درحالیکه یک نماینده مجلس ایران از «منتفی» شدن اعزام زائران ایرانی به حج امسال خبر داده است، رئیس سازمان حج و زیارت نیز گفت که «تعلل» عربستان سعودی در صدور ویزای دست اندرکاران حج ایران میتواند اعزام زائران ایرانی را با «چالش جدی» مواجه کند و «اکنون وارد محدوده قرمز زمان حج شدهایم».
محمدحسن آصفری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، شامگاه یک شنبه، ۱۹ اردیبهشت، در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما گفت که اعضا شورای عالی حج به این نتیجه رسیدهاند که حج تمتع امسال «منتفی» است.
این نماینده مجلس اضافه کرد: «با توجه به اینکه هیچ گونه توافقی بین ایران و عربستان سعودی برای استقرار زوار و بستن قرارداد با هتل استقرار زوار در محل منا و مدینه صورت نگرفته و طبق روال باید تا الان چنین قراردادهایی منعقد میشد، به نظر میرسد حج تمتع امسال منتفی است».
وی با اشاره به تشکیل جلسهای در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با حضور مدیران سازمان حج و زیارت افزود: «گزارش ارائه شده در این جلسه نشان از این دارد که عربستان سعودی علاقهای به پذیرش زائران ایرانی برای مناسک حج تمتع امسال ندارد».
به گفته آقای آصفری، عربستان سعودی «شروطی» را برای پذیرش زائران ایرانی مطرح کرده که «برخلاف قراردادها و توافقهای بین دو کشور است».
سعید اوحدی، رییس سازمان حج و زیارت ایران، نیز ششم اردیبهشت گفته بود که مقامات عربستان سعودی درباره برنامههای فرهنگی ایران در مراسم حج از جمله «شعارها» شرط گذاشتهاند.
در فروردین ماه نیز تعدادی از مقامات جمهوری اسلامی از جمله علی جنتی، وزیر ارشاد، عربستان سعودی را به «کارشکنی» در امور مربوط به اعزام زائران ایرانی به مکه متهم کرده بودند.
براساس گزارشها عربستان به ایران گفته در کشوری ثالث به هیات ایرانی ویزا میدهد اما ایران میگوید اگر دولت سوییس حافظ منافع عربستان است، باید در ایران به مسوولان ایرانی ویزا دهد و درخواست ویزا از کشوری ثالث برای تهران قابل قبول نیست.
در همین حال رئیس سازمان حج و زیارت روز یک شنبه گفت که عربستان پس از گذشت ۲۰ روز هنوز به چهار درخواست سازمان حج و زیارت ایران که «از حقوق زائران ایرانی» و «مربوط به امنیت» آنها است، پاسخ نداده است.
سعید اوحدی اضافه کرد: «برای امضا قرارداد مسکن، تدارکات و حمل و نقل با طرف عربستانی به یک ماه زمان نیاز داریم و اکنون وارد محدوده قرمز زمان حج شدهایم».
حسین جابری انصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، نیز روز ۱۵ اردیبهشت گفته بود که در صورتی که عربستان امنیت حجاج را تأمین نکند، امسال زائران ایرانی به مراسم حج اعزام نخواهند شد.
به دنبال اعدام شیخ نمر، روحانی سرشناس شیعه در عربستان، در دی ماه سال گذشته سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در مشهد از سوی تعدادی از معترضان به اعدام این روحانی شیعه به آتش کشیده شد و پس از آن عربستان سعودی روابط خود با ایران را قطع کرد.
پیش از آن در جریان حادثه منا که مهرماه گذشته در عربستان سعودی رخ داد، بیش از ۴۶۰ زائر ایرانی کشته شده بودند.