مخالفت صریح گیتس با لشکرکشی احتمالی آمریکا به آسیا و خاورمیانه

رابرت گیتس

«هر وزیر دفاعی بعد از من به رئیس‌جمهور آمریکا برای لشکرکشی به خاورمیانه یا آسیا مشورت بدهد، مغزش معیوب است و باید مغزش آزمایش شود.»

این سخن را رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا در آیین فارغ‌التحصیلی افسران جوان از دانشگاه نظامی «وست پوینت» بیان کرد.

آقای گیتس افزود: «این فکر که ارتش آمریکا به لشکرکشی وسیع پیاده نظام دیگری کشانده شود، وحشتناک است.»

وزیر دفاع آمریکا گفت «هر وزیر دفاع بعدی نیز که به رئیس‌جمهور برای اعزام نیروی زمینی به آسیا یا خاورمیانه مشورت بدهد، (همانگونه که ژنرال مک آرتور با ظرافت گفته بود)، ابتدا باید مغزش آزمایش شود.»

ژنرال مک آرتور، قهرمان آمریکایی جنگ جهانی دوم در نبردهای دریای آرام، زمانی که به جان اف. کندی، رئیس‌جمهور آمریکا در سال ۱۹۶۱ بررسی یک دخالت نظامی آمریکایی در آسیا ارائه شده بود، خطاب به کندی گفته بود که «هرکس که به شما بگوید لشکرکشی کنید، بفرستید مغزش را آزمایش کنند.»

اما اکنون تکرار آن گفته مشهور ژنرال مک آرتور، از سوی وزیر دفاع آمریکا، آن هم در اوج بحران لیبی، از سوی بسیاری از ناظران، بلافاصله به مخالفت آقای گیتس با احتمال درخواست از آمریکا و یا ناتو برای دخالت نظامی در لیبی تعبیر شده است.

هفته گذشته، این احتمال در سطح رسانه‌های آمریکایی مطرح بود که ناتو، که آمریکا عضو مهم آن است، احتمال دخالت نظامی در لیبی را بررسی کند.

در حالی که برخی از سخنگویان دولت آمریکا گفته بودند که احتمال هر اقدامی از سوی باراک اوباما در قبال لیبی مطرح است، اما آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو، تأکید کرد که بحران لیبی، مستقیماً منافع هیچیک از کشورهای عضو ناتو را به خطر نینداخته است، هرچند که بلافاصله افزود که «ادامه این بحران، می‌تواند برای منافع ناتو بسیار وخیم باشد.»

آقای گیتس در سخنرانی خود در دانشکده نظامی آمریکایی «وست پوینت»، با اشاره به نبردهایی که ارتش آمریکا در دهه اخیر در عراق و افغانستان در آن درگیر بوده، تأکید کرد که «آمریکا دیگر نباید خود را وارد چنین معرکه‌هایی کند».

آقای گیتس گفت: «احتمال اینکه نیروهای پیاده نظام بزرگی را وارد کارزاری مشابه کنیم، کم است؛ سخت است که حجم بزرگی از نیرو را موجه دانست؛ هزینه زیاد و آمادگی برای آن (دشوار است)؛ دیگر سخت است که باورکنیم که دوباره شریک گامی با هدف استقرار صلح و یا اداره یک کشور جهان سومی باشیم.»

وزیر دفاع آمریکا افزود که بیشترین تلاش باید روی مقابله با توانمند شدن نظامی عوامل مختلف خصم متمرکز باشد و نگذاشت که آن‌ها به قابلیت‌های نظامی تازه‌ای دست یابند، و گفت از این راه است که می‌توان با بحران عمیق و همه جانبه مبارزه کرد.

رابرت گیتس از ماه‌ها قبل درخواست کرده است که در طول سال ۲۰۱۱ به دوران ریاستش بر پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، پایان داده شود.

آقای گیتس در نیمه سال گذشته گفته بود که هنگامی که باراک اوباما در آستانه نامزدی احتمالی برای دور دوم ریاست جمهوری بخواهد به تغییراتی دست بزند، طبیعی است که بخواهد وزیر دفاع جدیدی انتخاب کند.

آقای گیتس که پیشتر رئیس سازمان اطلاعات مرکزی کشورش، سیا، بود، در سال ۲۰۰۶، هنگامی که آمریکا در بحران بزرگ عراق فرو رفته بود، پنتاگون را از دونالد رامسفلد، وزیر دفاع دولت جرج بوش تحویل گرفت.

باراک اوباما نیز با رسیدن به ریاست جمهوری، آقای گیتس را در این مقام ابقا کرد که بلافاصله به عدم تمایل آمریکا به درگیرشدن در بحران نظامی احتمالی با جمهوری اسلامی ایران تعبیر شد.

رسانه‌های اسرائیل در سال ۲۰۰۸ تأکید کرده بودند که علیرغم همه مناسبات نزدیک میان جرج بوش با دولت وقت اسرائیل به نخست‌وزیری اهود اولمرت، این رابرت گیتس بود که با دادن بمب‌های فوق سنگین آمریکایی به اسرائیل بشدت مخالفت کرد و جرج بوش را از کشانده شدن به عرصه نبرد در کنار اسرائیل علیه ایران برحذر داشت.

آقای گیتس دوران پایانی ریاست پنتاگون را بر خروج نیروهای آمریکایی از عراق تا تابستان، طبق وعده باراک اوباما، متمرکز کرده است.

با وجود این، آقای گیتس در ماه‌های اخیر با اعزام سی هزار نیروی تازه‌نفس به افغانستان موافقت کرد.

هنوز یکصد هزار نیروی آمریکایی، زیر فرماندهی ژنرال دیوید پترائوس، عمیقاً در افغانستان حضور دارند و هیچ چشم‌اندازی برای بیرون بردن آن‌ها تا سال ۲۰۱۴ نیز دیده نمی‌شود.

رابرت گیتس در سخنانش در دانشکده نظامی «وست پوینت» از این «نگرانی» خود نیز سخن گفت که «کسانی که مسئولیت جان سربازان بسیاری به تصمیمات آن‌ها بستگی دارد و نیز مسئول هزینه کردن میلیون‌ها دلار بودجه هستند، در امور کاغذ بازی غرق می‌شوند.»

آقای گیتس گفت: «جنگ عراق و افغانستان به «مبارزه افسران دون پایه‌ای» تبدیل شده که آن‌ها ناچارند تصمیم‌هایی را بگیرند که سنجش وسیع‌تر و پیچیدگی بیشتری می‌طلبید.»

آقای گیتس در سخنانش بر این واقعیت مهیب نیز انگشت گذاشت که آمریکا «پیشینه خوبی در پیش‌بینی بحران‌های بعدی جهانی ندارد؛ از بحران مایاگوئز گرفته تا گرانادا، پاناما، سومالی، بالکان، هاییتی، کویت، عراق».

سیا و حتی رئیس آن، لئون پانتا، در روزهای اخیر در انقلاب مصر ناتوانی کامل خود را از پیش‌بینی رخداد‌ها دوباره ثابت کرده بودند؛ رئیس سیا و باراک اوباما بار‌ها اذعان کردند که (مانند هر شهروند عادی دیگر در جهان) از طریق تلویزیون رخدادهای مصر را دنبال می‌کنند!