دیکتاتور بعدی که سقوط می‌کند، کدامیک از رهبران نظام‌های خودکامه جهان هستند؟ این پرسشی است که روزنامه اسرائیلی یدیعوت آخرونوت، شنبه در مقاله‌ای در تارنمای خود تلاش کرده است برای آن پاسخی بیابد.
«وای.نت» با مقایسه حکومت‌های خودکامه در بسیاری از نقاط جهان با وضعیت در تونس و مصر، به این نتیجه‌گیری می‌رسد که هرچند سرنوشت کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران را نمی‌توان با سرنوشت خودکامگان در شمال آفریقا یکسان دانست و هرچند همه دیکتاتورها، نه تنها در سرزمین‌های عربی، بلکه در سراسر جهان آماج خشم ملت‌های خود قرارمی‌گیرند اما انتظار فروپاشی جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی و برخی دیکتاتوری‌های دیگر، زود هنگام است.
به نوشته یدیعوت آخرونوت، حکومت‌هایی نیز در دنیا که ظاهراً ژست دموکراتیک را می‌گیرند اما با اصول مردمسالاری حقیقی فرسنگ‌ها فاصله دارند، در تیررس غلیان طوفانی ملت‌های خود هستند اما نباید فکر کرد که آنها نیز امروز و فردا از بین می‌روند.
«وای.نت» برای مثال، وضعیت در شش کشور را بررسی کرده است: کره شمالی، ایران، سوریه، بلاروس، سودان و کوبا.
کره شمالی
به نوشته «وای.نت»، اقتصاد کره شمالی در وخیم‌ترین وضعیت خود است؛ مردمانش که ده‌ها سال از سوء تغذیه و قحطی رنج برده‌اند، حال کارشان به خوردن علف کشیده است، اما حکومت هر گونه کمک بین‌المللی را نیز رد می‌کند؛ حقوق بشر هیچ مفهومی ندارد؛ مردمش غیرانسانی‌ترین شیوه‌های شکنجه و نادیده شدن را تحمل کرده‌اند و از تلویزیون دولتی‌شان پیوسته تصاویر حمد و ثنای «رهبر عظیم‌الشان» که «همه جان و روح خود را فدای او می‌کنند» و سخنانان «جان‌نثاران ولی اعظم؛ ماه تابان، خورشید درخشان»، پخش می‌شود.
دکتر گای پودولار، کارشناس کره شمالی در مرکز مطالعات آسیا در دانشگاه حیفای اسرائیل، می‌گوید رهبر کره شمالی با همه رفتارها و هیئت غریبی که برای ما وغربی‌ها دارد، همچنان قوی به نظر می‌رسد و حکومت را کاملاً کنترل می‌کند و سرایت رخدادهای مصر و تونس به کره شمالی از جمله به این دلایل بعید است: کره شمالی به معنای واقعی کلمه آن بسته است؛ مردمش کامپیوتر ندارند؛ آیفون ندارند؛ تنها شبکه تلویزیونی که مردم می‌شناسند شبکه دولتی است و همه تلاش‌ها برای ایجاد حتی یک ایستگاه رادیویی که شاید صدایی منتقد را به گوش مردم کره شمالی برساند کاملاً شکست خورده است، و مأموران حکومت پیوسته به خانه‌های همه مردم هجوم برده و به تفتیش می‌پردازند تا اطمینان یابند که کسی رادیوی موج کوتاه ندارد، یا دستگاهی به دستشان نرسیده که ممکن است صدای انتقادی را بازتاب دهد.
به گفته دکتر پودولار، در مورد برخی از شهروندان کم‌شمار کره شمالی نیز که سفری خارجی کرده باشند، بلافاصله پس از بازگشت‌شان، به دوایر متعدد بازجویی برده می‌شوند و آنقدر مورد سؤال قرار می‌گیرند تا حکومت اطمینان کسب کند که تحت تأثیر فرهنگ بیگانه قرار نگرفته و به کره شمالی وفادار باقی مانده‌اند؛ کوچکترین تردیدی که در مورد آنها ایجاد شده باشد، آنان را راهی تبعید گاه‌های دهشتناک خواهد کرد و زندگی بستگان آنها را نیز از فلاکت کنونی وخیم‌ترخواهد کرد؛ لذا این خارج رفته‌ها جرئت نمی‌کنند تلاشی علیه حکومت داشته باشند.
دکتر پودولار می‌گوید صدها و شاید هزاران نفر از این افراد که مورد شک حکومت قرار گرفته‌اند، هرگز دیگر پیدا نشده‌اند و بستگان‌شان نیز شهامت پیگیری وضع‌شان را ندارند زیرا خود آنان نیز به دیار نامعلوم فرستاده می‌شوند و به نظر می‌رسد که به قتل می‌رسند.
به گفته دکتر پودولار، تحریکات اخیر کره شمالی، مانند غرق کردن کشتی کره جنوبی و آتشباری نوامبر گذشته بر جزیره کره جنوبی، تنها «قدرت‌نمایی برای خارج» نبوده، بلکه حاکم کره شمالی می‌خواهد به مردم خود نیز این پیام را بدهد که من کسی هستم که این کارها را با قدرت‌های خارجی می‌کنم بنابراین مبادا «کسی از شما با من طرف شود».
ایران
در مورد ایران، «وای.نت» می‌نویسد که جمهوری اسلامی ایران نیز همانگونه که در طول ۲۰ ماه اخیر توانست موج بزرگ اعتراض‌های مردم خود را همانند سه دهه پیش از آن سرکوب کند، تلاش‌های تازه ایرانیان را برای ازسرگیری تظاهرات در روزهای ۲۵ بهمن و اول اسفند امسال شدیداً سرکوب کرد و آنقدر نیروهای متنوع به خیابان‌ها و میادین ریخت و تدابیر گسترده به کار برد تا این رخدادها را کاملاً بی‌اثر کرد.
پروفسور عوزی رابی، مدیرمرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه تل‌آویو به «وای.نت» می‌گوید که آمادگی و تنوع و جدیت و عزم نیروهای نظامی و انتظامی و مسلح و لباس شخصی حکومت ایران را هیچیک از حکومت‌های عربی و اسلامی و یا دیکتاتوری‌های دیگر در سراسر جهان ندارند.
به گفته پروفسور رابی، علیرغم مشکلات بزرگ اقتصادی مردم ایران، نرخ بالای بیکاری به ویژه در میان دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و تورم بالا و همچنین علیرغم افزایش فشارهای ناشی از اجرای طرح جدید اقتصادی حذف یارانه‌ها، جمهوری اسلامی ایران هنوز قوی و با ثبات، و سرسخت و قاطع است.
این کارشناس اسرائیلی می‌گوید در کنار همه اینها، جمهوری اسلامی ایران همچنان سوار بر بال ایدئولوژیک، با این احساس اطمینان پرواز می‌کند که رخدادهای دو ماه اخیر منطقه و جهان به شدت به سود ایران بوده و می‌کوشد تا جای پای خود را در هرجا که بتواند، تقویت کند؛ نمونه‌های بارزش: عبور دو کشتی جنگی ایران از آبراه سوئز پس از ۳۲ سال، و دخالتی فزاینده‌تر در امور لبنان و آشکارا مترصد نشستن برای گسترش دخالت در امور کشورهای عربی و اسلامی دیگر است.
پروفسور رابی به شرح کارهای اخیر احمدی‌نژاد می‌پردازد، که علیرغم نبود اطمینان به قانونی بودن نحوه تداوم ریاست‌جمهوری‌اش، با اعتماد به نفس ظاهری زیاد به کارهای تحریک‌آمیز علیه رقبای داخلی‌اش می‌پردازد و پیوسته بر شمار مخالفانش افزوده می‌شوند.
به گفته پروفسور رابی، این عملکردها همراه با گسترش نارضایتی اقتصادی، طبیعتاً می‌بایست به خروش مردم ایران بینجامد اما در مصر اوپوزیسیون نقش مهمی در تظاهرات و تداوم آن داشت، ولی در ایران حکومت هر تشکل و حزب و ساختار دیگری را سریعاً با فروپاشی روبه‌رو می‌کند.
پروفسور رابی می‌گوید علیرغم دلبستگی بسیار ایرانیان به جنبش اعتراضی سبز و امید به تغییر نظام، اما سرسختی بسیار قاطع حکومت ایران نخواهد گذاشت که جنبش مخالفانش تحرکی جدی داشته باشد و در آینده نزدیک، نباید انتظار تغییری واقعی در ایران، همانند سرزمین‌های عربی را داشت.
سوریه
در مورد سوریه، «وای.نت» نظرات دکتر مردخای کیدار، استاد مطالعات سرزمین‌های عربی در مرکز پژوهش‌های استراتژیک دانشگاه برایلان در مرکز اسرائیل را بازتاب داده است، که وی معتقد است نظامی که بشار اسد بیش از یک دهه است بر صدر آن تکیه زده است، در خطر نیست اما با همان قاطعیتی که می‌توان از ادامه بقای حکومت اسلامی در ایران و حکومت کمونیستی در کره شمالی در آینده نزدیک و میان‌مدت می‌توان سخن گفت، در قبال سوریه، تغییرات و رخدادهای غیرمنتظره، امری محتمل است.
بلاروس
در مورد حکومت بلاروس؛ جایی که الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور، در ماه دسامبر گذشته، یک روز پس از تظاهرات ده‌ها هزار نفر از معترضان به «تقلب» او در انتخابات، گفته بود «در بلاروس انقلاب نمی‌شود»، دکتر زیسمن- بردوسکی، کارشناس سیاست و دولت‌های شوروی پیشین در دانشگاه اسرائیلی بن‌گوریون می‌گوید در بلاروس سطح زندگی برای همه بسیار پایین است و تفاوت زیادی بین دارا و ندار چندان زیاد نیست؛ اما همه از بیمه و درمان پزشکی بهره‌مند هستند و لوکاشنکو هرچند از یک سو مخالفان را با قاطعیت سرجایشان می‌نشاند اما از سوی دیگر با ظرافت برای افزایش وضع اقتصادی مردم تلاش جدی می‌کند.
به گفته دکتر زیسمن-بردوسکی، اگر به مردم بلاروس بگویید که از میان دو گزینه؛ اعتراض تا برقراری یک نظام مردمسالاری واقعی (که می‌تواند مدتی موجب بی‌ثباتی شود و حتماً نیز با خشونت زیاد خاص ویژه مردم در این سرزمین‌ها همراه خواهد بود) یا ادامه وضع کنونی، یکی را انتخاب کنید، به نظر می‌رسد که اکثریت مردم حامی گزینه دوم خواهند بود.
سودان
در مورد سودان، دکتر یهودیت رونن، کارشناس سودان در دانشگاه تل‌آویو به «وای.نت» می‌گوید که اتفاقاً تضادهای عمیق میان حاکمیت و مردم و وضع خاص آن کشور، و سلاح زیادی که عمر البشیر، حاکم کودتایی سودان در ۲۳ سال اخیر گردآوری کرده و آن را به گستردگی مورد کاربرد قرار می‌دهد، و نیز علیرغم قطعی شدن جدایی جنوب سودان، احتمال موفقیت یک خیزش مردمی علیه حاکمیت خودکامه خارطوم چندان زیاد نیست- حتی اگر مردم سودان همچنان در فقری نکبت‌بار و به شدت تحقیرآمیز در میانه فساد مثال‌زدنی حاکمان بمانند.
کوبا
در مورد کوبا، که حاکمیت آن بیش از پنج دهه در دست برادران فیدل و رائول کاسترو بوده است، آقای عیدو رینگ، وبلاگ‌نویس اسرائیلی که وضعیت کوبا را پیوسته دنبال می‌کند، به «وای.نت» می‌گوید کاستروها مردم‌شان را در فقر نگاهداشته‌اند، آزادی‌های آنها را گرفته‌اند اما مقایسه کوبا با دیکتاتورهای عربی و اسلامی قیاسی مع‌الفارق است.
به گفته آقای رینگ، نظام آموزشی کوبا از بهترین‌ها در سراسر آمریکای لاتین است؛ از سراسر این منطقه سیل بیماران برای درمان در بیمارستان‌های کوبا روان است؛ همه مردم کوبا خانه دارند و هیچ بی‌خانه‌ای را نمی‌توان یافت؛ مردم شادند و نوای رقص و شادمانی واقعی از هر کوی و برزنی بلند است؛ و تازگی‌ها نیز مجوز خرید کامپیوتر داده شده و اینترنت استفاده رو به افزایشی دارد.
این روزنامه‌نگار اسرائیلی که بارها نیز به کوبا رفته، می‌گوید که در کوبا اوپوزیسیونی واقعی وجود ندارد هرچند که بلاگرهای محلی اخیراً انتقادهایی را مطرح می‌کنند ولی یوآنی سانچز، یکی از نویسندگان مشهور وبلاگ‌های مستقل کوبایی، به تازگی اجازه نیافت برای دریافت جایزه به اسپانیا برود.
آقای رینگ می‌گوید در هر حال، زنان «سفید پوش» که همسران زندانیان سیاسی و عقیدتی کوبا هستند، مجوز می‌گیرند حتی در میدان‌های هاوانا، پایتخت، تظاهرات کنند اما سرایت نسخه مشابه تونس و مصر به کوبا هرچند کم است و نیز فشارهای فزاینده مهاجران کوبایی نیز بی‌اثر خواهد ماند.
به گفته آقای رینگ، عامل اصلی که می‌تواند موجب تغییرات واقعی در کوبا شود، اتفاقاً رفع حصر و تحریم‌های ۵۳ ساله آمریکا علیه کوبا است زیرا تا هنگامی که این تحریم‌ها ادامه دارد، اکثریت کوبایی‌ها علیه «آمریکای خصم» متحد هستند و شتابی برای برانداختن برادران کاسترو ندارند.
«وای.نت» با مقایسه حکومت‌های خودکامه در بسیاری از نقاط جهان با وضعیت در تونس و مصر، به این نتیجه‌گیری می‌رسد که هرچند سرنوشت کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران را نمی‌توان با سرنوشت خودکامگان در شمال آفریقا یکسان دانست و هرچند همه دیکتاتورها، نه تنها در سرزمین‌های عربی، بلکه در سراسر جهان آماج خشم ملت‌های خود قرارمی‌گیرند اما انتظار فروپاشی جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی و برخی دیکتاتوری‌های دیگر، زود هنگام است.
به نوشته یدیعوت آخرونوت، حکومت‌هایی نیز در دنیا که ظاهراً ژست دموکراتیک را می‌گیرند اما با اصول مردمسالاری حقیقی فرسنگ‌ها فاصله دارند، در تیررس غلیان طوفانی ملت‌های خود هستند اما نباید فکر کرد که آنها نیز امروز و فردا از بین می‌روند.
«وای.نت» برای مثال، وضعیت در شش کشور را بررسی کرده است: کره شمالی، ایران، سوریه، بلاروس، سودان و کوبا.
کره شمالی
به نوشته «وای.نت»، اقتصاد کره شمالی در وخیم‌ترین وضعیت خود است؛ مردمانش که ده‌ها سال از سوء تغذیه و قحطی رنج برده‌اند، حال کارشان به خوردن علف کشیده است، اما حکومت هر گونه کمک بین‌المللی را نیز رد می‌کند؛ حقوق بشر هیچ مفهومی ندارد؛ مردمش غیرانسانی‌ترین شیوه‌های شکنجه و نادیده شدن را تحمل کرده‌اند و از تلویزیون دولتی‌شان پیوسته تصاویر حمد و ثنای «رهبر عظیم‌الشان» که «همه جان و روح خود را فدای او می‌کنند» و سخنانان «جان‌نثاران ولی اعظم؛ ماه تابان، خورشید درخشان»، پخش می‌شود.
دکتر گای پودولار، کارشناس کره شمالی در مرکز مطالعات آسیا در دانشگاه حیفای اسرائیل، می‌گوید رهبر کره شمالی با همه رفتارها و هیئت غریبی که برای ما وغربی‌ها دارد، همچنان قوی به نظر می‌رسد و حکومت را کاملاً کنترل می‌کند و سرایت رخدادهای مصر و تونس به کره شمالی از جمله به این دلایل بعید است: کره شمالی به معنای واقعی کلمه آن بسته است؛ مردمش کامپیوتر ندارند؛ آیفون ندارند؛ تنها شبکه تلویزیونی که مردم می‌شناسند شبکه دولتی است و همه تلاش‌ها برای ایجاد حتی یک ایستگاه رادیویی که شاید صدایی منتقد را به گوش مردم کره شمالی برساند کاملاً شکست خورده است، و مأموران حکومت پیوسته به خانه‌های همه مردم هجوم برده و به تفتیش می‌پردازند تا اطمینان یابند که کسی رادیوی موج کوتاه ندارد، یا دستگاهی به دستشان نرسیده که ممکن است صدای انتقادی را بازتاب دهد.
به گفته دکتر پودولار، در مورد برخی از شهروندان کم‌شمار کره شمالی نیز که سفری خارجی کرده باشند، بلافاصله پس از بازگشت‌شان، به دوایر متعدد بازجویی برده می‌شوند و آنقدر مورد سؤال قرار می‌گیرند تا حکومت اطمینان کسب کند که تحت تأثیر فرهنگ بیگانه قرار نگرفته و به کره شمالی وفادار باقی مانده‌اند؛ کوچکترین تردیدی که در مورد آنها ایجاد شده باشد، آنان را راهی تبعید گاه‌های دهشتناک خواهد کرد و زندگی بستگان آنها را نیز از فلاکت کنونی وخیم‌ترخواهد کرد؛ لذا این خارج رفته‌ها جرئت نمی‌کنند تلاشی علیه حکومت داشته باشند.
دکتر پودولار می‌گوید صدها و شاید هزاران نفر از این افراد که مورد شک حکومت قرار گرفته‌اند، هرگز دیگر پیدا نشده‌اند و بستگان‌شان نیز شهامت پیگیری وضع‌شان را ندارند زیرا خود آنان نیز به دیار نامعلوم فرستاده می‌شوند و به نظر می‌رسد که به قتل می‌رسند.
به گفته دکتر پودولار، تحریکات اخیر کره شمالی، مانند غرق کردن کشتی کره جنوبی و آتشباری نوامبر گذشته بر جزیره کره جنوبی، تنها «قدرت‌نمایی برای خارج» نبوده، بلکه حاکم کره شمالی می‌خواهد به مردم خود نیز این پیام را بدهد که من کسی هستم که این کارها را با قدرت‌های خارجی می‌کنم بنابراین مبادا «کسی از شما با من طرف شود».
ایران
در مورد ایران، «وای.نت» می‌نویسد که جمهوری اسلامی ایران نیز همانگونه که در طول ۲۰ ماه اخیر توانست موج بزرگ اعتراض‌های مردم خود را همانند سه دهه پیش از آن سرکوب کند، تلاش‌های تازه ایرانیان را برای ازسرگیری تظاهرات در روزهای ۲۵ بهمن و اول اسفند امسال شدیداً سرکوب کرد و آنقدر نیروهای متنوع به خیابان‌ها و میادین ریخت و تدابیر گسترده به کار برد تا این رخدادها را کاملاً بی‌اثر کرد.
پروفسور عوزی رابی، مدیرمرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه تل‌آویو به «وای.نت» می‌گوید که آمادگی و تنوع و جدیت و عزم نیروهای نظامی و انتظامی و مسلح و لباس شخصی حکومت ایران را هیچیک از حکومت‌های عربی و اسلامی و یا دیکتاتوری‌های دیگر در سراسر جهان ندارند.
به گفته پروفسور رابی، علیرغم مشکلات بزرگ اقتصادی مردم ایران، نرخ بالای بیکاری به ویژه در میان دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و تورم بالا و همچنین علیرغم افزایش فشارهای ناشی از اجرای طرح جدید اقتصادی حذف یارانه‌ها، جمهوری اسلامی ایران هنوز قوی و با ثبات، و سرسخت و قاطع است.
این کارشناس اسرائیلی می‌گوید در کنار همه اینها، جمهوری اسلامی ایران همچنان سوار بر بال ایدئولوژیک، با این احساس اطمینان پرواز می‌کند که رخدادهای دو ماه اخیر منطقه و جهان به شدت به سود ایران بوده و می‌کوشد تا جای پای خود را در هرجا که بتواند، تقویت کند؛ نمونه‌های بارزش: عبور دو کشتی جنگی ایران از آبراه سوئز پس از ۳۲ سال، و دخالتی فزاینده‌تر در امور لبنان و آشکارا مترصد نشستن برای گسترش دخالت در امور کشورهای عربی و اسلامی دیگر است.
پروفسور رابی به شرح کارهای اخیر احمدی‌نژاد می‌پردازد، که علیرغم نبود اطمینان به قانونی بودن نحوه تداوم ریاست‌جمهوری‌اش، با اعتماد به نفس ظاهری زیاد به کارهای تحریک‌آمیز علیه رقبای داخلی‌اش می‌پردازد و پیوسته بر شمار مخالفانش افزوده می‌شوند.
به گفته پروفسور رابی، این عملکردها همراه با گسترش نارضایتی اقتصادی، طبیعتاً می‌بایست به خروش مردم ایران بینجامد اما در مصر اوپوزیسیون نقش مهمی در تظاهرات و تداوم آن داشت، ولی در ایران حکومت هر تشکل و حزب و ساختار دیگری را سریعاً با فروپاشی روبه‌رو می‌کند.
پروفسور رابی می‌گوید علیرغم دلبستگی بسیار ایرانیان به جنبش اعتراضی سبز و امید به تغییر نظام، اما سرسختی بسیار قاطع حکومت ایران نخواهد گذاشت که جنبش مخالفانش تحرکی جدی داشته باشد و در آینده نزدیک، نباید انتظار تغییری واقعی در ایران، همانند سرزمین‌های عربی را داشت.
سوریه
در مورد سوریه، «وای.نت» نظرات دکتر مردخای کیدار، استاد مطالعات سرزمین‌های عربی در مرکز پژوهش‌های استراتژیک دانشگاه برایلان در مرکز اسرائیل را بازتاب داده است، که وی معتقد است نظامی که بشار اسد بیش از یک دهه است بر صدر آن تکیه زده است، در خطر نیست اما با همان قاطعیتی که می‌توان از ادامه بقای حکومت اسلامی در ایران و حکومت کمونیستی در کره شمالی در آینده نزدیک و میان‌مدت می‌توان سخن گفت، در قبال سوریه، تغییرات و رخدادهای غیرمنتظره، امری محتمل است.
بلاروس
در مورد حکومت بلاروس؛ جایی که الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور، در ماه دسامبر گذشته، یک روز پس از تظاهرات ده‌ها هزار نفر از معترضان به «تقلب» او در انتخابات، گفته بود «در بلاروس انقلاب نمی‌شود»، دکتر زیسمن- بردوسکی، کارشناس سیاست و دولت‌های شوروی پیشین در دانشگاه اسرائیلی بن‌گوریون می‌گوید در بلاروس سطح زندگی برای همه بسیار پایین است و تفاوت زیادی بین دارا و ندار چندان زیاد نیست؛ اما همه از بیمه و درمان پزشکی بهره‌مند هستند و لوکاشنکو هرچند از یک سو مخالفان را با قاطعیت سرجایشان می‌نشاند اما از سوی دیگر با ظرافت برای افزایش وضع اقتصادی مردم تلاش جدی می‌کند.
به گفته دکتر زیسمن-بردوسکی، اگر به مردم بلاروس بگویید که از میان دو گزینه؛ اعتراض تا برقراری یک نظام مردمسالاری واقعی (که می‌تواند مدتی موجب بی‌ثباتی شود و حتماً نیز با خشونت زیاد خاص ویژه مردم در این سرزمین‌ها همراه خواهد بود) یا ادامه وضع کنونی، یکی را انتخاب کنید، به نظر می‌رسد که اکثریت مردم حامی گزینه دوم خواهند بود.
سودان
در مورد سودان، دکتر یهودیت رونن، کارشناس سودان در دانشگاه تل‌آویو به «وای.نت» می‌گوید که اتفاقاً تضادهای عمیق میان حاکمیت و مردم و وضع خاص آن کشور، و سلاح زیادی که عمر البشیر، حاکم کودتایی سودان در ۲۳ سال اخیر گردآوری کرده و آن را به گستردگی مورد کاربرد قرار می‌دهد، و نیز علیرغم قطعی شدن جدایی جنوب سودان، احتمال موفقیت یک خیزش مردمی علیه حاکمیت خودکامه خارطوم چندان زیاد نیست- حتی اگر مردم سودان همچنان در فقری نکبت‌بار و به شدت تحقیرآمیز در میانه فساد مثال‌زدنی حاکمان بمانند.
کوبا
در مورد کوبا، که حاکمیت آن بیش از پنج دهه در دست برادران فیدل و رائول کاسترو بوده است، آقای عیدو رینگ، وبلاگ‌نویس اسرائیلی که وضعیت کوبا را پیوسته دنبال می‌کند، به «وای.نت» می‌گوید کاستروها مردم‌شان را در فقر نگاهداشته‌اند، آزادی‌های آنها را گرفته‌اند اما مقایسه کوبا با دیکتاتورهای عربی و اسلامی قیاسی مع‌الفارق است.
به گفته آقای رینگ، نظام آموزشی کوبا از بهترین‌ها در سراسر آمریکای لاتین است؛ از سراسر این منطقه سیل بیماران برای درمان در بیمارستان‌های کوبا روان است؛ همه مردم کوبا خانه دارند و هیچ بی‌خانه‌ای را نمی‌توان یافت؛ مردم شادند و نوای رقص و شادمانی واقعی از هر کوی و برزنی بلند است؛ و تازگی‌ها نیز مجوز خرید کامپیوتر داده شده و اینترنت استفاده رو به افزایشی دارد.
این روزنامه‌نگار اسرائیلی که بارها نیز به کوبا رفته، می‌گوید که در کوبا اوپوزیسیونی واقعی وجود ندارد هرچند که بلاگرهای محلی اخیراً انتقادهایی را مطرح می‌کنند ولی یوآنی سانچز، یکی از نویسندگان مشهور وبلاگ‌های مستقل کوبایی، به تازگی اجازه نیافت برای دریافت جایزه به اسپانیا برود.
آقای رینگ می‌گوید در هر حال، زنان «سفید پوش» که همسران زندانیان سیاسی و عقیدتی کوبا هستند، مجوز می‌گیرند حتی در میدان‌های هاوانا، پایتخت، تظاهرات کنند اما سرایت نسخه مشابه تونس و مصر به کوبا هرچند کم است و نیز فشارهای فزاینده مهاجران کوبایی نیز بی‌اثر خواهد ماند.
به گفته آقای رینگ، عامل اصلی که می‌تواند موجب تغییرات واقعی در کوبا شود، اتفاقاً رفع حصر و تحریم‌های ۵۳ ساله آمریکا علیه کوبا است زیرا تا هنگامی که این تحریم‌ها ادامه دارد، اکثریت کوبایی‌ها علیه «آمریکای خصم» متحد هستند و شتابی برای برانداختن برادران کاسترو ندارند.
