خبرگزاری رویترز میگوید ایران در نامهای به آژانس بینالمللی انرژی اتمی، میگوید در توافق اتمی میان تهران و شـش قدرت جهانی، خارج کردن مازاد تعیینشده برای ذخایر آبسنگین از خاک این کشور، الزامی نشدهاست.
رویترز میگوید این موضوع میتواند به چالش تازهای با واشینگتن بیانجامد.
بنا بر این گزارش در نامهای که تهران برای آژانس فرستاده و این نهاد منتشر کرده، آمده است «هیچ الزامی در (توافق اتمی) وجود ندارد که (ایران) باید آبسنگین بیشتر از حد مجاز را که آماده فروش به بازارهای بینالمللیست، اما هنوز خریداری پیدا نکرده تا برایش فرستاده شود، به خارج از خاک خود ارسال کند».
رویترز میگوید در توافق تیرماه ۱۳۹۴ آمده است که تهران آبسنگین فراتر از سقف تعیینشده را «برای صادر کردن به بازارهای بینالمللی ارائه کرده، و بر اساس بهای جهانی فروخته، به خریدار خارجی خود ارسال میکند».
پیش از این، داخل ایران، برخی رسانههای اصولگرا و برخی مقامهای سیاسی نیز به این موضوع اشاره کرده بودند.
برای نمونه خبرگزاری تسنیم در خرداد ماه ۱۳۹۵ در مجموعه مقالاتی بهنام «تجربه برجام» گفته بود، توافق اتمی «هیچ مطلبی درباره الزام ایران به خارج کردن آب سنگین خود از کشور نمیگوید بلکه تصریح آن به آماده بودن این آب سنگین برای فروش است».
محمد جواد ابطحی، نماینده خمینیشهر، در آبان ماه به خبرگزاری مجلس شورای اسلامی گفته بود «ایران بر اساس برجام مکلف است که آب سنگین خود را به فروش برساند».
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده که انتقادهای شدیدی از توافق اتمی کرده، میگوید «نظارت بسیار سختی» بر آن خواهد شد.
آمریکا هفته گذشته در جریان نشست آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در بیانیهای گفت «آبسنگین فراتر از اندازه تعیینشدهی ۱۳۰ تن، نباید در ایران باقی بماند».
آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گزارش تازه خود، ششم اسفند ماه، اعلام کرد میزان آبسنگین تولیدی در ایران، به پایینتر از حد مجاز در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، و به ۱۲۴ تن رسیده است.
این نهاد ناظر در گزارشی در ماه نوامبر اعلام کرده بود که ذخایر آب سنگین ایران به صورت جزئی از سقف تعیین شده برای آن فراتر رفته است.
ایران اقدام به ارسال مازاد آبسنگین به عمان کردهاست.
رویترز به نقل از مقامهای غربی میگوید آنها نگران هستند که تهران «سریعتر از آنچه خود نیاز دارد و یا قادر به فروش است، در حال تولید آبسنگین است». این خبرگزاری به نقل از آژانس بیناللملی و دیپلماتها میگوید اگر تولید آبسنگین ایران با سرعت فعلی پیش برود، این کشور «تا ماه مه» یا «ماه ژوئن» به سقف تعیینشده میرسد.