پیام اوباما، گامی مهم ولی آیا کافی؟

باراک اوباما

برخی از سياستمداران و تحلیلگران ايرانی، پيام نوروزی باراک اوباما به مردم و رهبران جمهوری اسلامی ايران، و واکنش آيت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی به اين پيام را مورد بررسی قرار داد ه اند.

به نوشته سايت روزنامه بريتانيايی گاردين اولين واکنش به پيام باراک اوباما از سوی علی اکبر جوانفکر مشاور رسانه ای محمود احمدی نژاد صورت گرفته است.

آقای جوانفکر در این مورد گفت: «ما از علاقه دولت آمريکا به حل اختلافات دو کشور استقبال می کنيم. آمريکا بايد اشتباهات گذشته خود را تصحيح کرده و با تغييرات بنيادی در سياست خود آنها می توانند دست دوستی به سوی ايران دراز کنند. تاکنون هرچه که ما دريافت کرده ايم مشت های گره کرده و اقدامات غيردوستانه بوده است.»

آقای جوانفکر با تاکيد بر محاصره اقتصادی طولانی گفت : « تحريم های بی مهار عليه ايران که هنوز ادامه دارند و اخيرا توسط دولت آمريکا تمديد شدند اشتباه است و بايد مورد تجديد نظر قرار بگيرند. »

گاردين می نويسد که کارشناسان معتقدند که کاستن از اين تحريم ها که به خصوص برای وادار کردن ايران به توقف فعاليت های هسته ای به اجرا گذاشته می تواند از سوء ظن رهبران جمهوری اسلامی بکاهد .

به اعتقاد سعيد ليلاز تحليلگری متمايل به اصلاح طلبان برای قانع کردن آيت الله خامنه ای، اين کشور بايد تضمين های امنيتی دريافت کند.

سعيد ليلاز می گويد: «پيام باراک اوباما گام بسيار بزرگی است ولی هنوز کافی نيست. آقای اوباما می تواند گام های عملی و بشر دوستانه ای بردارد مثل تسهيل تبادل ارز و پول بين ايران و کشورهای خارجی که ارتباطی با فعاليت های نظامی حکومت ايران ندارد. همچنين صنعت هوايی ايران در وضعيت بدی است و برداشتن تحريم ها در اين زمينه می تواند بسيار کارساز باشد. و بالاخره پايان دادن به تحريم صنايع نفت ايران می تواند به نفع هر کشور باشد.»

ایران اقدام عملی می خواهد

به نوشته گاردین صادق خرازی سفير سابق ايران در پاريس معتقد است که پيام اوباما منش يا طرز رفتار جديدی است ولی هنوز هم از ديدی منفی به ايران نگاه می کند.

صادق خرازی می گويد : «پيام مورد توجه رهبران ايران قرار خواهد گرفت ولی برای تغيير سياست ايران در قبال امريکا کافی نيست. اينکه آمريکا می خواهد عادی سازی مناسبات را تشويق کند تغيير مهمی است ولی هنوز هم در مورد ايران از عبارات منفی مثل حاميان تروريسم استفاده می شود اين نوع توصيف ها در مورد ايران عادلانه نيستند.»

«ذهنيت ايرانی طوری است که اگر پيام مستقيما به رهبر يا رييس جمهور ايران ارسال شود واکنش و توجه بيشتری را جلب خواهد کرد.» ابراهیم یزدی اولین وزیر خارجه ایران پس از انقلاب
به گفته صادق خرازی دولت ايران می خواهد اقدامات عملی را ببيند که منعکس کننده نيت خير آمريکاست نمونه آن می تواند آزاد کردن حدود هفت ميليارد دلار دارايی های ايران باشد که از زمان انقلاب اسلامی توسط آمريکا مسدود شده اند.

ابراهيم يزدی اولين وزير خارجه ايران پس از انقلاب معتقد است که باراک اوباما بايد پيام مستقيمی را به رهبران جمهوری اسلامی ايران بفرستد.

ابراهيم يزدی می گويد: «ذهنيت ايرانی طوری است که اگر پيام مستقيما به رهبر يا رييس جمهور ايران ارسال شود واکنش و توجه بيشتری را جلب خواهد کرد. برداشتن تحريم ها در اين مرحله برای ايران خوب است ولی فعلا برای آمريکا اقدامی زودرس و غيرواقع گرايانه است. بهترين گامی که آمريکا می تواند بردارد گشايش يک دفتر ديپلماتيک در تهران است. »

در همين حال پروفسور محمد مرندی مسوول بخش مطالعات آمريکای شمالی در دانشگاه تهران معتقد است که حکومت ايران در پی ديدن اقدامات عملی از سوی آمريکاست. به عنوان مثال آزاد کردن دارايی های مسدود شده ولی در عين حال رهبران ايران تمايلی به تداوم سياست خصمانه عليه آمريکا ندارند.

وی می گويد: « به اعتقاد من رهبران ايران آمادگی بهبود مناسبات را دارند به شرط آنکه آمريکا در نيت خود جدی باشد.»

به گفته پروفسور مرندی آيت الله خامنه ای تغيير روش در پيام باراک اوباما را انکار نکرده ولی با صراحت می گويد که اين کافی نيست آمريکا بايد گام های جدی و عملی برای کاهش تنش با ايران بردارد.

به گزارش رويترز، پروفسور مرندی تاکيد می کند که پس دادن دارايی های مسدود شده ايران می تواند يک گام جدی باشد .

اما حميدرضا جلايی پور استاد علوم سياسی در تهران می گويد که واکنش آيت الله خامنه ای يک پيام عملگرايانه بود و نه واکنشی ايدئولوژيک. به اعتقاد وی اگر آمريکا تحريم ها عليه ايران را کاهش داده و يا دارايی های ان کشور را آزاد کند به احتمال زياد ايران به عنوان مثال از طريق کمک به ثبات در افغانستان واکنش مثبت نشان خواهد داد.