شبكۀ تلويزيونى رسانه سبز ايران، «رسا» پخش اينترتى خود را آغاز كرده است تا نوبت به پخش ماهواره اى آن برسد. كوتاه زمانى پيش تر از آغاز به كار اين شبكه تلويزيونى، بنياد تازه تاسيس «ايران ندا» نيز از راه اندازى شبكه اى ماهواره اى در آينده اى نزديك خبر داده بود.
حال صدا و سيماى جمهورى اسلامى، رقبايى دارد كه اگرچه هنوز نتوانسته اند امواج خود را بدون تجهيزات خاص ماهواره ای به مخاطبان برسانند، اما دست كم بخشى از مخاطبان اين رسانه انحصارى را صاحب شده اند.
دو تلویزیون جدید می آیند
راه اندازى تلويزيون ماهواره اى اتفاق جديدى نيست. هر كدام از ايرانيانى كه آنتن و گيرنده ماهواره در خانه دارند، در فهرست پرشمار شبكه هاى تلويزيونى ماهواره اى، نام هاى بسيارى از شبكه هاى فارسى زبان را نيز دارند.
در روزهاى اخير خبرهايى در سايت هاى اينترنتى منتشر شده كه بر اساس آنها بايد در آينده اى نزديك به ليست اين شبكه هاى فارسى زبان دست كم نام دو تلويزيون را نيز افزود.
نخستين، شبكه تلويزيونى رسانه سبز ايران (رسا) است و ديگرى تلويزيونى است كه در آينده بنیاد تازه تاسيس «ايران ندا» راه اندازى خواهد كرد.
البته راه اندازى اين دو تلويزيون به دليل ماهيت فعاليت اين دو رسانه ديدارى با فهرست بلندبالاى تلويزيون هاى فارسى زبان كه در حوزه سرگرمى، پخش فيلم و سريال يا ويدئوكليپ ها فعاليت مى كنند، متفاوت خواهد بود. پخش اينترنتى تلويزيون رسا از جمعه پانزدهم مرداد آغاز شده و آن گونه كه گردانندگان آن اعلام كرده اند، پخش ماهواره اى آن نيز از دهه نخست ماه رمضان آغاز خواهد شد.
اميد معماريان، كارشناس رسانه مقيم آمريكا راه اندازى اين تلويزيون ها را مثبت تلقى مى كند اما مى گويد هر رسانه اى كه تازه راه مى افتد بايد به پرسشى پاسخ دهد:
«و آن سئوال اين است كه اين رسانه جديد چه نياز و چه خواستى را جواب مى دهد كه رسانه هاى موجود جواب نمى دهند. در واقع بايد بگويد كه چه چيزى اضافه مى كند به بازار رسانه اى موجود. اين اولين سئوالى است كه بايد جواب بدهد. دوم اينكه آيا ساختن يك رسانه جديد يا ايجاد كردن آن بر اساس يك هيجان اجتماعى و سياسى و اين جور چيزهاست يا اينكه بر اساس يك مطالعه دقيق اجتماعى و بر اساس مخاطب شناسى نيازسنجى و بر اساس امكانات افرادى كه آن را شروع مى كنند، است؟ بنابراين بر اساس اينكه نقطه آغازشان كجاست، نقطه نهايى شان هم متفاوت خواهد بود. اگر مى خواهند از يك هيجان اجتماعى سياسى استفاده كنند و رسانه ايجاد كنند، پيام خاصى را منتقل كنند، اين آنها را به يك جا مى رساند و اگر واقعاً بر اساس مطالعات جامعه شناختى بر اساس نياز جامعه بخواهند كارى صورت دهند و رسانه اى آغاز كنند، به جاى ديگرى خواهند رسيد.»
راه اندازى اين شبكه ها را بايد پيش از پاسخگويى به هر نيازى، واكنشى دانست به انحصارى كه در عرصه رسانه ديدارى و شنيدارى در داخل ايران وجود دارد.
حاكميت جمهورى اسلامى كه در سال هاى اخير حاضر شده با تفاسير مختلفى از اصل ۴۴ قانون اساسى دست كم در ظاهر صحبت از ورود بخش خصوصى به برخى حوزه هاى اقتصادى داشته باشد، در حوزه راديو تلويزيون حتى حاضر نيست اين را به زبان بياورد.
اميد معماريان در اين باره معتقد است:
«در جمهورى اسلامى ايران سه نوع انحصار وجود دارد. انحصار در سياست، انحصار در اقتصاد و انحصار در حوزه رسانه. در حوزه سياست و اقتصاد افرادى كه خارج از كشور هستند نمى توانند كارى كنند و ايجادگر تغييرى باشند به طور مستقيم يا حداقل به صورت عملى. ولى در حوزه رسانه مى توانند اين كار را انجام دهند. يعنى مى توانند مونوپولى يا انحصار دولت در حوزه رسانه را بشكنند. كمااينكه ديديم بعد از انتخابات شبكه هاى مختلف، سايت هاى مختلف توانستند روايت جمهورى اسلامى را از وقايع بعد از انتخابات به چالش بكشند و در اين كار واقعاً موفق بودند. در رسانه هاى جديد مى توانند در اين كار سرمايه گذارى كنند و موفق باشند. نكته ديگر اينكه شبكه هايى هستند كه همه نيازها را ممكن است پوشش ندهند و اگر مخاطب سنجى و نيازسنجى انجام گيرد و متناسب با نيازهاى بخش هايى از جامعه باشد كه مورد هدف است، آن توليدات مى تواند صدای خودش را به مردم برساند.»
كاظم علمدارى، نويسنده و سخنگوى موقت هيات موسس بنياد ايران ندا نيز درباره فعاليت آتى اين تلويزيون مى گويد:
«... مردم باید بتوانند در آن عضويت پيدا كنند و حق اظهار نظر داشته باشند. كارى كه ما مى كنيم به اين صورت است كه در كشورهاى دمكرات و غربى متداول است كه رسانه اى جمعى به وجود مى آید يا رسانه هاى مشاركتى مردم نهاد به وجود مى آيند كه مردم در آن مشاركت دارند، سهم مى گذارند و اظهار نظر مى كنند. برنامه ممكن است توليد كنند. در عين حال از حق تصميم گيرى هم برخوردارند. اين رسانه پشتوانه دولتى نخواهد داشت. پشتوانه مردمى خواهد داشت.»
گردانندگان تلويزيون رسا، در منشورى كه به بهانه آغاز كار خود منتشر كرده اند آن را تلويزيونى وابسته به گروهى از فعالان جنبش سبز اعلام كرده اند كه با هدف تحقق استراتژى جنبش سبز ملت ايران يعنى آگاهى بخشى عمومى و ممانعت از دروغ و در جهت انعكاس مطالبات برحق ملت ايران راه اندازى شده است.
حال صدا و سيماى جمهورى اسلامى، رقبايى دارد كه اگرچه هنوز نتوانسته اند امواج خود را بدون تجهيزات خاص ماهواره ای به مخاطبان برسانند، اما دست كم بخشى از مخاطبان اين رسانه انحصارى را صاحب شده اند.
دو تلویزیون جدید می آیند
راه اندازى تلويزيون ماهواره اى اتفاق جديدى نيست. هر كدام از ايرانيانى كه آنتن و گيرنده ماهواره در خانه دارند، در فهرست پرشمار شبكه هاى تلويزيونى ماهواره اى، نام هاى بسيارى از شبكه هاى فارسى زبان را نيز دارند.
در روزهاى اخير خبرهايى در سايت هاى اينترنتى منتشر شده كه بر اساس آنها بايد در آينده اى نزديك به ليست اين شبكه هاى فارسى زبان دست كم نام دو تلويزيون را نيز افزود.
نخستين، شبكه تلويزيونى رسانه سبز ايران (رسا) است و ديگرى تلويزيونى است كه در آينده بنیاد تازه تاسيس «ايران ندا» راه اندازى خواهد كرد.
البته راه اندازى اين دو تلويزيون به دليل ماهيت فعاليت اين دو رسانه ديدارى با فهرست بلندبالاى تلويزيون هاى فارسى زبان كه در حوزه سرگرمى، پخش فيلم و سريال يا ويدئوكليپ ها فعاليت مى كنند، متفاوت خواهد بود. پخش اينترنتى تلويزيون رسا از جمعه پانزدهم مرداد آغاز شده و آن گونه كه گردانندگان آن اعلام كرده اند، پخش ماهواره اى آن نيز از دهه نخست ماه رمضان آغاز خواهد شد.
اميد معماريان، كارشناس رسانه مقيم آمريكا راه اندازى اين تلويزيون ها را مثبت تلقى مى كند اما مى گويد هر رسانه اى كه تازه راه مى افتد بايد به پرسشى پاسخ دهد:
«و آن سئوال اين است كه اين رسانه جديد چه نياز و چه خواستى را جواب مى دهد كه رسانه هاى موجود جواب نمى دهند. در واقع بايد بگويد كه چه چيزى اضافه مى كند به بازار رسانه اى موجود. اين اولين سئوالى است كه بايد جواب بدهد. دوم اينكه آيا ساختن يك رسانه جديد يا ايجاد كردن آن بر اساس يك هيجان اجتماعى و سياسى و اين جور چيزهاست يا اينكه بر اساس يك مطالعه دقيق اجتماعى و بر اساس مخاطب شناسى نيازسنجى و بر اساس امكانات افرادى كه آن را شروع مى كنند، است؟ بنابراين بر اساس اينكه نقطه آغازشان كجاست، نقطه نهايى شان هم متفاوت خواهد بود. اگر مى خواهند از يك هيجان اجتماعى سياسى استفاده كنند و رسانه ايجاد كنند، پيام خاصى را منتقل كنند، اين آنها را به يك جا مى رساند و اگر واقعاً بر اساس مطالعات جامعه شناختى بر اساس نياز جامعه بخواهند كارى صورت دهند و رسانه اى آغاز كنند، به جاى ديگرى خواهند رسيد.»
راه اندازى اين شبكه ها را بايد پيش از پاسخگويى به هر نيازى، واكنشى دانست به انحصارى كه در عرصه رسانه ديدارى و شنيدارى در داخل ايران وجود دارد.
حاكميت جمهورى اسلامى كه در سال هاى اخير حاضر شده با تفاسير مختلفى از اصل ۴۴ قانون اساسى دست كم در ظاهر صحبت از ورود بخش خصوصى به برخى حوزه هاى اقتصادى داشته باشد، در حوزه راديو تلويزيون حتى حاضر نيست اين را به زبان بياورد.
اميد معماريان در اين باره معتقد است:
«در جمهورى اسلامى ايران سه نوع انحصار وجود دارد. انحصار در سياست، انحصار در اقتصاد و انحصار در حوزه رسانه. در حوزه سياست و اقتصاد افرادى كه خارج از كشور هستند نمى توانند كارى كنند و ايجادگر تغييرى باشند به طور مستقيم يا حداقل به صورت عملى. ولى در حوزه رسانه مى توانند اين كار را انجام دهند. يعنى مى توانند مونوپولى يا انحصار دولت در حوزه رسانه را بشكنند. كمااينكه ديديم بعد از انتخابات شبكه هاى مختلف، سايت هاى مختلف توانستند روايت جمهورى اسلامى را از وقايع بعد از انتخابات به چالش بكشند و در اين كار واقعاً موفق بودند. در رسانه هاى جديد مى توانند در اين كار سرمايه گذارى كنند و موفق باشند. نكته ديگر اينكه شبكه هايى هستند كه همه نيازها را ممكن است پوشش ندهند و اگر مخاطب سنجى و نيازسنجى انجام گيرد و متناسب با نيازهاى بخش هايى از جامعه باشد كه مورد هدف است، آن توليدات مى تواند صدای خودش را به مردم برساند.»
كاظم علمدارى، نويسنده و سخنگوى موقت هيات موسس بنياد ايران ندا نيز درباره فعاليت آتى اين تلويزيون مى گويد:
«... مردم باید بتوانند در آن عضويت پيدا كنند و حق اظهار نظر داشته باشند. كارى كه ما مى كنيم به اين صورت است كه در كشورهاى دمكرات و غربى متداول است كه رسانه اى جمعى به وجود مى آید يا رسانه هاى مشاركتى مردم نهاد به وجود مى آيند كه مردم در آن مشاركت دارند، سهم مى گذارند و اظهار نظر مى كنند. برنامه ممكن است توليد كنند. در عين حال از حق تصميم گيرى هم برخوردارند. اين رسانه پشتوانه دولتى نخواهد داشت. پشتوانه مردمى خواهد داشت.»
گردانندگان تلويزيون رسا، در منشورى كه به بهانه آغاز كار خود منتشر كرده اند آن را تلويزيونى وابسته به گروهى از فعالان جنبش سبز اعلام كرده اند كه با هدف تحقق استراتژى جنبش سبز ملت ايران يعنى آگاهى بخشى عمومى و ممانعت از دروغ و در جهت انعكاس مطالبات برحق ملت ايران راه اندازى شده است.