گرانی سوخت و «اعتصاب خاموش» راننده‌ها

«برای همه چیز فکر شده است»، این را محمود احمدی‌نژاد همان شبی گفت که از فردایش یعنی ۲۸ آذرماه ۱۳۸۹، هدفمند کردن یارانه‌ها به اجرا درآمد.

او همچنین افزود: «ما یک کارهای اضافی هم انجام دادیم. مثلا چه کار کردیم؟ یک ماه بنزین اضافه اعلام شد. البته یک مقدار کم کردیم و ۶۰ لیتر شد ۵۰ لیتر. برای شبکه حمل و نقل برون‌شهری و آنهایی که گازوییل مصرف می‌کنند تا حدود ۱۰ روز با قیمت قبلی کارت‌شان شارژ می‌شود. سهمیه جدید را دوماهه گفتیم شارژ کنید. پمپ بنزین‌ها و پمپ گازهای کشور همه مجهز شد به سیستم‌های کارت‌خوان که مردم لازم نیست پول حمل کنند، می‌توانند از هر حسابی که در بانک دارند بپردازند.»

بخشی از صحبت‌های آن شب محمود احمدی‌نژاد مخاطبانی ویژه داشت: راننده‌ها. محمود احمدی‌نژاد گفت: «راننده‌ها یک فرصتی پیدا شده که قدر کارهایشان دانسته شود و یکی از زحمت‌کش‌ترین و پاک‌ترین اقشار جامعه هستند.»

رئیس دولت می‌دانست نخستین بخشی که از افزایش قیمت‌های سوخت تاثیر می‌گیرد بخش حمل و نقل خواهد بود و این تاثیرگذاری از هم اکنون کار خودش را کرده است.

در روزهای گذشته و پس از آغاز اجرای هدفمندی یارانه‌ها بیشترین واکنش‌ها از طرف رانندگان بخش حمل و نقل بوده که ناگهان باید باک خودروهای خود را به جای گازوییل لیتری ۱۶ تومان با گازوییل لیتری ۱۵۰ تومان پر کنند.

۹ برابر شدن قیمت گازوییل سهمیه‌ای برای رانندگان اگر نگوییم شوک، حتما اتفاق سنگینی بوده که بسیاری از آنها در تماس با رادیوفردا درباره این موضوع سخن گفته‌اند:

یک راننده کامیون: «من یک ۱۸ چرخ دارم در جاده، الان با این وضعی که آقای احمدی‌نژاد درست کرده گازوییل لیتری ۱۵۰ تومان. باک ماشین من ۸۰۰ لیتر جا دارد، یعنی برای یک باک گازوییل باید ۱۲۰ هزار تومان پول بدهم. این چه وضعیتی است که درست کرده‌اند؟ تمام مردم را بیچاره و بدبخت کردید.»

راننده‌ای دیگر: «گازوییل از لیتری ۱۶ تومان شده لیتری ۱۵۰ تومان. آقا ما باید کجا برویم؟ اگر بخواهیم یک سفر برویم باید ۳۰۰ هزار تومان پول گازوییل بدهیم.»

یکی دیگر از رانندگان: «من یک راننده کامیون هستم. با گازوییل لیتری ۱۵۰ تومان چه طوری می‌شود کار کرد؟ کرایه بین تهران و مشهد کلا ۱۰۰ هزار تومان است. ۲۰ هزار تومان بدهیم گازوییل و ۲۰ هزار تومان هم کمیسیون بدهیم، می‌ماند ۵۰ یا ۶۰ هزار تومان. آخر چگونه می‌شود زندگی کرد؟»

رانندگان می‌گویند با گازوییل لیتری ۱۵۰ تومان مجبور هستند بارهایی را جابه‌جا کنند که بارنامه‌های آن قبل از هدفمندی یارانه‌ها صادر شده است. نگرانی راننده‌ها از اقتصادی نبودن فعالیت‌شان آنها را بر آن داشته تا در روزهای گذشته دست از کار بکشند، اتفاقی که بعضی از وب‌سایت‌ها و حتی روزنامه‌های خارجی نام «اعتصاب» بر آن گذاشته‌اند.

البته سرتیپ پاسدار محمد رویانیان، رئیس ستاد حمل و نقل و سوخت ایران، روز دوشنبه در واکنش به اخبار مربوط به اعتصاب رانندگان کامیون و تریلرها گفت تنها ۶۰ راننده دست از کار کشیده‌اند و حمل و نقل بار در کشور حالت عادی دارد.

این در حالی است که یک راننده کامیون می‌گوید: «یکی از شرکت‌ها به نام گلکو که خودش ۱۰۰ تا ماشین دارد و ۴۰۰ ماشین شخصی هم برای آن کار می‌کنند و از معدن برای بندرعباس خاک می‌آورند، این شرکت از دیشب بسته است و صاحب شرکت گفته دیگر صرف ندارد و فعلا شرکت تعطیل شده است. یعنی به غیر از ماشین‌های خودش ۴۰۰ راننده دیگر بیکار شده‌اند و اینجا هم دیگر هیچ کس بار نمی‌زند.»

وب‌سایت‌های مختلفی که دست از کار کشیدن راننده‌ها را «اعتصاب خاموش» نامیده‌اند، برای اثبات خبر اعتصاب به آمار رسمی منتشر شده مصرف گازوییل متوسل شده‌اند. بر اساس این آمار که خبرگزاری ایسنا به نقل از رئیس سندیکای جایگاه‌داران منتشر کرده است، در نخستین روز اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها مصرف گازوییل از حدود ۱۳۸ میلیون لیتر به ۳۷ میلیون لیتر رسیده، یعنی بیش از ۷۰ درصد کاهش داشته است. همین کاهش ۷۰ درصدی برای سایت‌های خبری دلیلی برای اثبات اعتصاب در بخش حمل و نقل ایران بوده است.

البته دولت نیز بیکار ننشسته و قرار است کرایه باربری را ۱۵ درصد افزایش دهد.

یکی از رانندگان کامیون که در اسکله شهید رجایی بندرعباس حضور دارد از وضعیت روز پنج‌شنبه این مهم‌ترین اسکله باری ایران می‌گوید: «من الان در اسکله شهید رجایی هستم، چون ما برای شرکتی کار می‌کنیم و مجبوریم اینجا باشیم. چند روزی اصلا کار نمی‌کردیم، اما یک سری از این لباس مشکی‌ها از تهران آمدند و تعدادی از ماشین‌ها را به زور بارگیری کردند. یک سری از ماشین‌ها هم در بندر در گاراژها هستند. امروز فقط شهری‌ها کار می‌کنند، یعنی برای بندرعباسی‌ها به طور داخلی کار می‌کنند و بار خارج از بندر بسیار کم است. اسکله هم خلوت است.»

از این راننده کامیون می‌پرسم دولت باید چه کار کند تا نگرانی‌های رانندگان برطرف شود؟

پاسخ می‌دهد: «اصلا کار با این شرایط صرف ندارد. ۱۵ درصد کرایه هم افزایش یابد همین آقایان دوباره می‌خواهند از دست راننده‌ها بگیرند، چون ما ۱۵ درصد به پایانه کمیسیون می‌دهیم.»

شهریار افندی‌زاده، معاون وزیر راه و ترابری دولت دهم، در نخستین واکنش به پیامدهای اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها در بخش حمل و نقل، از کمک ۸۰۰ میلیارد ریالی دولت به کامیون‌داران برای نوسازی ناوگان خبر داده است، خبری که معلوم نیست چقدر به کاهش نگرانی‌های فعالان این بخش کمک کند.