محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی و اهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل، يکشنبه، ۳۱ اوت در بيت المقدس با يکديگر ديدار کرده و در مورد صلح بین اسرائیل و فلسطینی ها گفت و گو کردند..
محمود عباس برای اين ديدار با تشريفات خاص امنيتی از رام الله در۲۰ کيلومتری بيت المقدس به اقامتگاه نخست وزير اسرائيل آمده بود.
تا کنون تنها يک بار آقای اولمرت برای چنين ديدارهايی به کرانه باختری رفته و تمامی ملاقات های دو رهبر در اسرا ئيل صورت گرفته است.
در ديداريکشنبه، تزيپی ليونی، وزير امور خارجه اسرائيل و احمد قريع، رييس هيئت فلسطينی در مذاکرات صلح نهائی نيز همراه با اعضای هيئت های مذاکره کننده شرکت داشتند.
اين ديدار يک هفته پس از آزاد شدن ۱۹۸ زندانی امنيتی فلسطينی از زندان های اسرائيل صورت گرفت.
ملاقات يکشنبه درحالی انجام شد که حزب «کاديما» درآستانه انتخابات داخلی خود برای گزينش رهبر جديد اين حزب قرار دارد. اين انتخابات هفدهم سپتامبر برگزار می شود و رهبر جديد حزب بايد برای تشکيل دولت جديد اقدام کند.
از خانم ليونی به عنوان سياستمداری که بخت وی برای رسيدن به رهبری «کاديما» زياد است، نام برده می شود.
خانم ليونی در يکسال اخير مذاکرات منظمی با احمد قريع و ديگر مقامات فلسطينی داشته است. اما در تصميم گيری ها سخت گيرتر از اهود اولمرت ارزيابی می شود.
علی رغم اذعان دوطرف اسرائيلی و فلسطينی به اينکه آرزوی جورج بوش، رييس جمهوری آمريکا، برای استقلال فلسطين تا پايان سال ۲۰۰۸ عملی نخواهد شد، اولمرت و عباس اعلام کرده اند که ازتلاش ها برای رسيدن به توافق صلح يا دست کم، تنظيم سند اصولی چشم انداز صلح باز نخواهند ايستاد.
روزنامه «هاآرتص»، چاپ اسرائيل، يکشنبه سندی را منتشر کرد که براساس آن، اولمرت به حکومت خودگردانی پيشنهاد می کند که «گروه چهار جانبه صلح خاورميانه» نيز در مذاکرات در مورد آينده سياسی بيت المقدس مشارکت داشته باشند بدون آنکه از اختيارات اجرايی بعدی برخوردار گردند.
روسيه، آمريکا، سازمان ملل متحد و اتحاديه اروپا، گروه چهار جانبه ای را شکل می دهند که از چند سال قبل برای ايجاد صلحی پايدار در خاورميانه تلاش می کند
در مذاکرات صلح کمپ ديويد ميان اهود باراک نخست وزير وقت اسرائيل با ياسرعرفات رهبر وقت تشکيلات فلسطينی، اختلاف نظرها پيرامون اختيارات مسجد الاقصی، ديوار ندبه يهوديان و اماکن مقدسه ديگر در شرق باستانی بيت المقدس توافق های صلح را ناکام کرد.
عوامل جهانی پيشنهاد می کنند، اين محوطه که دو کيلومتر مربع است، منطقه بين المللی تحت نظارت جهانی باشد.
به نوشته «هاآرتص»، اولمرت پيشنهاد مشارکت دادن عوامل بين المللی در مذاکرات بر سرمحوطه مورد اختلاف شرق بيت المقدس را در سفر هفته گذشته وزيرامور خارجه آمريکا به اسرائيل با وی در ميان نهاد و به نوشته هاآرتص، خانم کاندوليسا رايس، اين پيشنهاد را «سخاوتمندانه» توصيف کرد.
خانم رايس در هجدهمين ماموريت خود در دو سال اخير بيت المقدس و رام الله آمده بود. رسانه های اسرائيل نوشتند، رايس به سختی تلاش می کند که تا پيش از پايان گرفتن عمر دولت های اولمرت و جورج بوش، سند چشم انداز صلح به عنوان يک «دستآورد» ارائه شود تا تمامی کوشش هايی که از اجلاس صلح آناپوليس تا کنون به عمل آمده، ناکام تلقی نشود.
«سندی برای صلح نهایی»
روزنامه «هاآرتص» درماه اوت، سندی را منتشرکرد که براساس آن، اولمرت برای صلح نهايی راهکارهايی را به محمود عباس ارائه کرده است. اين سند براساس استرداد ۹۳ درصد از زمين های کرانه باختری و مبادله زمين در مورد هفت درصد ديگر است.
فلسطينی ها اين سند را به طور اصولی رد نکرده و در مورد سرنوشت فلسطينی های پراکنده در جهان بر سر نظرات خاص خود اصرار می ورزند.
«هاآرتص»، سند ديگری را ماه اوت منتشرکرد که براساس آن، اسرائيل برای بازگشت چند نسل فلسطينی پراکنده در جهان راه حل هایی پيشنهاد می کند، وطبق آن، شمار معدودی از خانواده ها به يکديگر می پيوندند اما سايرفلسطينی ها در جهان بايد به کشور فلسطين بروند و يا اگر در کشور محل اقامت خود می مانند، با دريافت غرامت موافقت کنند.
محمود عباس در سفر روزهای اخير به لبنان تاکيد کرد که فلسطين هايی که دهها سال است در لبنان زندگی می کنند، بايد ازحق بازگشت برخوردار باشند.
اهود اولمرت که يکی از ميانه روترين رهبران تاريخ اسرائيل بوده، اما بخاطر گرفتاری های شخصی ناچاراست بزودی ازمقام خود کنار رود، اعلام کرده «تا روز آخری که در مسند نخست وزيری باشد، برای پيشبرد صلح با فلسطينی ها و سوريه تلاش خواهد کرد.»
او حامی اصلی آرئيل شارون نخست وزيرپيشين و تشويق کننده اصلی شارون در استرداد نوار غزه به فلسطينی ها بود.
اولمرت درحالی مشغول تنظيم راهکارهای جديد صلح شده که می داند، عمر دولتش برای تصويب آنها – حتی در صورت موافقت کامل فلسطينی ها – کفايت نمی کند.
با وجود اين، به نوشته رسانه های اسرائيل، اولمرت می خواهد از خود «ميراث صلح» به جای گذارد و از او خاطره صلح خواهی اش در کارنامه سياسی او ثبت گردد.
ديدار يکشنبه اولمرت و عباس در حالی صورت گرفت که آتش بس ميان اسرائيل و سازمان های فلسطينی درغزه برای سومين ماه خود ادامه يافته است. چنين آرامشی در غزه، کرانه باختری و اسرائيل در دهها سال اخير بی سابقه بوده است.
تلاش های صلح اولمرت و عباس درحالی به آخرين دوران خود رسيده که بنيامين نتانياهو مترصد بازگشت به مسند نخست وزيری اسرائيل است و حماس نيز می گويد از نهم ژانويه ۲۰۰۹ رياست محمود عباس را به رسميت نخواهد شناخت.