در حالی که به رغم تمامی انتقادها، بازداشت سگ های خانگی در تهران ادامه دارد، برخی حقوقدانان می گويند که بر اساس قوانين ايران، صاحبان سگ ها می توانند از نيروی انتظامی به سازمان قضايی نيروهای مسلح شکايت کنند.
در ايران سگ ها می توانند شناسنامه رسمی دامپزشکی دريافت کنند و قوانين جمهوری اسلامی هيچ گونه منع قانونی برای نگهداری از اين حيوانات قايل نشده است.
اما حسين اشتری، رييس پليس امنيت عمومی سگ ها را «حيوانات غيرمجاز» ناميد و تاکيد کرد که در راستای اجرای طرح امنيت اجتماعی، با کسانی از سگ ها نگهداری کنند برخورد می شود.
«اقدام غيرقانونی»
در يک ماه اخير، نيروی انتظامی با برپايی بازداشتگاهی در مقر يگان ويژه پليس، سگ هايی را که بازداشت کرده است، نگهداری می کند، اما محمد حسين آغاسی، حقوقدان ساکن تهران، اين اقدام نيروی انتظامی را «غير قانونی» توصيف می کند.
به گفته فعالان مدافع حقوق حيوانات در ايران، بازداشتگاه منحصر به فرد سگ ها در تهران، با دستور مستقيم احمد رضا رادان فرمانده انتظامی تهران بزرگ، داير شده است.
محمد حسين آغاسی درباره اين دستور فرمانده نيروی انتظامی به راديو فردا می گويد: «برای نگهداری از سگ، بيرون آوردنش از منزل يا همراهی با حيوان در خيابان ها وغيره، در هيچ يک از مقررات قانونی ما مجازاتی برايش تعيين نشده است، بنابراين چنين کاری جرم نيست.»
اين وکيل دادگستری تاکيد می کند که صاحبان سگ های بازداشت شده، می توانند از نيروی انتظامی شکايت کنند و می گويد: «ضابطين قوه قضاييه از جمله پليس و نيروی انتضامی مجاز نيستند که به دارندگان حيوانات خانگی تعرض بکنند و به نظر می رسد اگر از پليس در اين زمينه به سازمان نيروهای مسلح شکايت شود، می تواند برای آن ها مسئوليت آفرين باشد.»
اعدام سگ ها؟
در شرايطی که به گفته محمد حسين آغاسی، سخنان مقام های انتظامی بدون تصويب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان قانون اساسی نمی تواند مبنای برخوردهای قضايی قرار گيرد، مامورانی که در اين بازداشتگاه حضور داشته اند، از احتمال کشته شدن اين سگ ها و يا انتقال آن ها به باغ وحش سخن گفته اند.
رضا جوالچی، دبير انجمن حمايت از حيوانات در تهران، در مصاحبه ای با راديو فردا، به پيامدهای اجرای چنين طرح هايی اشاره می کند و می گويد: «بازداشت حيوانات خانگی فکر می کنم جنبه طنز داشته باشد، چون اگر که واقعا جرمی صورت گرفته باشد توسط خود حيوان نيست، طبيعتا اين می تواند پيامد خيلی بدی در دنيا برای کشور ما داشته باشد که مثلا در کشوری می آيند حيوانات را بازداشت می کنند، آن هم در جايی که معمولا امکان نگهداری آن ها برايشان وجود ندارد.»
تجربه صاحبان سگ های بازداشت شده
بنفشه که سگ کوچک و زينتی او ۴۸ ساعت را در اين بازداشتگاه سپری کرده واکنون با گرو گذاشتن وثيقه، سگ را در وضعيت وخيمی تحويل گرفته است از شيوه برخورد ماموران اجرای اين طرح نيز به شدت ناراضی است.
او به راديو فردا می گويد: «به من توهين کردند. حتی جلوی خودم می گفتند الهی سگت بميرد. نمی توانستم هيچ کاری بکنم. مجبور بودم مظلومانه اشک بريزم. نمی دانيد چه حرف های بدی به من زدند، من حتی توجيه آوردم و تمثيل زدم گفتم خداوند در قرآن به حضرت موسا می گويد برو پست ترين حيوان من را بياور. حضرت موسی می گردد می بيند پست ترين حيوان را پيدا نمی کند، سگ مريضی را می بيند و به خداوند می گويد يک سگ مريضی را ديدم، ولی چون مريض بود نتوانستم اورا بياورم. خداوند به او می گويد در صورتی که می آوردی از پيغمبری خلعت می کردم چون من چيزی را نيافريده ام که بد باشد.»
در موردی ديگر ماموران انتظامی خودروی ناديا را به دليل آنچه که رعايت نکردن مقررات راهنمايی ورانندگی ناميدند متوقف کردند اما به جای توقيف و يا جريمه خودرو، سگ بيمار ناديا را که به تازگی عمل جراحی بر روی پايش انجام شده بود وتوان راه رفتن نداشت به بازداشتگاه سگ های خانگی انتقال دادند.
او می گويد که ماموران انتظامی هم از اين دستور شگفت زده شده بودند و می افزايد: «خودشان می گفتند امروز سگ است، يک روز مبارزه با قاچاق است، حالاراجع به سگ دارند صحبت می کنند فردا می گويند پرنده را می گيريم خودشان هم مسخره می کردند.»
فرهنگ غربی يا ايرانی؟
بنفشه و ناديا توانسته اند سگ های خود را با ترفندهايی ويژه از اين بازداشتگاه خارج کنند.
سگ های ديگر همچنان در اين بازداشتگاه در وضعيت غير بهداشتی در کنار يکديگر به سر می برند و هر روز به اين تعداد افزوده می شود.
مسئولان انتظامی دليل برخورد با اين حيوانات را «مسايل اخلاقی» عنوان می کنند، بنفشه به نقل از اين مقام ها می گويد: «می گفتند می خواهيم غرب زدايی کنيم و فرهنگ غرب را از بين ببريم. شما در يک مملکت اسلامی زندگی می کنيد نگه داشتن سگ درست نيست. می گفتند مگر شما اسلامی نيستيد؟ چطور خانواده شما اجازه می دهد حيوان داشته باشيد؟»
اما در پاسخ به انتقادهايی از اين دست، رضا جوالچی دبير انجمن حمايت از حقوق حيوانات در ايران در اين باره به راديو فردا می گويد: «چون در غرب از سگ در خانواده ها بيشتر استفاده می شود سگ را به عنوان مظهر تمدن غربی می دانند در صورتی که اين گونه نيست و اگر ما بخواهيم به مظاهر تمدن غربی اشاره کنيم، شايد پوشيدن کت و شلوار هم نمونه ای از تمدن غربی باشد. اين ها مسايلی است که با زندگی بشری آميخته شده است و طبق تحقيقاتی که انجمن انجام داده سال ها قبل که در غرب حيوانات خانگی رايج نبوده است. فرهنگ ايرانی مردم از سگ برای نگهبانی شکار و موارد ديگر استفاده می کردند.»