به نوشته يك نشريه اقتصادى چاپ پراگ، شركت اكتشاف و استخراج معدن «فريدك ميستك» براى استخراج ذغال سنگ طبس، قرارداد بزرگى با ايران بسته است.
اين بزرگ ترين قرار داد تجارى يك شركت چكى با ايران، طى بيست سال گذشته است و در شرايطى بسته شده كه غرب در پى گسترش تحريم هاى اقتصادى عليه تهران است.
به نوشته نشريه اِ پاتناست، چاپ پراگ، كه به مسائل اقتصادى در جمهوری چک مى پردازد، اين شركت در واقع مهم ترين كاوشگر و استخراج کننده غير ايرانى ذغال سنگ در منطقه طبس بوده و قراردادى كه بسته است بزرگ ترين قرارداد بازرگانى جمهورى چك و ايران به شمار می رود.
«ا پاتناست» مى نویسد كه تهران براى مدتى از تجارت مستقيم با شركت هاى چكى صرف نظر كرده بود تا اینکه يك سال پيش موضع نرم ترى نسبت به اين كشور گرفت.
به نوشته «ا پاتناست»، «تحريم بى سر و صدای» چک توسط جمهوری اسلامی ایران به دليل حضور راديو فردا در پراگ بود.
«يژى كوزبا»، مدير شركت بوهميان كونسولتينگ، به اين روزنامه مى گويد كه با وجود تحريم ها هنوز شركت هاى غربى براى به دست گرفتن بازار ايران با يكديگر در حال رقابت هستند.
- «تهران مدل اقتصادى چين را ملاك توسعه قرار داده و اينك بازار خود را به روى شركت هاى چكى هم گشوده است.»
آقاى كوزبا به حضور شركت هايى مانند شركت نفتى «او ام فاو» اتریش و شركت ايتاليايى «انى» اشاره مى كند. به عقيده وی، تهران مدل اقتصادى چين را ملاك توسعه قرار داده و اينك بازار خود را به روى شركت هاى چكى هم گشوده است.
يژی کوزبا می گويد: هم اکنون سه قرارداد مهم ميان شرکت های چکی و ايران هر يک تا سقف ۱۰۰ و ۱۵۰ ميليون دلار بسته شده است.
با همه اينها وی با شاراه به اینکه «ممکن است که عمر اين قراردادها كوتاه باشد» به مسئله تحريم ها، به ويژه از سوى آمريكا اشاره مى كند و مشكلاتى كه ممكن است از این طریق براى شركت هاى طرف قرارداد با ايران پيش آيد.
«ا پاتناست» از ذخاير بزرگ گازى ايران و اهميت گاز براى اروپا مى نويسد، به ويژه كه كشورهاى عمدتا واقع شده در مركز اين قاره در پى يافتن جايگيزنى براى گاز روسيه اند.
«يژى كوزبا» به اين نشريه مى گويد: ايران مى تواند چنين جايگزينى باشد و بدون حضور آن كشور، پروژه انتقال گاز «ناباكو» چندان منفعتى ندارد.
اهميت ديگر ايران در اين است، كه در حال حاضر تنها روسيه است كه عمده گاز اروپاى مركزى را تامين مى كند.
براى كشورهاى اين منطقه از اروپا، جايگزينى مانند ايران می تواند منافع بسيارى با خود داشته باشد.
به نوشته «ا پاتناست»، اين برنامه احتمالى وجود دارد كه جمهورى چك براى رساندن گاز ايران به اروپاى مركزى پيشقدم شود.
ولی مجيد نيلى، سر كنسول ايران در پراگ پيشتر گفته بود كه جمهورى چك هنوز در اين مورد تصميم روشنى نگرفته است.
روزنامه ا پاتناست گزارش خود را با مطرح كردن اين احتمال به پايان مى رساند كه در آينده گاز ايران به شكل مايع به اروپا صادر شود.