در حالی که سخنگوی کاخ سفید آمریکا با استقبال از سخنان محمد البرادعی خواستار همکاری تهران با آژانس بین المللی انرژی اتمی شد، ایران از سخنان محمد البرادعی انتقاد کرد.
دانا پرینو، سخنگوی کاخ سفید آمریکا در واکنش به نشست روز دوشنبه آژانس و اظهارات برادعی در باره ایران گفت: تهران باید «اطلاعات اساسی» را برای دیده بان هسته ای سازمان ملل فراهم کند.
خانم پرینو این اظهارات را در گفت و گو با خبرنگاران و در هواپیمای ریاست جمهوری به مقصد نیویورک بیان کرد. جرج بوش، رییس جمهوری آمریکا قرار است روز سه شنبه در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کند.
وی گفت: «ما آنچه را امروز آژانس گفت تکرار می کنیم که ایران برای اثبات صحت ادعاهای خود باید اطلاعات لازم و امکان دسترسی را برای آژانس بین المللی انرژی اتمی فراهم کند.»
وی افزود: «در این بین نیز مسیر پیامدهای منفی در قبال بی تحرکی آنها (ایرانی) را دنبال می کنیم.»
جمهوری اسلامی ایران همواره گفته است که برنامه اتمی اش ماهیت صلح طلبانه دارد و برنامه غنی سازی اورانیوم را بر اساس مقررات بین المللی دنبال می کند ولی کشورهای غربی، بارها تهران را به تعقیب برنامه نظامی – اتمی برای ساخت سلاح هسته ای متهم کرده اند.
محمد البرادعی، مدیر کل آژانس نیز روز دوشنبه در نشست شورای حکام این نهاد وابسته به سازمان ملل اعلام کرد: او نمی تواند تضمین دهد که ايران یک برنامه اتمى مخفى را دنبال نمى كند.
آقای برادعی می گوید: «غير ممكن است تضمين داد كه ايران فعاليت هاى هسته اى خود را مخفى نمى كند، مگر اينكه اجازه بازرسى هاى وسيع داده شود و پاسخ اتهام هاى مطرح شده در باره گذشته برنامه اتمى تهران دريافت شود . »
وی در بخشى ديگر از سخنان خود اظهار داشت: «متاسفانه» آژانس پيشرفت اساسى در راستى آزمايى ارتباط بخش هاى نظامى با برنامه اتمى ايران نداشته است .
مدیر کل آژانس در عین حال، از شوراى حكام خواست تا اجازه دهد بازرسان، نسخه اصلى اسنادى كه این نهاد از چندين سازمان اطلاعاتى و امنيتى به دست آورده است را در اختيار ايران قرار دهند.
آژانس بين المللى انرژى اتمى كه خواستار افشاى تمام جزئيات برنامه اتمى ايران است، پيشتر گفته بود به برخىاز اسناد دست يافته است كه نشان مى دهد جمهورى اسلامى مطالعاتى در زمينه استفاده از سانتريفوژهاى پيشرفته براى غنى سازى سريع تر اورانيوم، آزمايش مواد منفجره و تحقيقات بر روى كلاهك هاى هسته اى كه بر روى موشك سوار مىشوند، انجام داده است.
وزیر امور خارجه ایران می گوید: «آژانس نباید به حوزه هایی که در چارچوب ماموریت آن نیست وارد شود.»
تهران اين اسناد را «جعلى وساختگى» خوانده و خواهان دسترسى به نسخه اصلى آنها براى بررسى بيشتر شده است ولى آژانس بين المللى انرژى اتمى گفته است كه اجازه ندارد اين نسخه ها را در اختيار تهران قرار دهد.
انتقاد ایران از آژانس
روز دوشنبه مقام های جمهوری اسلامی، آژانس بین المللی انرژی اتمی را مورد انتقاد قرار دادند و از این نهاد خواستند تا به گفته آنها، «به حوزه هایی وارد نشود که در چارچوب ماموریت آن نیست.»
منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران به خبرگزاری دانشجویان ایران، «ایسنا»، گفته است: «آژانس در چارچوب مقررات و تکالیف اعضاء باید صحبت کند. نباید به حوزه هایی که در چارچوب ماموریت آژانس نیست وارد شود.»
وی افزود: «ما هرگز نمی خواستیم موضوع هسته ای مان به شورای امنیت برود، ولی در عین حال هم نمی خواستیم طرف های مقابل این آدرس غلط را داشته باشد که خط قرمز ما نرفتن به شورای امنیت است.»
محمد سعیدی، دیگر مقام ایرانی که سمت معاونت بین المللی و برنامه ریزی سازمان انرژی اتمی را بر عهده دارد، نیز سخنان محمد الرادعی در نشست شورای حکام را نشان بن بست در فعالیت های آژانس ارزیابی کرده است.
آقای سعیدی اظهار داشت: «سخنان محمد البرادعی ... یک نکته اساسی دارد و آن این است که تا زمانی که کشوری و یا کشورهای خاصی که مطالبی را در باره مطالعات ادعایی در اختیار آژانس قرار دادند، اصل آن را ارائه ندهند، آژانس قادر نخواهد بود به این موضوع رسیدگی کند.»
وی به خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، گفت: «البته اصل اسناد وجود ندارد و آنچه هست، اسنادی ساختگی است که توسط برخی از کشورها به آژانس ارائه شده و این نهاد را به چنین وضعیتی گرفتار کرده است.»
جمهوری اسلامی ایران می گوید که آمریکا در زمینه طرح اتهام به تهران در خصوص فعالیت های نظامی – اتمی نقش فعالی دارد و خود را موظف نمی داند که به این ادعاها پاسخ دهد.
علی اکبر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس می گوید: «چگونه می توانیم از کشوری سوال کنیم بدون اینکه اصل اسناد را به آنها ارائه داده باشیم.»
وی در وین گفت: «آمریکا برای آژانس و جامعه بین الملل بن بست ایجاد و روند فعالیت های آژانس را متوقف کرده است.»
در کنار این تحولات، فرانسه روز دوشنبه اعلام كرد: وزيران امور خارجه شش كشور عضو گروه پنج به علاوه يك قرار است كه روز پنج شنبه در نيويورک گردهم آيند و در باره برنامه اتمى ايران رايزنى كنند.
نشست نمایندگان سیاسی این گروه در واشینگتن که روز جمعه برگزار شد بدون نتیجه پایان یافت.
به فاصله يک روز پس از اين نشست، روسيه اعلام كرد كه با اعمال تحريم هاى جديد عليه تهران مخالف است. پيشتر چين نيز موضع مشابهى اتخاذ و بر حل ديپلماتيک برنامه اتمى ايران تاكيد كرده بود.
شوراى امنيت سازمان ملل تا كنون سه دور تحريم عليه افراد و موسسات ايرانى كه ظن آن مى رود با فعاليت هاى هسته اى جمهورى اسلامى ايران در ارتباط هستند اعمال كرده و از تهران خواسته است تا فعاليت هاى مربوط به غنى سازى اورانيوم را لغو كند.
ايران اين درخواست را رد كرده و بر ادامه برنامه اتمى خود اصرار مى ورزد.