باریکه غزه ۱۰ روز است که درگیر جنگ با ارتش اسرائیل شده است. جنگی که با وجود تلفات انسانی و غیرنظامی و نیز انتقادها و درخواست‌های بین‌المللی برای پایان دادن به آن برخی از کارشناسان و تحلیلگران را بر آن داشته تا آن را با جنگ ۳۳ روزه اسرائیل و حزب‌الله لبنان مقایسه کنند.
در همین زمان و با ورود نیروهای زمینی ارتش اسرائیل به باریکه غزه، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران، با مقام‌های سوریه و لبنان دیدار و گفت‌وگو کرد.
آخرین تحولات در غزه موضوع گفت‌وگوی رادیو فردا با حسن هاشمیان تحلیلگر مسائل خاورمیانه در ایران است.
راديو فردا: حمله اسراييل به نوار غزه و وضعيت کنونی اين منطقه را چگونه ارزيابی می کنيد؟
حسن هاشميان: اين عمليات بسيار کند و آهسته شروع شده است. اسراييلی ها سعی کرده اند ابتدا نيروهای پياده و سپس ماشين های جنگی خود را وارد کنند.
هدف اسراييل در حال حاضر ابتدا ايجاد پايگاه هايی در سه محور غزه است و در مرحله بعد ورود به مراکز تجمع نيروهای حماس به خصوص در اردوگاه ها است.
اين مسئله نشان می دهد که اسراييل اشتباهاتی را که در جنگ پيش با حزب الله داشته، تکرار نکرده است. در مقابل حماس نيز معتقد است که در همين روزهای اول، پيروزی هايی را به دست آورده است .
دبير شورای عالی امنيت ايران، آقای جليلی، سفرهايی به سوريه و لبنان داشته است. آيا ايران برای پشتيبانی از حماس ابزارهای لازم را در اختيار دارد؟
هاشميان: من معتقدم که چون وضعيت غزه متفاوت است و در کنار مصر قرار دارد، ايران از نظر نظامی نمی تواند کمک هايی را که به حزب الله می کرد برای حماس انجام دهد. سفر آقای جليلی به منطقه، برآوردی است از وضعيت منطقه طی اين چند روز حمله اسراييلی ها و همچنين برای اين که از لحاظ سياسی انحرافی در موضع گيری های حماس صورت نگيرد.
به خصوص اين که در دو سه روز اخير صحبت از گفت وگو با مصر و مذاکرات آشتی جويانه بين نيروهای فلسطينی صورت گرفته است و حتی قرار شده که حماس گروهی را برای گفت وگو به قاهره بفرستد.
از سوی مقام های ايرانی برای آتش بس شروطی اعلام می شود؛ از جمله رفع محاصره کامل غزه و باز شدن گذرگاه رفح. آيا اين شروط به اين دليل مطرح می شود که حماس از مواضع خود عقب نشينی نکند؟
هاشميان: تقريبا همين طور است.
ضمن اين که اگر حماس موشک پرانی نکند و آتش بس جديدی را علاوه بر آتش بس شش ماهه متعهد شود، از نظر سياسی چيزی را به دست نياورده است و ايران اين موضوع را نمی خواهد.
با توجه به موقعيت کنونی اسراييل و حماس، اين امکان وجود دارد که حماس ضربه های بيشتری را متحمل شود؟
هاشميان: اسراييل موج گسترده ای از دستگيری ها را در غزه آغاز کرده و اين مسئله به نفع اسراييل است.
اين امر نشان می دهد که بخشی از نيروهای حماس يا بخشی از نيروهايی که در غزه به مقاومت می پردازند، نيروهايی هستند که اسلحه را زمين می گذاردند و تسليم نيروهای اسراييلی می شوند.
من معتقدم که هنوز ابتدای راه است و درگيری به اوج خود نرسيده و هنوز حماس و ساير گروه هايی که در اين منطقه وجود دارند از تمام نيروی خود استفاده نکرده اند.
ما بايد پنج يا شش روز ديگر صبر کنيم تا ببينيم وضعيت دو طرف به چه صورت در خواهد آمد و سپس قضاوت کنيم.
موضع کشورهای عربی مانند مصر، عربستان سعودی و اردن همراهی با سياست های ايران نيست. ارزيابی شما از تاثير سياست های کشورهای عربی بر مواضع طرفين درگيری و به خصوص حماس چيست؟
هاشميان: کشورهای عربی و در رأس آنها مصر بر اين استراتژی تاکيد می کنند که حاضر نيستند کوچک ترين امتيازی به حماس و ايران بدهند.
رژيم مصر با نيروهای مخالف خود به شدت برخورد می کند و بازداشت های بسيار گسترده ای را در داخل کشور آغاز کرده و حتی اجازه نداده است تظاهراتی در مصر صورت بگيرد و بر روی اين سياست نيز تاکيد دارد.
تحليل هايی که در نشريات متمايل به گروه کشورهای عربستان، مصر و اردن وجود دارد نشان می دهد که بايد ميان مردم غزه و حماس فاصله ايجاد شود و در نهايت حماس سرش به سنگ می خورد.
آقای هاشميان! با توجه به ورود نيروی زمينی ارتش اسراييل به نوار غزه از يک سو و سياست هايی که کشورهای عربی دنبال می کنند، چشم انداز درگيری های کنونی چيست؟
هاشميان: کشورهای عربی سياست های خود را به همين صورت دنبال خواهند کرد تا يک آتش بس ايجاد شود.
يکی از دست آوردهای اين حمله اين است که دو گروه فلسطينی حماس و فتح را کمی به هم نزديک کرده است.
اين نزديکی موجب تقويت گروه کشورهای عربی به رهبری مصر خواهد شد و فشار را بر سوريه و ايران بيشتر خواهد کرد وهمين مسئله ممکن است چرخشی را در اين معادله ايجاد کند.
بايد ديد که نيروی اسراييل در جنگ زمينی در غزه چه کاری می تواند انجام دهد. اگر اسراييلی ها تلفات سنگينی بدهند و نتوانند کاری انجام بدهند، حماس به طرف کشورهای تندرو خواهد رفت.
باز هم تکرار می کنم که علاوه بر مسايل ديپلماتيکی که در خارج از غزه وجود دارد، مسئله اساسی اين است که نيروهای زمينی اسراييل در جنگ چه دست آوردهايی خواهند داشت.