یک استاد بازنشسته چین که در جریان سخنرانی انتقادی خود در ماه ژوئن، شی جینپینگ، رئیسجمهوری این کشور، را «رئیس مافیا» خوانده و از حزب حاکم کمونیست چین به عنوان «زامبی سیاسی» نام برده بود، به دلیل اظهارات «اشتباه» سیاسی و تخطیهای انضباطی از حزب کمونیست اخراج شد.
همزمان، منابع آگاه ادعا کردهاند که رئیسجمهوری چین با موج گسترده مخالفت از سوی همحزبیهای خود روبهرو است.
«گلوبال تایمز»، رسانه وابسته به دولت چین، روز دوشنبه ۲۷ مرداد، به نقل از کمیته مرکزی حزب کمونیست چین از لغو عضویت و اخراج کای شیا، استاد بازنشسته، از این حزب خبر داد.
در اطلاعیه اخیر کمیته مرکزی آمده است: خانم کای به دلیل «اظهارنظرهایی که مشکلات جدی سیاسی داشته و با نقض جدی مقررات سیاسی حزب به حیثیت و آبروی ملت ضربه زده»، از حزب کمونیست اخراج شده است.
کای شیا، ۶۸ ساله، از منتقدان جدی و دیرینه حزب حاکم در این کشور و همچنین، مدافع پروپا قرص آزادسازی سیاسی است.
این استاد برجسته علوم سیاسی که در گذشته در دانشکده مرکزی حزب کمونیست چین تدریس میکرد، بنابه تصمیم کمیته مرکزی و بر اساس مقررات مربوط به اقدامات انضباطی حزب، از حقوق و مزایای دوران بازنشستگی خود نیز محروم شده است.
بیشتر در این باره: چین در آستانه تحولات تاریخی: آزادیهای فردی در «مسلخ» رفاهبه نوشته خبرگزاری رویترز، خانم کای سومین چهره برجستهای است که طی ماههای اخیر، در پی انتقاد از حزب حاکم و رهبرش، با توبیخ جدی روبهرو میشود.
در متن اطلاعیهای که روز گذشته بر روی وبسایت دانشکده مرکزی حزب کمونیست چین قرار گرفت، به طور مشخص به اظهارات خانم کای اشاره نشده است. با این حال، دو تن از ناظران سیاسی چین به سخنان ضبط شده این استاد بازنشسته اشاره کردهاند که ژوئن گذشته در فضای آنلاین به بیرون درز کرد.
خانم کای در اظهارات خود، بحث جایگزینی شی جین پینگ در مقام دبیر کل حزب کمونیست را به عنوان نخستین گام در نجات حزب مطرح کرده است.
در نسخه شنیداری این اظهارات که در اختیار خبرگزاری رویترز قرار گرفته است، زنی که در میان دانشگاهیان به «کای» معروف است، رئیسجمهوری چین را «رئیس مافیا» مینامد؛ کسیکه حزب کمونیست را به «ابزاری شخصی» و یک «مرده متحرک سیاسی» مبدل ساخته است.
مشخص نیست که اظهارات خانم کای در چه زمانی و خطاب به چه کسانی بیان شده است. او در بخش دیگری از سخنانش میافزاید که اگر مقامهای بلندپایه حزب کمونیست احساس مسئولیتی در قبال مردم، کشور و این حزب دارند، باید برای جایگزینی «شی» تشکیل جلسه بدهند.
در همین حال، روزنامه بریتانیایی «گاردین» روز سهشنبه ۲۸ مرداد در مصاحبهای اختصاصی با این استاد بازنشسته و اخراجی از حزب کمونیست، درستی اظهارات پیشین وی را تایید کرد.
خانم کای در این مصاحبه که نخستین گفتوگوی مطبوعاتیاش با یک رسانه انگلیسیزبان پس از اخراج از حزب است، به گاردین گفت از اینکه اخراج شده «خوشحال» است.
او افزود: «حزب کمونیست چین در رژیم تحت سلطه شی جینپینگ، نیرویی نیست که در خدمت پیشرفت چین باشد. بلکه در واقع، مانعی بر سر راه پیشرفت چین است.»
خانم کای در این مصاحبه تاکید کرده است: «باور دارم که من تنها کسی نیستم که خواستار ترک این حزب است. افراد بیشتری مایلاند از حزب جدا شوند یا از عضویت در آن استعفا کنند. من سالها پیش قصد داشتم از حزب جدا شوم، زمانیکه فضایی برای اظهار نظر وجود نداشت و صدای من کاملا خفه شده بود».
این استاد بازنشسته پیش از این در ماه ژوئن، همزمان با انتشار فایل صوتی اظهاراتش، با گاردین گفتوگویی کوتاه انجام داده و در آن، رئیسجمهوری چین را مورد ملامت و سرزنش قرار داده بود که چین را تبدیل به «دشمن جهان» کرده است.
خانم کای که ابتدا خواسته بود مصاحبه ماه ژوئن او با گاردین، به دلیل تهدیدها و فشارها بر او و خانوادهاش، منتشر نشود، اکنون خواهان آن است که صدایش شنیده شود.
او میگوید: «حالا، آزادی بیشتری دارم. سخنانم عاری از هر گونه محدودیتی است. من فقط در قبال وجدان و اصول شخصی خودم مسئولم».
این اظهارات تند و تیز از سوی کسی که زمانی از وفاداران حزب کمونیست بود، از این بابت حائز اهمیت است که میتوان آن را زنگ خطری برای رهبران چین دانست.
خانم کای میگوید که مخالفت گستردهای با اقدامات رئیسجمهوری در درون حزب وجود دارد اما شمار اندکی جرات اظهار نظر دارند و میترسند که با انتقام سیاسی در قالب مقررات درون حزبی و اتهامات مربوط به فساد روبهرو شوند.
به گفته این عضو پیشین حزب کمونیست، شی جینپینگ با برخورداری از «قدرت فاقد نظارت» خود و تعلل در تمام تصمیمگیریهایی اصلی، مرتکب اشتباهاتی اجتنابناپذیر شده است، از جمله نحوه مدیریت و مقابله با بحران همهگیری کووید-۱۹.