انتخابات پارلمان اروپا بین روزهای ۲۲ تا ۲۵ ماه مه برگزار خواهد شد. ۵۰۷ میلیون شهروند اروپایی برای مدت پنج سال ۷۵۱ نماینده پارلمان اروپا را انتخاب خواهند کرد. تعداد اعضای پارلمان اروپا طبق قرار داد لیسبون مقرر شده است.
تعداد نمایندگان پارلمان در سال‌های گذشته با افزایش کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشتر شده است. نتیجه انتخابات ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا یکشنبه شب ۲۵ ماه مه ۲۰۱۴ اعلام خواهد شد. اولین انتخابات پارلمان اروپا سی و پنج سال پیش در سال ۱۹۷۹ برگزار شد.
پارلمان اروپا تنها نهاد اتحادیه اروپا است که مستقیما توسط شهروندان کشورهای اروپایی انتخاب می‌شود. در اتحادیه اروپا شرط سنی برای حق رای در انتخابات ۱۸ سالگی است فقط در اتریش حق رای به سن ۱۶ سالگی کاهش یافته است. مقر پارلمان اروپا در استراسبورگ است.
تعداد نمایندگان هر ۲۸ کشور به نسبت تعداد جمعیت هر کشور تعیین می‌شود. مثلاً آلمان ۹۶ نماینده به پارلمان اروپا می‌فرستد. اتریش ۱۸ نماینده، بلژیک ۲۱ و لوکزامبورگ ۶ نماینده به پارلمان اروپا خواهد فرستاد.
تقیسم کرسی‌ها در پارلمان اروپا بر پایه اصلی حساب می‌شود که به آن «دِگرِسیو پروپورسیونالیتت» می‌گویند. یعنی سهم کرسی‌های کشورهایی که جمعیتشان کم است نسبت به سهم کشورهای پر جمعیت نسبتاً بیشتر است. اگر کرسی‌های پارلمان به نسبت مطلق تعداد جمعیت کشور‌ها تقسیم می‌شدند، لوکزامبورگ نسبت به آلمان همان ۶ کرسی را هم دریافت نمی‌کرد.
این شیوه تقسیم کرسی‌ها در بعضی از کشورهای اروپا مرسوم است. مثلاً تعداد کرسی‌های مجلس ایالات آلمان به نفع ایالتی که جمعیت کمتر دارند تقسیم می‌شود.
افزایش قدرت پارلمان اروپا
بعد از انعقاد قرارداد لیسبون در سال ۲۰۰۹ قدرت پارلمان اروپا نسبت به گذشته افزایش یافته و قوانینی که توسط این نهاد فراملیتی وضع می‌شوند موثر‌تر از گذشته هستند.
به گفته بعضی از مفسران، انتخابات ۲۰۱۴ با انتخابات گذشته فرق دارد. در این انتخابات شهروندان اروپا در خصوص چگونگی ادغام اقتصادی و سیاسی اروپا، چگونگی حل معضلات اقتصادی و حل مسائل دارایی و مالی اروپا در آینده تصمیم خواهند گرفت. یعنی این انتخابات جهت حرکت‌های سیاسی اروپا را تعیین خواهد کرد.
پارلمان جدید اروپا بعد از انتخابات رئیس کمیسیون اروپا را انتخاب خواهد کرد. مقر کمیسیون در بروکسل است. کمیسیون اتحادیه اروپا یک نهاد قوه مجریه است و وظایف یک دولت را انجام می‌دهد. بعلاوه کمیسیون اتحادیه اروپا وظیفه نظارت اجرای درست قوانین را بعهده دارد.
روسای دولت‌های اروپایی بعد از انتخابات پارلمان اروپا یک کاندید زن و یا مرد را برای خدمت در مقام رئیس کمیسیون اروپا پیشنهاد می‌کنند. بعد از اینکه فرد کاندید شده اهداف سیاسی، اقتصادی خودش را در مقابل اعضاء پارلمان معرفی کرد، اعضاء پارلمان آن شخص را تایید می‌کنند یا نمی‌کنند. اگر کاندید با اخذ اکثریت مطلق آراء، یعنی ۳۷۶ از ۷۵۱ رای، انتخاب شد، او به مقام رئیس کمیسیون اروپا منصوب می‌شود. ولی اگر کاندید اول رای اکثریت را کسب ننمود، روسای دولت‌های اروپایی باید دوباره یک کاندید جدید برای پرزیدنت کمیسیون معرفی کنند.
وضع قوانین اتحادیه اروپا
پارلمان اروپا همراه با شورای اروپا قوانین اروپا را وضع می‌کند. روسای دول اروپایی شورای اروپا را تشکیل می‌دهند. در خصوص موارد قانون گذاری پارلمان اروپا و روسای دول اروپایی حقوق یکسان دارند. مثلا اعضاء پارلمان اروپا حق دارند پیشنهادهای کمیسیون اروپا را تغییر دهند و دوباره به شیوه دیگری طرح کنند. پارلمان فقط به شرط توافق با روسای دول در شورای اروپا می‌تواند قانون جدیدی را وضع کند. موضوع‌های این قوانین در موارد مختلفی مانند مسائل بازار درونی، سیاست محیط زیست و آزادی‌های شهروندی هستند.
احزاب و شیوه همکاری در پارلمان اروپا
شهروندان ۲۸ عضو اتحادیه اروپا احزاب ملی خود را انتخاب می‌کنند. نمایندگان احزاب در پارلمان اروپا با نمایندگان منتخب کشورهای دیگر ائتلاف می‌کنند. در ذیل چند حزب که در گذشته در پارلمان اروپا نقش بازی کرده‌اند معرفی می‌شوند:
حزب مردمی اروپایی یک حزب راست میانه‌رو است. این حزب توسط حزب دموکرات مسیحی آلمان و احزاب مسیحی کشورهای بلژیک، فرانسه، ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ و هلند تاسیس شد. در حال حاظر اعضاء ۷۴ حزب مسیحی از ۳۹ کشور عضو این حزب هستند.
در حزب سوسیالیست اروپا ۵۳ حزب سوسیالیستی و سوسیال دموکرات سازمان یافته‌اند. این حزب خواهان ارزش‌های برابری، همبستگی و عدالت اجتماعی است.
در اتحاد لیبرال‌ها و دموکرات‌ها بیشتر از ۵۵ حزب لیبرال عضو هستند.
در حزب سبزهای اروپا تمام احزاب سبز کشورهای اروپایی سازمان یافته‌اند. در میان اهداف این حزب می‌شود از آزادی فردی، مسئولیت برای حراست طبیعت، برابری حقوق زن و مرد و نفی خشونت نام برد.
اتحاد محافظه‌کاران اروپا حزب دیگری است که مثلا برای پرداخت کمتر مالیات و حراست خانواده فعالیت می‌کند.
حزب چپ‌های اروپا برای تغییر روابط اجتماعی یا عدالت اجتماعی مبارزه می‌کند. احزاب کمونیستی و سوسیالیستی از کشورهای اروپایی عضو این حزب هستند.
احزاب دیگری هم در این انتخابات شرکت می‌کنند که مانند جنبش برای آزادی و دموکراسی، علیه بوروکراسی در اتحادیه اروپا مبارزه می‌کنند. مثلا اتحاد اروپای آزاد، حزبی است که اهداف ملی‌گرایی و حقوق خلق‌های اروپا را تبلیغ می‌کند. حزب دیگر، اتحاد جنبش‌های ملی نام دارد که آن حزب هم ملی‌گرا و راست است.
به نظر پرفسور تیم شپیر که در دانشگاه زیگن آلمان علوم سیاسی درس می‌دهد ممکن است که در انتخابات آتی احزاب راستگرا در حدود ۱۸ درصد آراء را کسب کنند.
آزادی احزاب در انتخابات پارلمان اروپا نشان می‌دهد که در دموکراسی‌های غربی و مترقی شهروندان می‌توانند با اعتقادات مختلف مذهبی، با برنامه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به صورت مسالمت آمیز با هم رقابت کنند.
انتخابات پارلمانی فقط یکی از ستون‌ها در دموکراسی‌های غربی را تشکیل می‌دهد. نقش شهروندان در جامعه مدنی یکی دیگر از مهم‌ترین ستون‌های دموکراسی مدرن محسوب می‌شود.
تعداد نمایندگان پارلمان در سال‌های گذشته با افزایش کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشتر شده است. نتیجه انتخابات ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا یکشنبه شب ۲۵ ماه مه ۲۰۱۴ اعلام خواهد شد. اولین انتخابات پارلمان اروپا سی و پنج سال پیش در سال ۱۹۷۹ برگزار شد.
پارلمان اروپا تنها نهاد اتحادیه اروپا است که مستقیما توسط شهروندان کشورهای اروپایی انتخاب می‌شود. در اتحادیه اروپا شرط سنی برای حق رای در انتخابات ۱۸ سالگی است فقط در اتریش حق رای به سن ۱۶ سالگی کاهش یافته است. مقر پارلمان اروپا در استراسبورگ است.
تعداد نمایندگان هر ۲۸ کشور به نسبت تعداد جمعیت هر کشور تعیین می‌شود. مثلاً آلمان ۹۶ نماینده به پارلمان اروپا می‌فرستد. اتریش ۱۸ نماینده، بلژیک ۲۱ و لوکزامبورگ ۶ نماینده به پارلمان اروپا خواهد فرستاد.
تقیسم کرسی‌ها در پارلمان اروپا بر پایه اصلی حساب می‌شود که به آن «دِگرِسیو پروپورسیونالیتت» می‌گویند. یعنی سهم کرسی‌های کشورهایی که جمعیتشان کم است نسبت به سهم کشورهای پر جمعیت نسبتاً بیشتر است. اگر کرسی‌های پارلمان به نسبت مطلق تعداد جمعیت کشور‌ها تقسیم می‌شدند، لوکزامبورگ نسبت به آلمان همان ۶ کرسی را هم دریافت نمی‌کرد.
این شیوه تقسیم کرسی‌ها در بعضی از کشورهای اروپا مرسوم است. مثلاً تعداد کرسی‌های مجلس ایالات آلمان به نفع ایالتی که جمعیت کمتر دارند تقسیم می‌شود.
افزایش قدرت پارلمان اروپا
بعد از انعقاد قرارداد لیسبون در سال ۲۰۰۹ قدرت پارلمان اروپا نسبت به گذشته افزایش یافته و قوانینی که توسط این نهاد فراملیتی وضع می‌شوند موثر‌تر از گذشته هستند.
به گفته بعضی از مفسران، انتخابات ۲۰۱۴ با انتخابات گذشته فرق دارد. در این انتخابات شهروندان اروپا در خصوص چگونگی ادغام اقتصادی و سیاسی اروپا، چگونگی حل معضلات اقتصادی و حل مسائل دارایی و مالی اروپا در آینده تصمیم خواهند گرفت. یعنی این انتخابات جهت حرکت‌های سیاسی اروپا را تعیین خواهد کرد.
پارلمان جدید اروپا بعد از انتخابات رئیس کمیسیون اروپا را انتخاب خواهد کرد. مقر کمیسیون در بروکسل است. کمیسیون اتحادیه اروپا یک نهاد قوه مجریه است و وظایف یک دولت را انجام می‌دهد. بعلاوه کمیسیون اتحادیه اروپا وظیفه نظارت اجرای درست قوانین را بعهده دارد.
روسای دولت‌های اروپایی بعد از انتخابات پارلمان اروپا یک کاندید زن و یا مرد را برای خدمت در مقام رئیس کمیسیون اروپا پیشنهاد می‌کنند. بعد از اینکه فرد کاندید شده اهداف سیاسی، اقتصادی خودش را در مقابل اعضاء پارلمان معرفی کرد، اعضاء پارلمان آن شخص را تایید می‌کنند یا نمی‌کنند. اگر کاندید با اخذ اکثریت مطلق آراء، یعنی ۳۷۶ از ۷۵۱ رای، انتخاب شد، او به مقام رئیس کمیسیون اروپا منصوب می‌شود. ولی اگر کاندید اول رای اکثریت را کسب ننمود، روسای دولت‌های اروپایی باید دوباره یک کاندید جدید برای پرزیدنت کمیسیون معرفی کنند.
وضع قوانین اتحادیه اروپا
پارلمان اروپا همراه با شورای اروپا قوانین اروپا را وضع می‌کند. روسای دول اروپایی شورای اروپا را تشکیل می‌دهند. در خصوص موارد قانون گذاری پارلمان اروپا و روسای دول اروپایی حقوق یکسان دارند. مثلا اعضاء پارلمان اروپا حق دارند پیشنهادهای کمیسیون اروپا را تغییر دهند و دوباره به شیوه دیگری طرح کنند. پارلمان فقط به شرط توافق با روسای دول در شورای اروپا می‌تواند قانون جدیدی را وضع کند. موضوع‌های این قوانین در موارد مختلفی مانند مسائل بازار درونی، سیاست محیط زیست و آزادی‌های شهروندی هستند.
احزاب و شیوه همکاری در پارلمان اروپا
شهروندان ۲۸ عضو اتحادیه اروپا احزاب ملی خود را انتخاب می‌کنند. نمایندگان احزاب در پارلمان اروپا با نمایندگان منتخب کشورهای دیگر ائتلاف می‌کنند. در ذیل چند حزب که در گذشته در پارلمان اروپا نقش بازی کرده‌اند معرفی می‌شوند:
حزب مردمی اروپایی یک حزب راست میانه‌رو است. این حزب توسط حزب دموکرات مسیحی آلمان و احزاب مسیحی کشورهای بلژیک، فرانسه، ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ و هلند تاسیس شد. در حال حاظر اعضاء ۷۴ حزب مسیحی از ۳۹ کشور عضو این حزب هستند.
در حزب سوسیالیست اروپا ۵۳ حزب سوسیالیستی و سوسیال دموکرات سازمان یافته‌اند. این حزب خواهان ارزش‌های برابری، همبستگی و عدالت اجتماعی است.
در اتحاد لیبرال‌ها و دموکرات‌ها بیشتر از ۵۵ حزب لیبرال عضو هستند.
در حزب سبزهای اروپا تمام احزاب سبز کشورهای اروپایی سازمان یافته‌اند. در میان اهداف این حزب می‌شود از آزادی فردی، مسئولیت برای حراست طبیعت، برابری حقوق زن و مرد و نفی خشونت نام برد.
اتحاد محافظه‌کاران اروپا حزب دیگری است که مثلا برای پرداخت کمتر مالیات و حراست خانواده فعالیت می‌کند.
حزب چپ‌های اروپا برای تغییر روابط اجتماعی یا عدالت اجتماعی مبارزه می‌کند. احزاب کمونیستی و سوسیالیستی از کشورهای اروپایی عضو این حزب هستند.
احزاب دیگری هم در این انتخابات شرکت می‌کنند که مانند جنبش برای آزادی و دموکراسی، علیه بوروکراسی در اتحادیه اروپا مبارزه می‌کنند. مثلا اتحاد اروپای آزاد، حزبی است که اهداف ملی‌گرایی و حقوق خلق‌های اروپا را تبلیغ می‌کند. حزب دیگر، اتحاد جنبش‌های ملی نام دارد که آن حزب هم ملی‌گرا و راست است.
به نظر پرفسور تیم شپیر که در دانشگاه زیگن آلمان علوم سیاسی درس می‌دهد ممکن است که در انتخابات آتی احزاب راستگرا در حدود ۱۸ درصد آراء را کسب کنند.
آزادی احزاب در انتخابات پارلمان اروپا نشان می‌دهد که در دموکراسی‌های غربی و مترقی شهروندان می‌توانند با اعتقادات مختلف مذهبی، با برنامه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به صورت مسالمت آمیز با هم رقابت کنند.
انتخابات پارلمانی فقط یکی از ستون‌ها در دموکراسی‌های غربی را تشکیل می‌دهد. نقش شهروندان در جامعه مدنی یکی دیگر از مهم‌ترین ستون‌های دموکراسی مدرن محسوب می‌شود.