انتشار فيلم «فتنه» ساخته «خيرت ويلدرز»، نماينده راستگرای پارلمان هلند، با واکنش های بسياری از سوی کشورها و سازمان های اسلامی روبرو شده است.
خيرت ويلدرز می گويد: فيلم او آخرين «هشدار به غرب» است و تاکيد دارد که «مبارزه برای آزادی تازه شروع شده است.»
در بخشی از اين فيلم تصوير محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران نشان داده می شود که می گويد: « پيام انقلاب پيام جهانی است و در جعرافيا و زمان محدود نمی شود ... و انشاالله اسلام همه قله های جهان را فتح خواهد کرد.»
وزارت امور خارجه ايران با احضار سفير هلند در تهران به نمايش فيلم فتنه اعتراض کرد.
در اين رابطه ، پروفسور افشين عليان، استاد فلسفه حقوق در دانشگاه «لايدن»هلند می گويد که مسلمانان بايد آگاهی خود را رشد بدهند و خودشان را در مقابل کاريکاتور يا خيرت ويلدرز نگذارند. بلکه در برابر کسانی بگذارند که چنين تصاوير خشونت آميزی از قرآن، محمد و دين اسلام می دهند.
راديو فردا: اين فيلم، چرا در اين برهه زمانی پخش شد؟ دليل خاصی دارد؟
افشين عليان: آقای خيرت ويلدرز و نه نفر از دوستانش نماينده مجلس هلند هستند و يک فراکسيون يا جنبشی به نام حزب آزادی دارند. بزرگترين مسئله برای اينها مسئله اسلام و خارجی ها در هلند است. البته نه به اين معنی که خارجی ها بايد از کشور خارج بشوند بلکه به اين معنی که خارجی ها بايد خود را با قانون اساسی و فرهنگ هلند وفق دهند.
- «مسلمانان بايد آگاهی خود را رشد بدهند و خودشان را در مقابل کاريکاتور يا خيرت ويلدرز نگذارند. بلکه دربرابر کسانی بگذارند که چنين تصاويرخشونت آميزی از قرآن، محمد و دين اسلام می دهند.»
او فيلم را ساخت و کاملا تصادفی و بدون برنامه ريزی پنج شنبه هفته قبل فيلم را به نمايش در آورد. اين نمايش می توانست دو هفته زودتر يا ديرتر باشد. هيچ استراتژی در اين نمايش نبوده است.
با توجه به اينکه بيش از ۸۵۰ هزار نفر مسلمان در هلند زندگی می کنند، خيرت ويلدرز چه اهدافی را دنبال می کند؟ آيا او دنبال يکپارچگی و يکسانی در هلند است؟ يا اينکه اهداف جهانی دارد ؟ خود خيرت ويلدرز می گويد برخی از سوره های قرآن خشونت را تجويز می کند و بدون آنها، آنچه را که او «تروريسم اسلامی» می نامد وجود خارجی پيدا نمی کرد.
هدف اين آدم اين است که نشان بدهد ارتباط مستقيمی وجود دارد بين تروريسم اسلامی، القاعده، حزب الله لبنان، حماس و عراق و يک سری آيات خشونت آميز قرآن. اين هدفی است که دارد.
حالا اگر اهداف جهانی دارد، به اين معنا که بخواهد دنيای غرب را تغيير بدهد، ندارد بلکه وحشت دارد که اگر غرب، به اين بنيادهای ايدئولوژيک جنبش فنومنتاليستی يا جنبش بنيادگرای اسلامی، توجه نکند، قادر نخواهد بود با اينها مبارزه کند و يا گفت و گوی انتقادی داشته باشد.
بسياری از کشورها و سازمان های اسلامی به اين فيلم واکنش نشان داده اند. آنها می گويند که اين فيلم با نمايش صحنه های ويژه ای می خواهد به دنيا القاء کند که اسلام دين خشونت است.برداشت شما از اين موضوع چيست؟
فيلم دو قسمت دارد. قسمت اول از تلويزيون های کشورهای عربی و از تبليغات القاعده گرفته شده است. در اين قسمت، صحنه های خشونت آميز، يهودی ستيزی بی حد و اينکه يهودی ها بايد کشته شوند، نشان داده می شود.
در همين قسمت صحنه هايی از تلويزيون های عربستان سعودی، حماس و مصر و حتی ايران نيز می بينيم- از نمازجمعه ايران و حرف های محمود احمدی نژاد. اين بخش، تبليغات مسلمانان راديکال را نشان می دهد. قسمت دوم مربوط به هلند است و زياد ربطی به دنيا ندارد.
به چه دليل عربستان سعودی و مصر انتقاد دارند؟ اينها از تلويزيون های آنها برداشته شده است. اگر اين کشورها اين صحنه ها را بد می دانند، چرا در تلويزيون های خود مدارا، صلح، بشر دوستی و آزادی خواهی را تبليغ نمی کنند؟
دانشمندان ديگر و من هم اين فيلم را ديده ايم. هيچ گونه قانون شريعت اسلامی را اين فيلم نقض نکرده است.حتی اين آدم خودش به قرآن دست نمی زند و از اينترنت گرفته شده و مسلمانان قرائت کرده اند.
آقای ابوطالب، مراکشی مسلمان که در هلند وزير است، حرف بسيار زيبايی در مورد خيرت ويلدرز زده است. وی می گويد: «خيرت ويلدرز و امثال او، توليد مسلمانان افراطی و ميانه رو هستند. مسلمانان ميانه رو جرات نمی کنند که به تندروها بگويند که شما آدم های بدی هستيد و آبروی ما را هم برده ايد و ما بايد با شما حساب خود را تسويه کنيم.»
مسئله همين است. مسلمانان بايد آگاهی خود را رشد بدهند و خودشان را در مقابل کاريکاتور يا خيرت ويلدرز نگذارند. بلکه در برابر کسانی بگذارند که چنين تصاويرخشونت آميزی از قرآن، محمد و دين اسلام می دهند.
مسلمانان هلند چه واکنشی نسبت به اين فيلم نشان دادند؟
هيچ کدام از مسلمانان هلند از خيرت ويلدرز عصبانی نشدند. تظاهراتی هم در هلند صورت نگرفت. تعداد زيادی مسلمان ديدم، نماينده های مسلمانان، مسلمانان سلفی و از اين مسلمانانی که خيلی تندرو هستند يعنی {کسانی که } انديشه هايی شبيه القاعده دارند.
آنها آمدند در تلويزيون و گفتند که در اين فيلم توهينی به الله و قرآن نشده است. در آن هيچ متنی نيست که توهينی شده باشد و خودش چيز جديدی نساخته، متن هايی را گرفته که در مطبوعات و تلويزيون بوده است.
اين آدم مقصر نيست. اين مسلمانان هستند که چنين تصويری از دين خود داده اند. اگر ما بخواهيم اين تصوير را از ذهن خيرت ويلدرز و ديگران برداريم، بايد بلند شويم و جرات کنيم و بگوئيم که اسلام اين طور نيست. جالب اين است که فيلم خيرت ويلدرز منجر به ناراحتی، عصبانيت و تظاهرات مسلمانان نشد.