سیمین بهبهانی: هر روز دورمان دیوار بیشتری می‌کشیم

سیمین بهبهانی، شاعر ایرانی، که به دعوت شهرداری پاریس برای برگزاری روز جهانی زن عازم فرانسه بود، موفق به خروج از کشور نشد.

خانم بهبهانی صبح روز دوشنبه قصد داشت از طریق فرودگاه بین‌المللی «امام خمینی» به فرانسه سفر کند که ماموران امنیتی مانع از خروج وی شدند.

نسرین ستوده، منصوره شجاعی، نرگس محمدی، طلعت تقی‌نیا و بدرالسادات مفیدی از جمله زنانی هستند که پیش از این از خروج آنها از ایران جلوگیری شده است.



سیمین بهبهانی در گفت و گو با رادیو فردا در مورد جلوگیری از خروجش می‌گوید: من عازم پاریس بودم. برای شرکت در جلسه ای که در شهر پاریس برگزار می‌شد از سوی برگزار کنندگان این جلسه، خانم‌ها فاطمیا لاله و به نمایندگی از شهرداری پاریس ، دعوت شده بودم.

قرار بود مراسمی در روز نهم مارس در پاریس برگزار شود و من هم به سمت پاریس می‌رفتم تا در آن جشن شرکت کنم و در آن جلسه حضور داشته باشم و راهکارهای موجود برای بهتر شدن زندگی زنان سراسر جهان، میان افراد دعوت شده مطرح شود و روشی برای بهبود زندگی زنان اتخاذ شود.

من با آمادگی به فرودگاه رفتم. تمام مقدمات پروازم انجام شد وحتی کارت پرواز گرفتم که آقایی مرا به اسم سیمین بر خلیلی صدا کردند – که این اسم، نام شناسنامه ای من است- و خواستند که پاسپورت مرا ببینند.

بعد گفتند که شما نمی‌توانید از کشور خارج شوید. بعد از آن هم تکه کاغذی به دست من دادند که در روزهای آینده به آدرسی که در آن نوشته شده بود مراجعه کنم.

این کل ماجرا بود و هر چه من پرسیدم چرا؟ چیزی نگفتند و رفتند.

خانم بهبهانی، در آستانه روز جهانی زن چنین برخوردی با خودتان را چطور تعبیر می‌کنید؟

می‌گویند وقتی آدم درمانده می‌شود کاری می‌کند که کارش را بدتر می‌کند. من فکر می‌کنم نبایستی چنین برخوردهایی وجود داشته باشد. ملل دنیا باهم دشمنی ندارند. ما با آنها در حال جنگ نیستیم. ما می‌خواستیم به فرانسه برویم و با همدیگر در مورد مسائل زنان تبادل نظر داشته باشیم و با هم همراهی کنیم و اینها هیچ اشکالی میان ملل مختلف دنیا برای بهبود بخشیدن به اوضاع جهان ایجاد نمی‌کند.

ولی متاسفانه ما مثل اینکه هر روز دور خودمان را دیوار بیشتری می‌کشیم. و روز به روز می‌خواهیم ارتباطمان را با جهان کمتر کنیم و نمی‌دانم آیا این به صلاح است یا خیر؟ بزرگان دانند...

شما جزو محدود شاعرانی هستید که در جنبش زنان فعالیت می‌کنید. در روز هشتم مارس چه صحبتی خطاب به زنان ایرانی دارید؟

زنان ایرانی همیشه سعی کرده‌اند از مردان عقب نمانند. متاسفانه در کشور ما سال‌های درازی به آنها ظلم شده است و آنان زیر یوغ مردان بوده‌اند. چهار زنی را تحمل کرده‌اند. تحقیر را تحمل کرده‌اند. کنج خانه ماندن را تحمل کرده‌اند. و حتی در ادبیات ما اگر خواسته شده است که به زنان توجه شود از آنان به عنوان «قمر خانگی» ، «آهوی حصاری» و «آهوی بندی» نام برده شده است که نشان از در بند بودن و در کنار بودن زنان دارد.

اما امروز می‌بینیم که بعد از فرانسه و انگلیس، زنان ایرانی گروهی هستند که برای آزادی خودشان کوشش‌های فراوانی می‌کنند. مخصوصا درآذربایجان، تهران و در اصفهان جنبش‌های فمینیستی توسط مردان فرهیخته همیشه مورد حمایت قرار گرفته‌اند و الان هم همین طور است.

منتها من نمی‌دانم چرا در سال‌های اخیر زنها زیر فشار قرار می‌گیرند؟ و جنبش زنان آن سرعتی را که در قدیم و در طول چند سال گذشته داشته است دیگر ندارد.

اما در عین حال ایستادگی و مقاومت زنان بسیار بسیار خوب است و من فکر می‌کنم هیچ وقت کسی بر آنان مسلط نخواهد شد. روز هشتم مارس بر شما و بر تمام زنان جهان مبارک باشد و امیدوارم روزی زنان بتوانند حقوق خودشان را برابر با مردان به دست بیاورند.