از هنگامی که باراک اوباما پست ریاست جمهوری آمریکا را بر عهده گرفته، امید به شکسته شدن یخ روابط میان آن کشور کشور با ایران، پس از ۳۰ سال خصومت و تنش، بیش از هر زمان دیگری پررنگ شده است.
آقای اوباما از تمایلش برای مذاکره مستقیم با رهبران جمهوری اسلامی خبر داده و برخلاف دولت بوش، پذیرفته تا همراه با دیگر کشورهای عضو شورای امنیت و آلمان بصورت مستقیم و فعال در مذاکرات هسته‌ای با ایران شرکت کند.
اما دولت ایران روز بیستم فروردین خبرهای جدیدی را درباره فعالیت‌های هسته‌ای‌اش اعلام کرد؛ افتتاح کارخانه سوخت هسته‌ای اصفهان، بسته بندی سوخت و آماده کردن آن برای قرار گرفتن در رآکتورها و آزمایش دو نوع سانتریفیوژ جدید با ظرفیت چند برابر، از جمله مطالبی بود که آقای احمدی نژاد و غلامرضا آقازاده، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کردند.
پیتر کریل، کارشناس مسائل هسته‌ای در انجمن کنترل تسلیحات در واشنگتن بر این باور است که این خبرها در صورت تایید، می‌توانند نگران کننده باشند. او در گفتگو با رادیو اروپای آزاد، رادیو آزادی، می‌گوید: «در گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نسل جدیدی از سانتریفیوژها اشاره نشده بود. اگر آژانس ادعاهای ایران را در این زمینه تایید کند و مشخص شود که ایران می‌تواند با سرعت بالاتری اورانیوم را غنی کند، این موضوع می‌تواند نگرانی‌های موجود را افزایش دهد.»
اما دیوید آلبرایت، بازرس هسته‌ای سابق سازمان ملل متحد، خبرهای اعلام شده از سوی مقامهای ایرانی را این بار برخلاف همیشه نه تنها نگران کننده نمی‌داند، بلکه تاحدودی آن را مایه آرامش خاطر می‌داند. او به رادیو اروپای آزاد، رادیو آزادی، می‌گوید: «بسیاری از خبرهای اعلام شده بازیافت مطالبی بود که پارسال یا پیش از آن اعلام شده بود. آغاز به کار کارخانه سوخت هسته‌ای تابستان قبل اعلام شده بود. خبر آزمایش سانتریفیوژهای پیشرفته هم دست کم یک سال پیش منتشر شده بود. درباره تعداد سانتریفیوژها هم پیش از این گفته شده بود که شش هزار سانتریفیوژ نصب شده، الان گفته شده هفت هزارتا. تفاوت زیادی بین این دو وجود ندارد و احتمالاً در این باره اغراق هم شده است. اما آنچه مایه آسایش خاطر است، این است که من در ماه‌های گذشته نگران بودم آقای احمدی نژاد در این روز اعلام کند سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای در تونل‌های زیرزمینی نظنز به کار گرفته شده اند. این خبر می‌توانست مایه وحشتی بسیار و باعث برآشفتگی اوباما بشود.»
شاید دولت آمریکا نیز در ارزیابی خود از خبرهای هسته‌ای جدید ایران، با آقای آلبرایت هم نظر است، چراکه برخلاف گذشته که مقامهای آمریکایی در چنین مواردی با انتقاد از گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران، خواستار توقف آن می‌شدند، این بار از چنین موضع‌گیری خودداری کردند.
پیتر کریل می‌گوید: «به نظر من خبرهای اعلام شده از سوی ایران به معنای ورود این کشور به یک فاز جدید نیست. چراکه این پرسش همچنان مطرح است که آیا ایران می‌تواند شمار زیادی از این سانتریفیوژها را تولید کند و همچنین مواد لازم برای آنها را هم به صورت انبوه تولید کند یا نه؟»
کارشناسان پرسش‌های دیگری را نیز درباره برنامه اتمی ایران مطرح می‌کنند و عدم شفافیت در این برنامه را نگران کننده می‌دانند.
دیوید آلبرایت می‌گوید: «برای مثال ایرانی‌ها به کسی نمی‌گویند که کجا سانتریفیوژ می‌سازند و بازرسان اجازه ندارند از این محل‌ها دیدن کنند.»
مراکز هسته‌ای محرمانه ای در ایران هست. مراکزی که هم در زمینه غنی سازی و هم در زمینه رآکتورها فعالیت دارند. بطور مثال درمورد نیروگاه اراک، مشخص نیست در کجا تجهیزات مربوط به این نیروگاه ساخته می‌شود.»
یکی از سرچشمه‌های تنش میان ایران و آمریکا در سال‌های اخیر برنامه هسته‌ای ایران بوده است. اما آیا اظهارات مقامهای ایرانی در روز بیستم فروردین، به تشدید این تنش منجر می‌شود و بر تصمیم دولت اوباما برای گفت‌وگوی مستقیم با سران جمهوری اسلامی ایران تاثیری خواهد داشت؟ گرچه دیوید آلبرایت همیشه با تردید زیادی درباره برنامه هسته‌ای ایران سخن می‌گوید، این بار زیاد بدبین نیست.
دیوید آلبرایت می‌گوید: «مطالبی که از سوی رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام شدند، تحریک کننده نبودند. آنها مطالبی را گفتند که ما از قبل می‌دانستیم و از این رو می‌توانید مطمئن باشید که خبرهای اعلام شده به معنای مانعی بر سر راه اوباما برای مذاکره با ایران نخواهند بود.»
آقای آلبرایت در عین حال بر این باور است که برای موفق بودن مذاکرات ایران باید غنی سازی اورانیوم را متوقف کند. اینکه آیا دولت آمریکا امروز هم همچون گذشته چنین خواسته‌ای دارد یا خیر، هنوز مشخص نیست.
باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی اخیر خود، تنها به کنترل شدیدتر برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و از توقف غنی سازی حرفی به میان نیاورد. [بیشتر بخوانید: واکنش آمريکا به خبر پیشرفت های هسته ای ایران ]
آقای اوباما از تمایلش برای مذاکره مستقیم با رهبران جمهوری اسلامی خبر داده و برخلاف دولت بوش، پذیرفته تا همراه با دیگر کشورهای عضو شورای امنیت و آلمان بصورت مستقیم و فعال در مذاکرات هسته‌ای با ایران شرکت کند.
اما دولت ایران روز بیستم فروردین خبرهای جدیدی را درباره فعالیت‌های هسته‌ای‌اش اعلام کرد؛ افتتاح کارخانه سوخت هسته‌ای اصفهان، بسته بندی سوخت و آماده کردن آن برای قرار گرفتن در رآکتورها و آزمایش دو نوع سانتریفیوژ جدید با ظرفیت چند برابر، از جمله مطالبی بود که آقای احمدی نژاد و غلامرضا آقازاده، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کردند.
پیتر کریل، کارشناس مسائل هسته‌ای در انجمن کنترل تسلیحات در واشنگتن بر این باور است که این خبرها در صورت تایید، می‌توانند نگران کننده باشند. او در گفتگو با رادیو اروپای آزاد، رادیو آزادی، می‌گوید: «در گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نسل جدیدی از سانتریفیوژها اشاره نشده بود. اگر آژانس ادعاهای ایران را در این زمینه تایید کند و مشخص شود که ایران می‌تواند با سرعت بالاتری اورانیوم را غنی کند، این موضوع می‌تواند نگرانی‌های موجود را افزایش دهد.»
پیتر کریل، کارشناس مسائل هسته‌ای در انجمن کنترل تسلیحات در واشنگتن: «در گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نسل جدیدی از سانتریفیوژها اشاره نشده بود. اگر آژانس ادعاهای ایران را در این زمینه تایید کند و مشخص شود که ایران می‌تواند با سرعت بالاتری اورانیوم را غنی کند، این موضوع می‌تواند نگرانی‌های موجود را افزایش دهد.»
...
دیوید آلبرایت، بازرس هسته‌ای سابق سازمان ملل متحد: «مطالبی که از سوی رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام شدند، تحریک کننده نبودند. آنها مطالبی را گفتند که ما از قبل می‌دانستیم و از این رو می‌توانید مطمئن باشید که خبرهای اعلام شده به معنای مانعی بر سر راه اوباما برای مذاکره با ایران نخواهند بود.»
شاید دولت آمریکا نیز در ارزیابی خود از خبرهای هسته‌ای جدید ایران، با آقای آلبرایت هم نظر است، چراکه برخلاف گذشته که مقامهای آمریکایی در چنین مواردی با انتقاد از گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران، خواستار توقف آن می‌شدند، این بار از چنین موضع‌گیری خودداری کردند.
پیتر کریل می‌گوید: «به نظر من خبرهای اعلام شده از سوی ایران به معنای ورود این کشور به یک فاز جدید نیست. چراکه این پرسش همچنان مطرح است که آیا ایران می‌تواند شمار زیادی از این سانتریفیوژها را تولید کند و همچنین مواد لازم برای آنها را هم به صورت انبوه تولید کند یا نه؟»
کارشناسان پرسش‌های دیگری را نیز درباره برنامه اتمی ایران مطرح می‌کنند و عدم شفافیت در این برنامه را نگران کننده می‌دانند.
دیوید آلبرایت می‌گوید: «برای مثال ایرانی‌ها به کسی نمی‌گویند که کجا سانتریفیوژ می‌سازند و بازرسان اجازه ندارند از این محل‌ها دیدن کنند.»
مراکز هسته‌ای محرمانه ای در ایران هست. مراکزی که هم در زمینه غنی سازی و هم در زمینه رآکتورها فعالیت دارند. بطور مثال درمورد نیروگاه اراک، مشخص نیست در کجا تجهیزات مربوط به این نیروگاه ساخته می‌شود.»
یکی از سرچشمه‌های تنش میان ایران و آمریکا در سال‌های اخیر برنامه هسته‌ای ایران بوده است. اما آیا اظهارات مقامهای ایرانی در روز بیستم فروردین، به تشدید این تنش منجر می‌شود و بر تصمیم دولت اوباما برای گفت‌وگوی مستقیم با سران جمهوری اسلامی ایران تاثیری خواهد داشت؟ گرچه دیوید آلبرایت همیشه با تردید زیادی درباره برنامه هسته‌ای ایران سخن می‌گوید، این بار زیاد بدبین نیست.
دیوید آلبرایت می‌گوید: «مطالبی که از سوی رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام شدند، تحریک کننده نبودند. آنها مطالبی را گفتند که ما از قبل می‌دانستیم و از این رو می‌توانید مطمئن باشید که خبرهای اعلام شده به معنای مانعی بر سر راه اوباما برای مذاکره با ایران نخواهند بود.»
آقای آلبرایت در عین حال بر این باور است که برای موفق بودن مذاکرات ایران باید غنی سازی اورانیوم را متوقف کند. اینکه آیا دولت آمریکا امروز هم همچون گذشته چنین خواسته‌ای دارد یا خیر، هنوز مشخص نیست.
باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی اخیر خود، تنها به کنترل شدیدتر برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و از توقف غنی سازی حرفی به میان نیاورد. [بیشتر بخوانید: واکنش آمريکا به خبر پیشرفت های هسته ای ایران ]