وندی شرمن، معاون سیاسی وزارت خارجه آمریکا، میگوید ایدههای پیشنهاد شده از سوی طرفهای مذاکره به تهران «عادلانه، قابل اجرا و سازگار با خواست مطرح شده ایران برای داشتن برنامه اتمی غیرنظامی است»؛ او افزوده تقصیر شکست احتمالی مذاکرات متوجه ایران خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری رویترز خانم شرمن، طی یک سخنرانی در کنفرانسی که مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی و دانشگاه سیراکوس آن را برپا کردهاند، اول آبان گفته است اگر توافقی جامع بین تهران و طرفهای مذاکره برای مهار برنامه اتمی آن در برابر رفع تحریمها به دست نیاید، این ایران است که به طور گستردهای مسئول آن دیده خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وندی شرمن این احتمال را نیز مطرح کرده است که برخی از متحدان آمریکا و اعضای کنگره آن کشور، با ارائه اجمالی تکالیف سخت که در انتظار دولت باراک اوباما برای رسیدن به توافق [جامع احتمالی] است، امیدوار هستند که دیپلماسی با ایران شکست بخورد.
ایران و شش کشور طرف مذاکرات اتمی، بریتانیا، فرانسه، روسیه، آمریکا، چین و آلمان، طی ماههای گذشته برای رسیدن به توافقی جامع بارها دیدار و یک بار نیز مهلت تعیین شده قبلی برای پایان گفتوگوها را تمدید کردهاند. آنچه نهایتا سوم آذر ماه پیش رو به پایان میرسد.
تازهترین دور از گفتوگوها به مذاکرات کارشناسان باز میگشت که طی دو روز گذشته انجام شد و رئیس هیئت ایرانی آن را «جدی، فشره، صریح و مفید» توصیف کرد.
در کنفرانسی که خانم شرمن در آن شرکت کرده، این مقام وزارت خارجه ایالات متحده میگوید «امیدواریم رهبران ایران موافقت کنند گامهای لازم را برای آنکه جهان را مطمئن کنند، برنامه اتمیشان کاملا صلحآمیز است، بردارند؛ آنچه نتیجتا به پایان انزوای دیلپماتیک و اقتصادی ایران میانجامد و زندگی مردم آن را بهبود میبخشد».
به گزارش رویترز او افزوده است «اگر این اتفاق نیافتد، ایران است که کاملا مسئول آن دیده خواهد شد».
از سوی دیگر به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وندی شرمن در بخشی از سخنرانی خود گفته است «برخی نگرانند که [مذاکرات] شکست بخورد. برخی نگران هستند که موفق شود، بسیاری پرسشها و تردیدهایی دارند.»
او افزوده است «دولت اوباما به طور منظم با اعضای کنگره و بسیاری از متحدان خارجی خود، از جمله اسرائیل و کشورهای خلیج [فارس] در ارتباط است».
اخیرا جان کری، وزیر خارجه آمریکا، نیز تاکید کرده بود که دولت آمریکا قصد ندارد در مسیر رسیدن به توافق با ایران، کنگره آن کشور را دور بزند.
پیشتر مارک کرک، از سناتورهای جمهوریخواه آمریکا، تهدید کرده بود اگر دولت اوباما در حرکت به سوی دستیابی به توافق هستهای با تهران، کنگره آمریکا را «دور بزند» کنگره از چنین توافقی حمایت نخواهد کرد.
«بخت یک ماهه»
به گفته خانم شرمن بهترین بخت ایران برای فراغت از تحریمها، دستیابی به توافق طی یک ماه آینده (پایان مهلت مذاکرات) است.
او میگوید: هدف ما اکنون تهیه توافقی بادوام و جامع است که به طور موثری جلوی ایران را برای گذر احتمالی به سوی سلاح اتمی، بگیرد.
به گفته شرمن چنین توافقی مانع ایران برای تولید سوخت لازم از اورانیوم یا پلوتونیوم برای سلاح اتمی میشود؛ و بر آن نظارت خواهد شد، نظارتی که بهترین فرصت را ایجاد میکند تا ایران پنهانی دست به چنین کاری نزند.
تهران همواره تاکید کرده که برنامه اتمی آن تنها مقاصد صلحآمیز را دنبال میکند؛ آنچه با تردید در غرب روبهرو است و در نهایت نیز تحریمهای گستردهای را علیه ایران همراه داشته است.
گزارشها و گفتهها حاکیست که یکی از مهمترین موارد اختلافی میان طرفهای مذاکره، ظرفیت غنیسازی ایران است.
معاون سیاسی وزارت خارجه آمریکا این احتمال را مطرح کرده است که ممکن است تمرکزی بیاندازه بر شمار و کیفیت سانتریفیوژهایی که در توافق احتمالی نهایی، ایران میتواند از آنها استفاده کند، وجود داشته باشد.
او افزوده است که مذاکره «مانند پازلی با قطعات به هم پیوسته است».
طی روزها و هفتههای گذشته، گزارشهای گوناگونی در مورد شمار پیشنهادی سانتریفیوژهایی که ایران میتواند در توافقی جامع از آن ها به طور فعال استفاده کند، یا آنهایی که ممکن است خارج از روند گازدهی و غنیسازی بمانند، منتشر شده است.
ایران ۲۰ هزار سانتریفیوژ دارد که به گفته مقامهای آن کشور در حال حاضر نزدیک به ده هزار ماشین فعال هستند.