خاوند: سیاست تثبیت مصنوعی نرخ ارز ضربه سنگینی است بر اقتصاد ایران

فریدون خاوند، استاد اقتصاد در پاریس در مورد نرخ ارز در ایران با رادیو فردا به گفتگو نشسته است.

آقای خاوند در مورد تثبیت مصنوعی نرخ ارز می گوید: «متاسفانه سیاست فعلی در راستای تثبیت مصنوعی نرخ ارز ضربه سنگینی است بر اقتصاد ایران. نرخ ارز دست کم باید بر پایه تفاضل بین نرخ تورم داخلی و میانگین نرخ تورم در دنیا بالا برود.

مسعود خوانساری رییس اتاق تهران می‌گوید طی سه سال گذشته اقتصاد ایران یک تورم ۶۰ درصدی را تجربه کرده ولی قیمت دلار در بازار ارز تهران طی همین مدت ۲۰۰ تومان ارزان‌تر شده. این کار عمدتا برپایه سیاست تزریق ارز مبادله‌ای در بازار از طرف دولت به قیمت خیلی پایین‌تر از ارزش واقعی ارز انجام گرفته و نمی‌تواند منطبق باشد بر واقعیت‌های اقتصادی کشور.»


چه اشکالی دارد که بانک مرکزی از پول ملی ایران دفاع کند و ارزش آن را بالا نگاه دارد؟

ارزش پول ملی یک کشور اگر برپایه واقعیت‌های اقتصادی آن کشور بالا برود هیچ اشکالی ندارد. ولی دفاع مصنوعی از ارزش پول ملی آن طور که در ایران رسم شده کاری است به شدت زیان‌آور.

دست کم به چهار دلیل. اول اینکه ارز دو نرخی و چند نرخی نتایج بدی دارد چون منشاء رانت و استفاده‌های هنگفت است. دوم اینکه صادرات گران تمام می‌شود و در عوض واردات ارزان تمام می‌شود و تولید‌کنندگان داخلی خانه خراب می‌شوند.

ارزش پول ملی یک کشور اگر برپایه واقعیت‌های اقتصادی آن کشور بالا برود هیچ اشکالی ندارد. ولی دفاع مصنوعی از ارزش پول ملی آن طور که در ایران رسم شده کاری است به شدت زیان‌آور.
فریدون خاوند

وضعیتی که در حال حاضر در کشور می‌بینیم. سوم زیانی است که به دلیل فروش ارز به قیمتی ارزان‌تر از نرخ واقعی بر خزانه کشور وارد می‌شود. و بالاخره اگر نرخ ارز به صورت دستوری در سطحی پایین‌تر از قیمت واقعی‌ آن تثبیت شود دیر یا زود کنترل از دست می‌رود و نرخ ارز به صورت جهشی بالا می‌رود با پیامدهای مخرب برای اقتصاد کشور. چیزی که تا امروز بار‌ها شاهد آن بودیم.

آقای خاوند، یکی از هدف‌های دولت در زمین تثبیت نرخ ارز مبارزه با تورم است. اگر جلوی افزایش نرخ ارز گرفته نشود آیا تلاش دولت برای مبارزه با تورم لطمه نخواهد خورد؟

مبارزه با تورم باید از راه سیاست‌های متکی بر واقعیت‌های اقتصادی صورت بگیرد. نه از راه‌های مصنوعی. تثبیت نرخ ارز اگر به صورت مصنوعی انجام گیرد راه حل مناسب و درازمدتی نیست برای مهار تورم.