نرخ بيکاری در جمعيت جوان ايران : سی در صد

فریدون خاوند، استاد اقتصاد در دانشگاه پاریس با رادیو فردا در مورد نرخ بیکاری در جمعیت جوان ایران گفت و گو کرده است.

راديو فردا: بر پايه گزارش تازه مرکز آمار جمهوری اسلامی، نرخ بيکاری جوانان در ايران به اوج تازه ای رسيده و تقريبا حدود دو برابر نرخ بيکاری در کل جمعيت فعال کشور است. اين آمار چه دوره ای را در بر ميگيرد و دقيقا به چه بخش از جمعيت فعال ايران مربوط ميشود؟

فريدون خاوند : آماری که شما به آن اشاره ميکنيد، بر آمده از طرح آمار گيری نيروی کار هست که در بهار سال جاری، ۱۳۸۹، از سوی مرکز آمار ايران اجرا شده و مربوط ميشود به جوانانی که ۱۵ تا ۲۴ سال سن دارند و برای جستجوی شغل، وارد بازار کار ايران شده اند. اين آمار گيری نشان ميدهد که نرخ بيکاری در اين بخش از جمعيت ايران (پانزده تا بيست و چهار ساله) ميرسد به ۲۹.۶ در صد.



به بيان ديگر، بر پايه آمار رسمی جمهوری اسلامی، حدود سی در صد جمعيت جوان جويای کار ايران با آفت بيکاری دست به گريبان هست. اگر اين آمار را با نرخ کلی بيکاری در ايران، که ۱۴.۶ در صد هست، مقايسه بکنيم، می بينيم که نرخ بيکاری جوانان دو برابر نرخ بيکاری کلی ايران هست.

در همان حال، نرخ بيکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله در مقياس جهانی، که هفته گذشته از سوی سازمان بين المللی کار اعلام شد، سيزده در صد است. اين به آن معنا است که نرخ بيکاری جوانان در ايران ۲.۳ برابر نرخ بيکاری جوانان در سطح جهانی است . وقتی سازمان بين المللی کار نرخ بيکاری سيزده در صدی جوانان را در جهان خطرناک ارزيابی ميکند، درباره نرخ سی در صدی بيکاری جوانان در ايران بايد از چه اصطلاحی استفاده کرد؟

وزنه سنگين جوانان در جمعيت بيکاران ايران عمدتا از چه عواملی منشا ميگيرد؟


اقتصاد ايران، در وضعيت فعلی، توان کار آفرينی خودش را از دست داده و نمی تواند برای متولدين دهه ۱۳۶۰ و نيمه اول دهه ۱۳۷۰ خورشيدی فرصت های شغلی به وجود بيآورد. نرخ رشد جمعيت ايران در حال حاضر به سطح متعادلی رسيده، ولی به دليل زاد و ولد های بالای دهه اول و تا اندازه ای دهه دومی جمهوری اسلامی، جمعيت ايران بسيار جوان است و تنش های جمعيتی هنوز در کشور کاهش نيافته است.

مشکل بزرگ اقتصاد ايران اين هست که طی دورانی طولانی، بخش بسيار زيادی از مشاغل را دولت به وجود می آورد و کارجويان هم عمدتا از دولت کار می خواستند. اين دوره سپری شده و از اين پس اين بخش خصوصی است که بايد به نياز های بازار کار ايران پاسخ بدهد.

ولی بخش خصوصی ايران دست و بال بسته هست به دلايلی آشکار که مهم ترين آنها نبود فضای کسب و کار مساعد هست در کشور.