سازمان دیدبان حقوق بشر میگوید ارتش سوریه، در اواخر سال گذشته میلادی، دستکم هشت بار، با استفاده از هلیکوپتر در بخشهای مسکونی شهر حلب، محمولههایی حاوی گاز کلر پرتاب کردهاست. حملاتی که دیدبان حقوق بشر از آنها سخن میگوید، در مراحل نهایی تصرف کامل شهر انجام شدهاست.
ارتش سوریه و شبهنظامیان حامی دولت بشار اسد، پس از ماهها درگیری شدید در حلب، که همراه حملات هوایی و زمینی بود، تصرف کامل این شهر را در دست گرفتند.
چنانچه استفاده از جنگافزار شیمیایی در گزارش سازمان دیدبان حقوق بشر، تائید شود، بیانگر یکی از برجستهترین نمونههای گزارششده از این دست در جریان جنگ داخلی سوریه خواهد بود. حکومت بشار اسد پیش از این اتهامهای مشابه را رد کرده و بارها تاکید کرده است از جنگافزار شیمایی علیه شهروندان خود استفاده نخواهد کرد.
دولت اسد در عین حال در تابستان ۱۳۹۲، در اوج یکی از بحرانهای شدید در مورد استفاده از سلاح شیمیایی، در حالیکه ایالات متحده تهدید کرده بود برای جلوگیری از آن، ممکن است دست به اقدام نظامی بزند، به کنوانسیون بینالمللی منع استفاده از جنگافزارهای شیمیایی پیوست.
البته از آن زمان به این سو، تحقیقات در مورد استفاده از این سلاحها در سوریه، توسط بازرسان و ناظران بینالمللی ادامه داشت. در دی ماه گذشته خبرگزاری رویترز گزارش داده بود بازرسان بینالمللی برای نخستین بار گفتهاند به گمان آنها، بشار اسد رئیسجمهور سوریه و برادرش مسئول استفاده از سلاح شیمیایی در درگیریهای این کشور هستند.
اما سازمان دیدبان حقوق بشر میگوید مقامهای دولتی سوریه، نه تنها به یافتههای سازمان ملل توجهی نشان ندادهاند، بلکه تصمیم گرفتهاند همچنان به حملات «شدیدتر» شیمیایی در کارزار نظامی حلب «اقدام کنند».
گزارش «دیدبان حقوق بشر» بر پایه مصاحبههایی با امدادگران و شاهدان، تحلیل تصاویر و ویدئوهایی که از رویدادها گرفته شده، تنظیم شدهاست. این سازمان فرادولتی تاکید کرده در نهایت اثبات این موضوع «بهشکل قطعی» بدون آزمایش نمونهها، کار مشکلیست.
این سازمان در گزارش خود نتیجهگیری کردهاست که هدف از حملات شیمیایی آن بوده تا، یا کسانی که در محل حملات بودهاند کشته شودند، یا از محل بگریزند: «نوع حملات نشان میدهد که برنامهریزی برای آنها در موازات با کارزار تصرف حلب بوده، و نه حملاتی که به دست شماری از افراد خودسر انجام شده باشد».
به گفته دیدبان حقوق بشر، در این «هشت مورد حمله» بین ۱۷ نوامبر تا ۱۳ دسامبر، دستکم ۹ غیرنظامی کشته شده و ۲۰۰ نفر مسموم و مجروح شدهاند. در میان کشتهشدگان دستکم چهار کودک نیز حضور دارند.
دولت سوریه هنوز به این گزارش تازه واکنش نشان ندادهاست.