هفتادمین دوره جشنواره فیلم کن در حالی وارد نیمه دوم خود می‌شود که سایه تهدیدات امنیتی و نیز مضامین برگرفته از تحولات سیاسی و اجتماعی دنیا همزمان با قدرت گرفتن روزافزون شبکه‌های پخش فیلم آن‌لاین مانند نت‌فلیکس و آمازون، کاملا بر آن سایه افکنده است.
کن علاوه بر آن که طبق سنت همیشگی نمایشگر جدیدترین ساخته‌های فیلمسازان شناخته شده از سراسر دنیاست، امسال برنامه‌های ویژه‌ای نیز برای گرامیداشت هفتاد سالگی خود برگزار می‌کند تا علاوه بر اعتبار، قدمت و سابقه‌اش را هم یادآور شود.
برای این گرامیداشت، کن گروهی از نامدارترین سینماگران دنیا را جمع کرد تا در یک گردهمایی ضمن پاسداشت این اتفاق یادآور کارکرد و قدرت دنیای سینما باشند.
علاوه بر سینماگران شناخته شده حاضر در این دوره جشنواره مانند نیکول کیدمن، میشاییل هانه‌که، پدرو آلمادووار، اوما ترمن و رومن پولانسکی، گروه دیگری از برندگان دوره‌های قبلی کن مانند نانی مورتی، الیور استون و کن لوچ هم به این شهر ساحلی جنوب فرانسه آمدند تا در مراسم اصلی حاضر باشند. این مراسم عصر روز سه‌شنبه در سالن اصلی جشنواره برگزار شد.
نمایش آخرین فیلم عباس کیارستمی
بخشی از برنامه‌هایی که امسال به عنوان گرامیداشت هفتادمین دوره کن پیش‌بینی شده، نمایش آخرین ساخته عباس کیارستمی کارگردان نامدار و درگذشته سینمای ایران است.
فیلم «۲۴ فریم» آخرین پروژه تصویری کیارستمی بود که او در سال‌های اخیر با صبر و دقت در حال آماده‌سازی‌اش بود. پروژه‌ای در ترکیب نقاشی، عکاسی و موسیقی که حتی به مرزهای چیدمان تصویری هم می‌رسد.
«۲۴ فریم» مجموعه‌ای است از ۲۴ تصویر ثابت اکثرا از طبیعت و جانوران که با برخی عناصر تصویری ترکیب شده است. در یک نقاشی به تدریج دودی از دودکشی خارج می‌شود و صدای پارس سگی به گوش می‌رسد. در تصویر دیگری عبور رهگذران از مقابل سکوی معروف بازدید از برج ایفل در مقابل مخاطب قرار می‌گیرد.
عباس کیارستمی در این چیدمان تصویری گویی تلاشی بر نظم‌دهی نداشته و از فریمی در زمستان پر برف و خالی به نمایی از پنجره‌ای رو به درختی پرشاخه می‌رسد.
۲۴ فریم در مدت دو ساعت البته نیاز به صبر تماشاگر برای همراهی دارد، با این همه فیلم طرفدارانی در میان تماشاگران کن پیدا کرده است.
حضور سینمای ایران
در حالی که انتخابات ریاست جمهوری ایران بر اخبار مرتبط با ایران سایه افکنده، گروهی از سینماگران ایرانی حاضر در کن با نمایش فیلم‌های تازه‌شان نام ایران را از جنبه دیگری مطرح کرده‌اند.
غیر از فیلم «۲۴ فریم» که روز سه‌شنبه به نمایش درآمد روز جمعه همزمان با برگزاری انتخابات دو فیلم از فیلمسازان ایرانی در کن هفتادم نمایش داده شد.
«لرد» تازه‌ترین ساخته محمد رسول‌اف فیلمساز خلاف جریان و معترض سینمای ایران نماینده امسال سینمای ایران در بخش «نوعی نگاه» است که برخلاف چند ساخته اخیر این فیلمساز با گرفتن پروانه ساخت از وزارت ارشاد ساخته شده است.
با وجود مجوز ساخت، نتیجه نهایی ظاهرا خلاف نظر مدیران وزارت ارشاد از آب درآمد و لرد نتوانست در دوره اخیر جشنواره فجر حاضر شود. فیلمی که نمایشگر فساد رخنه یافته در ساختارهای مختلف مدیریتی ایران است و نمایشش هم با بازتاب‌های مختلفی در کن روبه‌رو شد.
برای گروهی «لرد» یادآور فیلم تقدیر شده روسی «لویاتان» بود که سه سال پیش در کن توجهات را به سوی خود جلب کرد.
«آنها» فیلم دیگر ساخته فیلمساز ایرانی‌تبار آناهیتا قزوینی‌زاده بود که در روز انتخابات ایران نمایش داده شد. قزوینی‌زاده با فیلم کوتاهش به نام «سوزن» چهار سال پیش برنده جایزه اول بخش دانشجویی سینه فونداسیون شد.
طبق سنت معمول کن فیلم‌های بلند اول برندگان این بخش در دوره‌های بعد این جشنواره نمایش داده می‌شوند و «آنها» هم در بخش نمایش‌های ویژه قسمت اصلی اکران شد: فیلمی که در آمریکا با حضور عواملی ایرانی و آمریکایی ساخته شده است و بحران جنسیتی یک نوجوان را در حاشیه مشکلات هویتی یک جوان ایرانی روایت می‌کند.
واکنش‌ها به این فیلم البته به اندازه توجهات به فیلم کوتاه سازنده‌اش نبود.
«تهران تابو» فیلم دیگری از فیلمساز ایرانی‌تبار بود که در بخش هفته منتقدان نمایش داده شد. این فیلم توسط سینماگران ایرانی مقیم خارج از کشور به کارگردانی علی سوزنده به صورت انیمشین ساخته شده است. فیلمی صریح و تند با دیالوگ‌هایی شنیده نشده در فیلم‌های ایرانی که بحران جنسی و معضلات تن‌فروشی را با صراحتی بی‌سابقه نمایش می‌دهد.
در نیمه دوم جشنواره کن قرار است دو فیلم کوتاه ایرانی هم در جشنواره نمایش داده شود. فیلم «وقت ناهار» ساخته علیرضا قاسمی که در بخش مهم رقابتی فیلم کوتاه حاضر است و شانس دریافت جایزه نخل طلای این بخش را دارد. فیلم دیگر «حیوان» نام دارد که ساخته مشترک دو برادر، بهمن و بهرام ارک است که به بخش دانشجویی سینه فونداسیون راه یافته است.
محبوبان جشنواره
جشنواره امسال کن ترکیب اشتیاق‌برانگیزی از نظر نمایش ساخته‌های آخر فیلمسازان معتبر دارد، اما آن چه تاکنون پس از نمایش نیمی از فیلم‌ها در این جشنواره حس می‌شود، نبود اثری شاخص است که همگان بر آن اتفاق نظر داشته باشند.
تازه‌ترین فیلم میشاییل هانه‌که، «پایان خوش» با آن که تاحدودی رضایت منتقدان را جلب کرد اما بسیاری دریافت سومین جایزه نخل طلا برای آقای هانه‌که با این فیلم را دشوار می‌دانند.
از سوی دیگر آندری زویاگنتسف اعتبار سال‌های اخیر سینمای روسیه با فیلم‌هایی چون «تبعید» و «لویاتان» با فیلم جدیدش «بی‌عشق» بیش از هانه‌که توانست نظر مثبت جلب کند اما این بازتاب‌ها هم به اندازه ساخته‌های پیشینش نیست.
فیلم آخر سوفیا کوپولا فیلمساز آمریکایی هم در کن خبرساز بوده است. این فیلم با نام «فریب‌خورده» علاوه بر آن که گروهی از شناخته شده ترین بازیگران دنیا از جمله نیکول کیدمن، کالین فارل، کریستین دانست و ال فانینگ را به کن آورده به دلیل پرداخت و نگاهش به شخصیت های زن، واکنش برانگیز بوده است.
داستان این فیلم در میانه جنگ داخلی آمریکا می‌گذرد و درباره سربازی شمالی است که در خانه دورافتاده‌ای در میان گروهی از زنان جنوبی گرفتار می‌شود. رقابت این زنان در سنین مختلف برای جلب توجه این مرد جوان به فاجعه‌ای ختم می‌شود.
«میدان» ساخته فیلمساز سوئدی روبن اوستلوند هم از دیگر فیلم‌های موردتوجه قرار گرفته است. فیلم قبلی این فیلمساز به نام «فورس ماژور» هم توجه منتقدان را جلب کرده بود و حالا ساخته تازه‌اش که مضمون و پرداخت بدیعی دارد از مدعیان امسال نخل طلا ارزیابی شده است.
نت‌فلیکس
خبرسازی فیلم‌های جشنواره کن امسال زیر سایه حضور و قدرت روزافزون شبکه‌های پخش آن‌لاین از جمله نت‌فلیکس و آمازون قرار گرفته است.
پذیرش و نمایش تعداد قابل توجهی از محصولات تولید شده انحصاری برای این شبکه‌ها، باعث بروز نگرانی‌هایی در میان فعالان صنعت سینما شده است. کسانی که می‌گویند فیلم برای نمایش در سالن بزرگ سینما ساخته می‌شود و پخش خانگی می‌تواند ماهیت اصلی سینما را تحت تاثیر قرار دهد.
فعلا اما کن با پذیرش دو فیلم محصول نت‌فلیکس در بخش اصلی قصد دارد رویی گشاده در مقابل آنها داشته باشد.