جنبش زنان و رویکرد انتقادی رهبر جمهوری اسلامی

  • شیرین فامیلی

جنبش زنان ایران در دو سال گذشته تحت فشارهای زیادی قرار داشته است.

نیره توحیدی و اکبر مهدی، اساتید جامعه شناسی در آمریکا، انتقاد شدید آیت الله خامنه ای از جنبش زنان را در گفت وگویی با رادیو فردا مورد بررسی قرار دادند.


آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه، چهارم ژوييه، در دیدار با جمعی از زنانی که در سطوح مختلف علمی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی وهنری وعمدتا در دستگاه های دولتی فعال هستند، نظراتی را مطرح کرد که واکنش هایی را در میان فعالان جنبش زنان، وکلا، پژوهشگران و استادان دانشگاه ها به دنبال داشته است.


بهتر است که آقای خامنه ای و دولتمردان ایرانی توضيح دهند که چرا کنوانسيون جهانی رفع تبعيض از زنان بد و خطرناک است ولی چند زنی و قانون سنگسار خوب است؟
دکتر نیره توحیدی

رهبر جمهوری اسلامی در سخنانش مخالفت صریح خود را با جنبش فمینیستی و کسانی که برای انطباق قوانین فعلی حاکم در ایران با کنوانسیون های بین المللی، اعلام کرد و آنها را «مرعوب شدگان در مقابل غرب» نامید.


دکتر نیره توحیدی، استاد «جامعه شناسی زنان وتوسعه» در دانشگاه کالیفرنيا، در گفت و گو با راديو فردا با طرح اين پرسش که بايد از آیت الله خامنه ای پرسید که منظور او از غرب چیست، گفت:«اگر منظور، آمریکا است که اتفاقا آمریکا این کنوانسیون را نپذیرفته است و از طرف دیگر، آقای خامنه ای باید تکلیف دیگر کشورهای اسلامی را هم که به کنوانسیون جهانی رفع تبعيض از زنان پیوسته اند، روشن کنند.»


این استاد و پژوهشگر مسائل زنان افزود:« آیا از نظر رهبر جمهوری اسلامی، مسلمان یعنی کسی که شیعه وطرفدار ولایت فقیه است. در غیر این صورت، چطور است که عربستان سعودی که کشوری مسلمان است و کعبه هم در آنجا قرار دارد، به کنوانسیون، البته با ده ها اما و اگر، پیوسته است.»


وی با اشاره به اينکه «باعث شرمندگی است که ايران از عربستان سعودی عقب مانده است»، گفت که «ديگر نمی توان همه چيز را تحت عنوان غرب زدگی و مرعوب غرب بودن، بی پاسخ گذاشت و يا توجيه کرد.»


خانم توحيدی افزود:«بهتر اين است آقای خامنه ای و دولتمردان توضيح دهند که چرا کنوانسيون جهانی رفع تبعيض از زنان بد و خطرناک است ولی چند زنی و قانون سنگسار خوب است؟»


«نمی توان جنبش زنان را ناديده گرفت»


آيت الله علی خامنه ای در عين حال، در اين سخنرانی گفت که برخی مسايل در فقه که در باب احکام زنان وجود دارد، سخن آخر نيست، بلکه ممکن است با تحقيق يک فقيه ماهر و مسلط بر مبانی و متد فقاهت، نکات جديدی استنباط شود.


برای رژيم هم خيلی سخت نيست که برخی از درخواست های زنان، مانند برابری حق ديه برابر ميان زنان و مردان را برآورده کند و انجام اينها هم پايه های رژيم را بر هم نمی زند.
دکتر اکبر مهدی

دکتر اکبر مهدی، استاد جامعه شناسی در دانشگاه «وسليان» در ايالت اوهايو آمريکا، به راديو فردا گفت:«آقای خامنه ای درسخنان خود موضعی دو پهلو اتخاذ کرد. از سوی دیگر اصلاح طلبان برای تغييراتی که ملموس و لازم به نظر می رسد و اکبر هاشمی رفسنجانی، آيت الله صانعی و بسياری ديگر اخيرا در اين مورد صحبت کرده اند.»


او با تاکيد بر اين موضوع که درخواست هاي زنان، درخواست های غير معقولی نيستند، افزود:«برای رژيم هم خيلی سخت نيست که برخی از آنان، مانند برابری حق ديه برابر ميان زنان و مردان را برآورده کند و انجام اينها هم پايه های رژيم را بر هم نمی زند.»


دکتر مهدی با اشاره به اینکه «رهبر جمهوری اسلامی، در را برای انجام اجتهاد باز نگهداشته است تا فقها، تفاسير جديدی را مطرح کنند» گفت:«در عين حال، ايشان، فعاليت بخش سکولار جنبش زنان را ناديده گرفته و نفی کرده و آنان را غرب زده و پيرو اميال غربی و فمينيست های خارج از ايران می داند. گرچه ايشان به خوبی می داند که اين جنبش، به دليل توده ای بودنش ناديده گرفتنی نيست.»