وزارت انرژی ایالات متحده میگوید آن کشور همراه ایران و چین در دیداری تازه در وین در مورد گامهای بعدی به سمت نوسازی راکتور اراک، همانطور که در توافق اتمی پیشبینی شده است، مذاکره کردهاند.
بیانیهای که وزارت انرژی آمریکا در ۲۶ مهر ماه منتشر کرده به دیدار نمایندگان آن وزارتخانه و مقامهای سازمان انرژی اتمی چین و ایران در وین در تاریخ ۱۴ سپتامبر اشاره دارد.
به گفته وزارت انرژی ایالات متحده این مذاکرات در راستای برنامه جامع اقدام مشترک انجام شده است؛ «با توجه به اهمیتی که عدم گسترش سلاحهای هستهای و امنیت اتمی دارد و نیز همکاریهای بینالمللی برای رسیدن به این هدف، وزارت انرژی و سازمانهای انرژی اتمی ایران و چین، بر این مهم تاکید کردند. این موضوع بر اساس بند اول «برجام» انجام میشود و بر اساس آن ایران مسئولیت اصلی طرح نوسازی اراک را، به عنوان مدیر و صاحب آن، با حمایت طرفهای «برجام» بر عهده خواهد داشت.»
در عین حال قرار شده است تا پیش از «روز اجرا»، یعنی روزی که تحریمهای ایران برداشته خواهد شد، یک «گروه کاری» از طرفهای گفتوگو در مذاکرات اتمی تشکیل شود. طرفها بنا دارند تا آنچه بنا بر قوانین داخلی خود قادر به انجامش هستند را مطرح کنند.
یک روز پس از انتشار این بیانیه، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و هماهنگکننده ایرانی «برجام» گفته بود «در خصوص مدرنیزه کردن راکتور اراک، پیشرفتهای خوبی تا الان انجام شدهاست. مذاکراتی طی ۳ ماه گذشته در جریان بود تا قبل از شروع روز تصویب، ما مذاکرات را در خصوص اراک آغاز کنیم.»
او تاکید کرده بود که باید سندی رسمی میان ایران و هر شش کشور طرف گفتوگو امضا و بعد از آن کار بر راکتور اراک آغاز شود.
به گفته این مقام وزارت خارجه ایران، پیشنویس این سند تهیه شده و در حال طی مراحل نهاییست.
تاسیسات آب سنگین اراک و بیرون آوردن هسته آن، موضوع بحث و جدلهای بسیاری بوده است؛ هم طی مذاکرات اتمی و حتی پس از آن.
غرب با این گفته که این تاسیسات میتواند پلوتونیوم قابل استفاده در سلاح هستهای را تولید کند، خواستار تغییراتی ساختاری در آن بود.
اصولگرایان افراطی مخالف توافق اتمی میگویند دولت ایران با توافق صورتگرفته، کارخانه آب سنگین اراک را، «از بین برده است».
روحالله حسینیان، یکی از این افراد است که در مجلس ایران علی اکبر صالحی و محمد جواد ظریف، رئیس سازمان انرژی اتمی و وزیر خارجه ایران، را تهدید کرد که آنها را در راکتور اراک دفن کرده و رویشان سیمان میریزد.
هدف از توافق اتمی ۲۳ تیر ماه در وین، اعمال محدودیتهایی بر برنامه اتمی ایران و پایان دادن به تحریمهای بینالمللی علیه تهران است که دامنه آنها در سالهای گذشته به طور فزایندهای گسترش یافته است.