سقوط بازار سهام؛ وخیم ترین بحران پس از جنگ جهانی دوم

بازارهای جهانی دیروز نیز دوشنبه سیاه دیگری را از سرگذراندند.(عکس: EPA)


در پی بالا گرفتن خطر يک بحران بزرگ اقتصادی در سطح بين المللی، هفدهم مارس بازار های سهام جهان در اروپا و آسيا فرو ريختند و دوشنبه سياه ديگری را از سر گذراندند.


علاوه بر افزايش نشانه های رکود در آمريکا و تداوم سقوط دلار در برابر مهم ترين ارزهای بين المللی، تحولات درون شبکه بانکی ايالات متحده از جمله ورشکستگی «بير استرنز»، بانک بزرگ سرمايه گذاری اين کشور و خريد آن از سوی رقيب آمريکايی اش «جی پی مورگان چيس» به بهای بسيار ارزان، موج تازه ای از ترديد و بدگمانی را در محافل مالی بين المللی به حرکت در آورده است.


بانک فدرال آمريکا روز يکشنبه به گونه ای غافلگير کننده نرخ بهره پايه را يک چهارم واحد پايين آورد و به ۳.۲۵ در صد کاهش داد. اين کاهش، که احتمال می رود روز سه شنبه بار ديگر تکرار شود، نتوانست اعتماد را به بازار های سهام باز گرداند.


در عوض کاهش نرخ بهره از سوی بانک فدرال ايالات متحده و چشم انداز کاهش باز هم بيشتر اين شاخص، فرسايش اسکناس سبز آمريکا را شدت بخشيد و هر واحد آن را در سطحی پايين تر از يک فرانک سوييس و صد ين ژاپن قرار داد.


چنين پيدا است که ترس از خطر عميق تر شدن بحران اقتصادی آمريکا و گسترش آن، به تدريج بازار های عمده جهان را در بر می گيرد، هر چند جرج بوش، رييس جمهوری ايالات متحده روز دوشنبه اعلام کرد که به رغم شرايط دشوار اقتصادی، کشورش بر اوضاع تسلط دارد.

چنين پيدا است که ترس از خطر عميق تر شدن بحران اقتصادی آمريکا و گسترش آن، به تدريج بازار های عمده جهان را در بر می گيرد، هر چند جرج بوش، رييس جمهوری ايالات متحده روز دوشنبه اعلام کرد که به رغم شرايط دشوار اقتصادی، کشورش بر اوضاع تسلط دارد.


وخيم ترين بحران مالی پس از جنگ جهانی دوم؟


در اين ميان آلن گرينسپن، رييس سابق بانک فدرال آمريکا با مقاله روز دوشنبه اش در روزنامه «فايننشال تايمز»، به ترس محافل اقتصادی بين المللی دامن زد و نوشت بحران مالی کنونی در بازار های جهان، به احتمال فراوان، به عنوان وخيم ترين بحران پس از جنگ جهانی دوم ارزيابی خواهد شد.


و سر انجام اين که از ديدگاه دومينيک استراوس کان، مدير کل صندوق بين المللی پول و آنگل گوريا، دبير کل سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، بحران مالی کنونی نتايج وخيمی را در پی خواهد داشت و نسبتا طولانی خواهد بود. اين دو شخصيت از رهبران جهان خواستند برای نجات نظام مالی جهان از هيچ تلاشی فرو گذار نکنند.


به گفته مديران اين دو سازمان مقتدر بين المللی، بحران کنونی به ايالات متحده و ديگر کشور های پيشرفته محدود نمانده و با فاصله زمانی، بر قدرت های اقتصادی نوظهور نيز تاثير خواهد گذاشت. اصطلاح «قدرت های نوظهور» کشور های پويای در حال توسعه از جمله چين، هند و برزيل را در بر می گيرد که با آهنگی شتابان در راه صنعتی شدن پيش می روند.


شماری از نهادهای کارشناسی بر اين باورند که قدرت های نوظهور از پيامدهای بحران در آمريکا و اروپا برکنار مانده و با پويايی خود می توانند رکود حاصل از بحران را خنثی کنند.


با سخنان روز دوشنبه دومينيک استراوس کان و انگل گوريا، به نظر می رسد صندوق بين المللی پول و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در اين خوش بينی سهيم نيستند و پيش بينی می کنند که قدرت های نوظهور نيز دير يا زود از بحران تاثير خواهند پذيرفت.


رهبر صندوق بين المللی پول همچنين گفت بحران بازارها جدی تر و جهانی تر شده و رشد جهانی را تهديد می کند.