منشاء خانواده، مالکيت خصوصی و دولت
با انتشار ويرايش تازه ای از ترجمه فارسی کتاب منشاء خانواده، مالکيت خصوصی و دولت، نوشته فريدريش انگلس در هفته گذشته، ترجمه ای نزديک به اصل و کامل از يکی از آثار کلاسيک مارکسيستی در حوزه نظری در دسترس علاقه مندان فارسی زبان مباحث فلسفی و اجتماعی قرار گرفت.
اين کتاب را خسرو پارسا به فارسی برگردانده است که در ترجمه متون تئوريک و دشوار پيشينه ای درخشان پست سر دارد.
فريدريش انگلس که همراه با کارل مارکس بنيانگذار مارکسيسم در جنبش سوسياليستی است، در نوامبر ۱۸۲۰ در شهر برمن آلمان در خانواده ای کارخانه دار چشم به جهان گشود.
وی همچون مارکس، در جوانی به هگلی های چپ گرايش يافت و از اين منظر به نقد ايده آليسم فلسفه کلاسيک آلمان پرداخت و نخستين اثر خود را با عنوان شلينگ و درون تابی در سن ۲۲ سالگی منتشر کرد.
انگلس از آن پس برای مطالعه اقتصاد به بريتانيا، پيشرفته ترين کشور صنعتی جهان در آن روزگار رفت و کتاب درآمدی بر نقد اقتصاد سياسی را در آن کشور نوشت.
در آستانه انقلاب های کارگری موج اول در پاريس با مارکس آشنا شد و ۴۰ سال در عمل و نظر در کنار او ماند.
مارکس و انگلس اتحاديه کمونيست ها را در پاريس بنيان نهادند، کتاب معروف مانيفست کمونيسم را در ۱۸۴۸ تاليف کردند، در انترناسيونال اول، که بدان روزگار طيف رنگارنگی از همه گرايش های سوسياليستی و آنارشيستی چپ را در بر می گرفت و در شورش ها و انقلاب های ۱۸۴۸ و ۴۹ در عمل و نظر درگير شدند.
برخی آثار مهم مارکس و کتاب های جنگ دهقانی در آلمان و انقلاب و ضد انقلاب در آلمان، اثر انگلس تجربه های نظری و عملی اين دوران منعکس می کنند.
از آثار ديگر انگلس می توان به کتاب های فويرباخ و پايان فلسفه کلاسيک آلمان و آنتی دورينگ اشاره کرد.
انگلس تا پايان عمر مارکس با او همراه بود و پس از مرگ او جلد دوم و سوم سرمايه، مهم ترين اثر مارکس در اقتصادی سياسی را، ويراستاری و منتشر کرد.
انگلس پس از مرگ مارکس در تبديل بينش انتقادی او به ايدئولوژی نقش مهمی ايفاء کرد و در سال ۱۸۹۵ درگذشت.
انگلس منشا خانواده، مالکيت خصوصی و دولت را تحت تاثير کتاب جوامع باستان اثر مردم شناس معروف آن روزگار لويس مورگان تاليف کرد.
نتيجه گيری های مورگان و به ويژه تعميم های کلی و قانون سازی های انگلس با پيشرفت پژوهش های مردم شناسی و انسان شناسی رنگ باختند، اما شيوه و بينش انگلس در ارتقاء علوم جامعه شناسی و تاريخ تاثيری کارساز داشت.
بخش های مهمی از منشا خانواده، مالکيت خصوصی و دولت را نخستين بار مسعود احمد زاده، از بنيانگذاران سازمان چريک های فدايی خلق، در دهه چهل ترجمه کرد.
خسرو پارسا، مترجم اين کتاب، که از چهره های شناخته شده و فعال چپ ايران در ۵ دهه اخير است، ترجمه آثار مهمی چون صورت بندی های اقتصادی پيشا سرمايه داری و تکامل مادی تاريخ را در کارنامه خود دارد.
مرگ سيمرغ ممنوع شد
هفته گذشته اعلام شد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با خودداری از صدور مجوز نشر برای رمان مرگ سيمرغ و جلد سوم خاطرات م.الف. به آذين، محمود اعتماد زاده، با عنوان بار ديگر و اين بار، دو اثر مترجم بنام ايرانی را ممنوع الچاپ اعلام کرده است.
به آذين که در ۱۲۹۳ متولد و در ۱۳۸۵ درگذشت، از معتبرترين و پرکارترين پيشروان ترجمه در ايران بود و زندگی پر فراز و نشيبی را پشت سر گذاشت.
به آذين در کنار جلال آل آحمد از بنيانگذاران کانون نويسندگان ايران در دهه چهل بود.
از معروف ترين ترجمه های به آذين می توان به کتاب دن آرام اثر شولوخف، ژان کريستف و جان شيفته اثر رومن رولان، کمدی انسانی و اوژنی گرانده اثر بالزاک و فاوست نوشته گوته اشاره کرد.
لب لباب معنوی
با انتشار کتاب لب لباب معنوی، اثر ملاحسين واعظ کاشفی، که در سال ۸۷۵ هجری قمری تدوين شده است، يکی از قديمی ترين گزيده های مثنوی مولوی با ويرايش و مقدمه دکتر عبدالکريم سروش، در دسترس دوستداران عرفان و شعر کلاسيک فارسی قرار خواهد گرفت.
ملاحسين واعظ کاشفی نخست گزيده ای از مثنوی را به نام لباب معنوی گردآورد و آن گاه حدود ۶۶۳۴ بيت را برای کتاب لب لباب معنوی برگزيد.
سروش لب لباب معنوی را بر اساس قديمی ترين نسخه در دسترس آن، نسخه قونيه، ويرايش کرده است .
حماسه های مردم بلوچ
حماسه های مردم بلوچ تاليف عبدالحسين يادگاری، که هفته گذشته منتشر شد، تلاشی است ارزنده در ثبت فرهنگ شفاهی مردم بلوچ.
در اين کتاب داستان ها و افسانه های حماسی و ليريک مردم بلوچ در قالب منظوم گردآوری شده است.
زمان اغلب روايت ها به چهار قرن پيش، به روزگار حکمروايی ميرچاکر رند در بلوچستان شرقی باز می گردد و مولف کتاب با شيوه ای علمی روايت های شفاهی مردمی را تنظيم و تدوين کرده است.