وب‌سایت «روحانی‌سنج» که چندی‌ست به راه افتاده به رصد فعالیت‌های دولت یازدهم ایران و سنجش وعده‌های کارزار انتخاباتی حسن روحانی و عملکرد او می‌پردازد.
این وب‌سایت به دست گروه «اصل ۱۹» در دانشگاه تورنتو در کانادا راه‌اندازی شده است و اخیرا تازه‌ترین گزارش خود در مورد فعالیت‌های صد روز نخست ریاست جمهوری آقای روحانی را منتشر کرده است.
فرهاد یکی از مسئولان این سایت با رادیو فردا در مورد این صد روز، فعالیت این پروژه و چالش‌های آن گفت‌وگو کرده است.
چرا برخی از وعده های آقای روحانی در سایت «روحانی سنج» ذکر نشده است؟ به عنوان مثال «بازگرداندن احترام به پاسپورت ایرانی» از جمله وعده‌هایی است که در این سایت نیست.
خب ببینید، این پروژه در فضای سیاسی ایران اولین تجربه در نوع خودش است. ما برای جمع آوری این وعده ها چند نفر از افراد تیم تحقیق شروع کردند به جمع‌آوری قول‌های مشخص آقای روحانی پرداختند. و منظور از قول مشخص، قول‌ها و وعده‌هایی است که اظهارنظر نبود، وعده دادند که انجام می‌شوند و البته در حوزه مسئولیت رئیس جمهوری هم هست.
این قول مشخص را که شما به آن اشاره کردید ما در این اواخر کار به آن برخوردیم، و به نظر از قلم افتاده است، چون اولین تجربه است، طبعا ایرادهایی هم دارد. ولی نخواستیم تا قبل از این صد روز اول، قول و وعده‌ای را به فهرست اضافه کنیم، چون این احتمال را می‌دادیم که برداشت‌های دیگری به وجود آید، ولی به طور مداوم کاستی‌هایی که «روحانی سنج» داشته و دارد، توسط مردم به ما گوشزد شده و می‌شود.
«روحانی سنج» از «مرسی سنج» الهام گرفته، یعنی فعالان سیاسی و مدنی مصر وقتی که محمد مرسی، رئیس جمهوری مصر شد، «مرسی سنج» را راه اندازی کردند تا وعده های او را رصد کنند و ببینند رئیس جمهوری جدید مصر تا چه اندازه به وعده های خود عمل می کند. وعده های محمد مرسی در آن سایت به پنج بخش تقسیم شده بود که از جمله آنها نان، ترافیک، سوخت، تمیزی و پاکیزگی بود. «روحانی سنج» برخلاف «مرسی سنج» موضوعات در حوزه‌های کلان مانند سیاست خارجی، سیاست داخلی، اقتصاد و دیگر حوزه‌هایی از این دست را انتخاب کرده است. این تفاوت به چه دلیل وجود دارد؟
این تقسیم‌بندی‌ها بر اساس حرف‌ها و گفته‌های آقای روحانی انجام شده است. ما از مرسی سنج فقط الهام گرفتیم و روش‌ها و بررسی وعده‌ها را مختص شرایط و وضعیت ایران انجام دادیم. ضمن اینکه آقای روحانی وعده‌های کلی‌تری داده بودند و البته در حوزه‌هایی هم وعده‌های جزیی‌تری داشتند مثلا به طور مشخص وعده انتصاب معاون فن آوری‌های نو که وعده بسیار مشخص و جزیی بود در روحانی سنج آورده‌ایم ولی چون وعده‌های آقای روحانی وعده‌های کلی بود، در سایت روحانی سنج هم وعده ها و محورها، کلان انتخاب شده اند و نتیجه کار چیزی شده است که مشاهده می‌کنید.
«روحانی سنج» چگونه وعده های آقای روحانی را بررسی می‌کند؟ می توانید به طور خلاصه مکانیسم کار خودتان را توضیح دهید.
اول باید توجه داشته باشید که ما خارج از ایران هستیم و به بسیاری از منابع داخل کشور دسترسی نداریم و به همین دلیل کار سخت‌تری در پیش داریم. اولین مکانیسم ما برای بررسی وعده‌ها و پیگیری آنها، بررسی و رصد رسانه‌ها و روزنامه‌های ایران است تا به طور کامل و مستمر در جریان فعالیت‌های داخل ایران و کارهایی که انجام می‌شود، قرار بگیریم، ولی قطعا این کافی نیست.
ما همچنین شبکه های اجتماعی را بررسی می‌کنیم، وبلاگ‌ها و نظراتی را که مردم در این وبلاگ‌ها به اشتراک می‌گذارند را لحاظ می‌کنیم ، ولی بخش حقیقت‌یابی یکی از مهم ترین مسئولیت‌های ماست که فارغ از نظرات سیاسی اعضای گروه تحقیق، ما فقط به دنبال حقیقت‌ها هستیم.
روش کار ما هم به این صورت است که برای بررسی تحقق وعده‌ها، دستور رئیس‌جمهوری یا وزرای کابینه در مورد یکی از وعده‌ها را ملاک قرار می‌دهیم، در این روش، اظهارات مسئولان برای ما ملاک نیست، دستور رسمی رئیس جمهوری یا وزرا و صدور بخشنامه ملاک عمل ماست، تا وضعیت آن وعده را در سایت به در حال پیگیری تغییر بدهیم.
در مورد برخی وعده‌های دیگر که مثل بازگشایی خانه سینما، وعده‌های پروژه‌ای نیست که مثال آن وضعیت پرونده هسته‌ای است، هم خودمان قضاوت می کنیم و هم با کارشناسان آن حوزه مشورت می‌کنیم و جمع‌بندی کلی از ارزیابی آن وضعیت را در سایت اعمال می‌کنیم.
بخشی در سایت وجود دارد به نام «دیدگاه مردمی» که از مردم خواسته‌اید در مورد وعده ها با شما صحبت کنند و اطلاع رسانی کنند. تا به حال استقبال و واکنش شهروندان و مردم از این بخش چگونه بوده است و شما چه استفاده‌ای از این بخش کرده‌اید؟
این بخش برای ما اهمیت بسیاری دارد، چون همان طور که گفتم امکانات ما محدود است، و با توجه به بیرون بودن ما از ایران نیاز به افرادی داریم که در ایران هستند و از نزدیک با مسائل ایران برخورد دارند و از آنها می‌خواهیم که مشاهدات و تجربه خود را به ما بگویند. در واقع این یک ابزار و وسیله برای نظارت مردم بر کار سایت «روحانی سنج» است و اینکه اگر وعده‌ای را شنیده یا دیده اند که در روحانی سنج نیست به ما گوشزد کنند.
ما از مخاطبان خواستیم که با ذکر منبع و لینک مربوط به وعده‌ها، آنها را برای ما بفرستند که اتفاقا صدور کارت هوشمند برای بیماران صعب‌العلاج از جمله مواردی بود که در روحانی سنج نبود و با یادآوری مردم و مخاطبان سایت از همین طریق و با همین مکانیسم اضافه شد.
تنها مشکلی که این بخش برای ما داشت این بود که اکثر مردم وقتی برای ما یک وعده را گوشزد می‌کردند و نسبت به پیگیری و وضعیت آن وعده اعتراض و واکنش داشتند، بدون ذکر منبع آن را یادآور می‌شدند و این برای ما قابل پپیگیری نبود، ولی در مجموع و به طور کلی این بخش بسیار به ما کمک کرده است و خیلی از آن استفاده کرده‌ایم.
این وب‌سایت به دست گروه «اصل ۱۹» در دانشگاه تورنتو در کانادا راه‌اندازی شده است و اخیرا تازه‌ترین گزارش خود در مورد فعالیت‌های صد روز نخست ریاست جمهوری آقای روحانی را منتشر کرده است.
فرهاد یکی از مسئولان این سایت با رادیو فردا در مورد این صد روز، فعالیت این پروژه و چالش‌های آن گفت‌وگو کرده است.
چرا برخی از وعده های آقای روحانی در سایت «روحانی سنج» ذکر نشده است؟ به عنوان مثال «بازگرداندن احترام به پاسپورت ایرانی» از جمله وعده‌هایی است که در این سایت نیست.
خب ببینید، این پروژه در فضای سیاسی ایران اولین تجربه در نوع خودش است. ما برای جمع آوری این وعده ها چند نفر از افراد تیم تحقیق شروع کردند به جمع‌آوری قول‌های مشخص آقای روحانی پرداختند. و منظور از قول مشخص، قول‌ها و وعده‌هایی است که اظهارنظر نبود، وعده دادند که انجام می‌شوند و البته در حوزه مسئولیت رئیس جمهوری هم هست.
این قول مشخص را که شما به آن اشاره کردید ما در این اواخر کار به آن برخوردیم، و به نظر از قلم افتاده است، چون اولین تجربه است، طبعا ایرادهایی هم دارد. ولی نخواستیم تا قبل از این صد روز اول، قول و وعده‌ای را به فهرست اضافه کنیم، چون این احتمال را می‌دادیم که برداشت‌های دیگری به وجود آید، ولی به طور مداوم کاستی‌هایی که «روحانی سنج» داشته و دارد، توسط مردم به ما گوشزد شده و می‌شود.
«روحانی سنج» از «مرسی سنج» الهام گرفته، یعنی فعالان سیاسی و مدنی مصر وقتی که محمد مرسی، رئیس جمهوری مصر شد، «مرسی سنج» را راه اندازی کردند تا وعده های او را رصد کنند و ببینند رئیس جمهوری جدید مصر تا چه اندازه به وعده های خود عمل می کند. وعده های محمد مرسی در آن سایت به پنج بخش تقسیم شده بود که از جمله آنها نان، ترافیک، سوخت، تمیزی و پاکیزگی بود. «روحانی سنج» برخلاف «مرسی سنج» موضوعات در حوزه‌های کلان مانند سیاست خارجی، سیاست داخلی، اقتصاد و دیگر حوزه‌هایی از این دست را انتخاب کرده است. این تفاوت به چه دلیل وجود دارد؟
این تقسیم‌بندی‌ها بر اساس حرف‌ها و گفته‌های آقای روحانی انجام شده است. ما از مرسی سنج فقط الهام گرفتیم و روش‌ها و بررسی وعده‌ها را مختص شرایط و وضعیت ایران انجام دادیم. ضمن اینکه آقای روحانی وعده‌های کلی‌تری داده بودند و البته در حوزه‌هایی هم وعده‌های جزیی‌تری داشتند مثلا به طور مشخص وعده انتصاب معاون فن آوری‌های نو که وعده بسیار مشخص و جزیی بود در روحانی سنج آورده‌ایم ولی چون وعده‌های آقای روحانی وعده‌های کلی بود، در سایت روحانی سنج هم وعده ها و محورها، کلان انتخاب شده اند و نتیجه کار چیزی شده است که مشاهده می‌کنید.
«روحانی سنج» چگونه وعده های آقای روحانی را بررسی می‌کند؟ می توانید به طور خلاصه مکانیسم کار خودتان را توضیح دهید.
اول باید توجه داشته باشید که ما خارج از ایران هستیم و به بسیاری از منابع داخل کشور دسترسی نداریم و به همین دلیل کار سخت‌تری در پیش داریم. اولین مکانیسم ما برای بررسی وعده‌ها و پیگیری آنها، بررسی و رصد رسانه‌ها و روزنامه‌های ایران است تا به طور کامل و مستمر در جریان فعالیت‌های داخل ایران و کارهایی که انجام می‌شود، قرار بگیریم، ولی قطعا این کافی نیست.
ما همچنین شبکه های اجتماعی را بررسی می‌کنیم، وبلاگ‌ها و نظراتی را که مردم در این وبلاگ‌ها به اشتراک می‌گذارند را لحاظ می‌کنیم ، ولی بخش حقیقت‌یابی یکی از مهم ترین مسئولیت‌های ماست که فارغ از نظرات سیاسی اعضای گروه تحقیق، ما فقط به دنبال حقیقت‌ها هستیم.
روش کار ما هم به این صورت است که برای بررسی تحقق وعده‌ها، دستور رئیس‌جمهوری یا وزرای کابینه در مورد یکی از وعده‌ها را ملاک قرار می‌دهیم، در این روش، اظهارات مسئولان برای ما ملاک نیست، دستور رسمی رئیس جمهوری یا وزرا و صدور بخشنامه ملاک عمل ماست، تا وضعیت آن وعده را در سایت به در حال پیگیری تغییر بدهیم.
در مورد برخی وعده‌های دیگر که مثل بازگشایی خانه سینما، وعده‌های پروژه‌ای نیست که مثال آن وضعیت پرونده هسته‌ای است، هم خودمان قضاوت می کنیم و هم با کارشناسان آن حوزه مشورت می‌کنیم و جمع‌بندی کلی از ارزیابی آن وضعیت را در سایت اعمال می‌کنیم.
بخشی در سایت وجود دارد به نام «دیدگاه مردمی» که از مردم خواسته‌اید در مورد وعده ها با شما صحبت کنند و اطلاع رسانی کنند. تا به حال استقبال و واکنش شهروندان و مردم از این بخش چگونه بوده است و شما چه استفاده‌ای از این بخش کرده‌اید؟
این بخش برای ما اهمیت بسیاری دارد، چون همان طور که گفتم امکانات ما محدود است، و با توجه به بیرون بودن ما از ایران نیاز به افرادی داریم که در ایران هستند و از نزدیک با مسائل ایران برخورد دارند و از آنها می‌خواهیم که مشاهدات و تجربه خود را به ما بگویند. در واقع این یک ابزار و وسیله برای نظارت مردم بر کار سایت «روحانی سنج» است و اینکه اگر وعده‌ای را شنیده یا دیده اند که در روحانی سنج نیست به ما گوشزد کنند.
ما از مخاطبان خواستیم که با ذکر منبع و لینک مربوط به وعده‌ها، آنها را برای ما بفرستند که اتفاقا صدور کارت هوشمند برای بیماران صعب‌العلاج از جمله مواردی بود که در روحانی سنج نبود و با یادآوری مردم و مخاطبان سایت از همین طریق و با همین مکانیسم اضافه شد.
تنها مشکلی که این بخش برای ما داشت این بود که اکثر مردم وقتی برای ما یک وعده را گوشزد می‌کردند و نسبت به پیگیری و وضعیت آن وعده اعتراض و واکنش داشتند، بدون ذکر منبع آن را یادآور می‌شدند و این برای ما قابل پپیگیری نبود، ولی در مجموع و به طور کلی این بخش بسیار به ما کمک کرده است و خیلی از آن استفاده کرده‌ایم.