واکنش سینما به رفتن احمدی‌نژاد و آمدن روحانی: «خدارو شکر که تمام شد»

تحولات غیرمنتظره در فضای سیاسی ایران با انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری تازه در فضای سینمای ایران نیز تحرک خاصی ایجاد کرده و از زمان اعلام نام آقای روحانی به عنوان پیروز انتخابات، سینماگران متعددی در اظهارات گوناگون نسبت به تغییر شرایط سینما ابراز امیدواری کردند.

علاوه بر این اظهار نظرهای رسانه‌ای، در یکی از معدود اقدامات جمعی سال‌های اخیر سینماگران، جمعی از چهره‌های شناخته شده مانند رخشان بنی‌اعتماد، جعفر پناهی، مانی حقیقی، باران کوثری و کامبوزیا پرتوی با حضور در منزل محمدرضا عارف از او به دلیل کناره‌گیری و اقداماتش در زمان نامزدی انتخابات ریاست جمهوری تقدیر کردند.

این برنامه صحنه را بشنوید

در اظهار نظرهای رسانه‌ای سینماگران که همچنان ادامه دارد، تقریبا تمام آنها از لزوم انتخاب فردی آشنا به حوزه فرهنگ و هنر بر مسند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ایجاد تغییراتی گسترده در سازمان سینمایی صحبت می‌کنند.

ابوالفضل جلیلی از کارگردان‌های قدیمی سینمای ایران درباره نخستین اقداماتی که باید در فضای سینمای ایران از سوی مدیران تازه انجام شود می‌گوید:

به دلیل این که در طول چهار سال گذشته آن قدر شرایط سخت و انحصاری بود، مثلا سه یا چهار کارگردان بودند که همه چیز در اختیار آنان بود و آنها کار می‌کردند و در مقابل ما بیکار بودیم، آن قدر از این فضا فاصله گرفته‌ام که تقریبا همه چیز سینما و خانه سینما و قوانین آن را از یاد برده‌ام.

ولی کلا فکر می‌کنم با آمدن رئیس جمهور جدید شرایط تغییر کند. با یکی از دوستان صحبت می‌کردیم و آن دوست می‌گفت که روحانی هم مثل خاتمی است، گرچه نه به لطافت و ظرافت خاتمی.

ولی به هر حال من احساس می‌کنم که تغییرات عمده‌ای ایجاد شود و خیلی در این مورد خوش‌بین هستم.

من همیشه می‌گویم که اگر من رئیس جمهور می‌شدم، طبعا همه کاره نبودم که در مورد همه چیز نظر بدهم، بلکه از بهترین متخصصین هر حوزه استفاده می‌کردم و مثلا می‌گفتم برای این که سینمای ایران رشد کند، چه باید کرد.

من فکر می‌کنم دکتر روحانی بهترین کاری که می‌تواند بکند این است که زمینه را فراهم کند تا بچه‌های فیلمساز بتوانند کارشان را به خوبی انجام بدهند.

همزمان با اظهار نظرها درباره لزوم ایجاد تغییرات گسترده در سینمای ایران، جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی ایران، به عنوان مسئول اصلی سینما در چهار سال گذشته، در گفت‌وگویی با خبرگزاری فارس از مخالفت جریانی از داخل سینما با عملکردش در دوران مدیریتش صحبت کرده و با نام بردن از سینماگرانی چون رضا میرکریمی، محمدمهدی عسگرپور و کمال تبریزی گفته که این سینماگران از جمله مخالفان سرسخت او بوده‌اند.

به گفته آقای شمقدری، هم اکنون نیز اراده‌ای با حمایت این سینماگران برای بازگشایی خانه سینما وجود ندارد.

فرهاد توحیدی، رئیس هیئت مدیره خانه سینما، نیز هفته گذشته گفته بود که بعید است خانه سینما در دولت فعلی بازگشایی شود.

ابوالفضل جلیلی نیز با انتقاد شدید از عملکرد جواد شمقدری و تیم مدیریتی او، از ویرانی سینمای ایران در زمان مدیریت آقای شمقدری صحبت می‌کند:

افتضاح. من همیشه می‌گفتم تورو خدا یک برنامه بگذارید تا آقای شمقدری بیاید یا هر کسی که مسئول سینمای کشور است، من هم بیایم و با هم رودررو صحبت کنیم. اما به نظر من همه چیز را ویران کرد. یعنی کاری کرد که هیچ دشمنی نمی‌توانست با سینمای مملکت ما این کار را بکند.

البته شاید نظرش خیر بوده. یک وقت‌هایی آدم آگاهانه ضربه وارد می‌کند و یک زمانی هم ناآگاهانه. من احساس می‌کنم که ایشان ناآگاهانه یک بخشی هم، شاید البته ‌ای کاش خودشان هم اینجا بودند و با هم صحبت می‌کردیم ولی یک بخشی هم (به این دلیل بود که) شاید چون که دولت گذشته یک دولتی بود که می‌خواست از همه چیز انتقام بگیرد. یعنی همیشه فکر می‌کرد که همه دنیا دشمن ما هستند و حتی خود ما دشمن اینها هستیم و همه‌اش به این فکر می‌کرد که انتقام بگیرد.

با این اعتقاد خیلی به عالم سینما لطمه زد، ولی در واقع در این انتخابات شاهد این بودیم که مردم دشمن هیچ کس نیستند. مردم فقط یک سری خواسته‌هایی دارند که وقتی احساس کنند کسی خواسته‌های آنان را درک کرده و می‌خواهد عملی کند همه با هم دوستند و با انقلاب دوستند و همه با هم صمیمی هستند.

ولی چون که شمقدری همیشه فکر می‌کرد که (همه با هم دشمند) به خاطر دارم زمانی که بهشتی مسئول بنیاد سینمای فارابی بود، این فرد از همان موقع هم حس انتقام داشت و می‌خواست یک روزی خودش زمام امور را در دست بگیرد و سیستم را اسلامی کند که دیدیم چه کار کرد.

خدارو شکر که تمام شد. یعنی یک کابوس هشت ساله بود که تمام شد.

در فضای امیدواری پیش آمده نسبت به انتخاب حسن روحانی در میان سینماگران، اصناف عضو خانه سینما در نامه‌ای به رئیس جمهوری منتخب از رفتار واقع‌بینانه این نهاد در آینده صحبت کرده و گفته است که آماده همکاری با او هستند.

ابوالفضل جلیلی نیز درباره نگاه سینماگران به رویدادهای پیش رو می‌گوید:

من احساس می‌کنم که الان همه مردم ایران منتظر یک اتفاقند. یعنی فکر می‌کنند که با آمدن دکتر روحانی تغییرات جدی ایجاد می‌شود. چون این شخص تنها رئیس جمهوری بود که یک باره همه مردم به او رای دادند، به خاطر این که به خواسته‌هایشان برسند.

من فکر می‌کنم که همه امیدوارند و انشاالله که روحانی (به این امیدها پاسخ بدهد) امروز یک اس‌ام‌اس جدید به من رسید (می‌خندد) نوشته شده بود که بس که می‌گفتند یک صلوات جلیلی بفرستید، بالاخره فضای ایران روحانی شد.

تئاتر

فضای خوش‌بینی شکل گرفته در سینمای ایران نسبت به احتمال وقوع تحولات مثبت با انتخاب حسن روحانی، به شکل کاملا مشابهی در دنیای تئاتر هم وجود دارد و بسیاری از اهالی تئاتر در روزهای اخیر نسبت به وقوع تحولات گسترده در فضای نمایشی کشور اظهار امیدواری کرده‌اند.

آنها از لزوم انتخاب مدیری آشنا به تئاتر و نمایش و از کاهش سخت‌گیری‌های نظارتی بر تئاتر کشور صحبت می‌کنند و می‌گویند که نمایش ایران سال‌های بسیار سختی را پشت سر گذاشته است.