخابی را بگذراند و از طرف ديگر حمله نظامی به ايران با مخالفت شديد اروپا و بقيه جهان روبه رو خواهد شد.
ادم هاگ می گويد:« آنچه بعدا اتفاق می افتد، به نظر من، اسباب تاسف است که دولت ايران در اين قضيه نمی خواهد از آژانس بين المللی انرژی اتمی فرمانبرداری کامل کند. اين موضع تهران، به نظر من، به جلب مجدد اعتماد و اطمينان جهانی به اينکه تلاش جمهوری اسلامی برای دستيابی به نيروی هسته ای صلح آميز است، کمکی نمی کند.»
به روشنی می توان دريافت که رييس بخش ايران فارين پاليسی سنتر، در بن بست پديد آمده بر سر فعاليت های حساس هسته ای در ايران، گشايشی نمی بيند و حتی شايد همصدا با خاوير سولانا مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا، از سفر او به تهران انتظار معجزه ای ندارد.
ادم هاگ در باره اين نتيجه گيری می گويد:« من از جزييات مشوق هايی که می تواند به جمهوری اسلامی عرضه شود، خبری ندارم. اما به گمان من، نمی توانيم بيش از حد اميدوار باشيم که خاوير سولانا در تغيير موضع تهران، بتواند توفيقی به دست آورد چون موضع جمهوری اسلامی بوضوح روشن است؛ موضعی که جمهوری اسلامی ايران در سال های اخير داشته و آن را حفظ خواهد کرد.»
وی می افزايد:« با اين حال اميدواريم که برای بهبود بخشيدن به وضع کنونی، فضايی وجود داشته باشد، هرچند که من شخصا چندان اميدوار نيستم که در موضع جمهوری اسلامی، در کوتاه مدت، تغييری داده شود.»
جمهوری اسلامی می گويد: نه! روند غنی سازی اورانيوم در ايران متوقف نمی شود. انرژی هسته ای حق مسلم ما است.» از طرف ديگر، جامعه بين المللی يادآوری می کند که تهران نزديک به دو دهه در زمينه هسته ای پنهان کاری کرده و اين فعاليت ها بر خلاف خواست خود تهران افشاء شده است.
در نتيجه، جهان به اين فعاليت های جمهوری اسلامی ظنين و بدگمان است و از سران حکومت تهران می خواهد که تا جلب اعتماد بين المللی به صلح آميز بودن برنامه اتمی خود، اين فعاليت ها را، نه برای هميشه متوقف کند، که معوق بگذارد يا به حال تعليق درآورد.
جامعه بين المللی همزمان به جمهوری اسلامی پيشنهاد کرده است که تا زمان جلب اعتماد بين المللی به صلح آميز بودن فعاليت های هسته ای در ايران، سوخت هسته ای مورد نياز ايران را جامعه بين المللی تامين کند .
از سوی ديگر جامعه جهانی به جمهوری اسلامی پيشنهاد کرده است که در ازای تعليق روند غنی سازی اورانيوم در ايران، برای ايران نيروگاه های پيشرفته و مدرن هسته ای بسازد، نه به گفته غربی ها نيروگاهی از نوع قديمی که روسيه در بوشهر سرگرم ساختن آن است.
در چنين شرايطی که هر دو طرف از مواضع خود چشم نمی پوشند، در چشم انداز منتظر چه بايد بود؟ درگيری نظامی؟
آدام هاگ در پاسخ به اين سوال به راديو فردا می گويد:« باز هم بايد بگويم که اميدوارم چنين اتفاقی نيفتد و فکر می کنم هرگونه عمليات نظامی، بر ضد جمهوری اسلامی، در کوتاه مدت بعيد است. چون واضح است که حزب جمهوری خواه، حزب حاکم در واشينگتن، بايد روند مبارزات انتخابی را بگذراند و از طرف ديگر حمله نظامی به ايران با مخالفت شديد اروپا و بقيه جهان روبه رو خواهد شد.»
وی می افزايد:«من فکر نمی کنم هنوز به چنين مرحله ای رسيده باشيم. اما به نظر من، اين مشکل همچنان ادامه خواهد داشت، همان طور که اهود اولمرت در سخنرانی خود، خطاب به شورای امريکايی روابط عمومی اسرائيل، از نگرانی کشورش از برنامه غنی سازی اورانيوم در ايران ياد کرد.»
آدام هاگ می گويد:« به نظر من حزب جمهوری خواه در قبال برنامه هسته ای جمهوری اسلامی به همان الگويی که در چند سال اخير ديده ايم پايبند خواهد ماند تا زمانی که در روابط تهران و آژانس بين المللی انرژی اتمی دگرگونی يا چرخشی پديد آيد و گزينه های ديگر به عنوان منع غنی سازی اورانيوم برای ايران بررسی شود.»