ديپلمات های مستقر در سازمان ملل متحد می گويند که بعيد است قدرت های بزرگ جهان تا پايان سال ۲۰۰۷ در مورد مفاد تحريم تازه عليه ايران به توافق دست يابند.
به گفته اين ديپلمات ها، اختلافات جدی ميان ايالات متحده آمريکا و شرکای اروپايی اش با روسيه و چين سبب شده تا روند بررسی قطعنامه جديد بر ضد برنامه اتمی جمهوری اسلامی ايران تا اوايل سال آينده به تاخير افتد.
همزمان کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا در گفت وگويی با خبرگزاری آسوشيتدپرس، ايران را در کنار کره شمالی، به خاطر برنامه هسته ای اين دو کشور، همچنان «خطرناک» دانست.
- «بعيد به نظر می رسد که پنج کشور عضو دائم شورای امنيت سازمان ملل و آلمان بتوانند در فرصتی که تا پايان سال ۲۰۰۷ مانده، در مورد مفاد تحريم های گسترده تر عليه جمهوری اسلامی ايران، تصميم گيری کنند.»
مشکل دستيابی به توافق
جان سورز، سفير بريتانيا در سازمان ملل، روز چهار شنبه در ارتباط با تنظيم متن نهايی پيش نويس قطعنامه سوم تحريم ها عليه برنامه هسته ای ايران، گفت: «بعيد به نظر می رسد که پنج کشور عضو دائم شورای امنيت سازمان ملل و آلمان بتوانند در فرصتی که تا پايان سال ۲۰۰۷ مانده، در مورد مفاد تحريم های گسترده تر عليه ايران، تصميم گيری کنند.»
وی گفت: «احتمالا ادامه گفت و گوی کشورهای ۵+۱ به سال آينده ميلادی موکول خواهد شد.»
وانگ گوانگیا، سفیر چین در سازمان ملل متحد نیز می گوید که تا پایان دسامبر فرصتی باقی نمانده است و رایزنی ها هنوز در پایتخت ها در جریان است.
وی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: به نظر می رسد که این موضوع احتمالا در ماه ژانویه در شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح خواهد شد.
سفیر چین هفته گذشته با اشاره به گزارش سازمان برآوردهای اطلاعاتی آمریکا گفته بود که این گزارش تردیدها درباره اعمال تحریم های جدید علیه ایران را افزایش داده است.
روسیه و چین دوکشور عضو دائم شورای امنیت هستند که بدلیل روابط گسترده تجاری با ایران با برقراری محدودیت های جدید بر ضد جمهوری اسلامی مخالفت کرده اند.
هفته گذشته چین قراردادی دو میلیارد دلاری با تهران منعقد کرد که بر اساس آن شرکت ساینوپک، در حوزه نفتی یادآوران در غرب خوزستان سرمایه گذاری می کند.
اين در حالی است که زلمای خليلزاد، سفير آمريکا در سازمان ملل، احتمال نشست ديگری در اين مورد را بعيد ندانست و گفت: «احتمال اينکه گروه ۵ +۱ بار ديگر اين ماه در نيويورک مذاکره کنند وجود دارد.»
پنج کشور دارای حق وتو در شورای امنيت همراه با آلمان روز سه شنبه در يک کنفرانس تلفنی، درباره مفاد متن نهايی پيش نويس قطعنامه تنبيهی عليه برنامه اتمی ايران، مذاکره کردند، ولی به گفته شان مک کورمک، سخنگوی ورات امور خارجه آمريکا، نتوانستند در اين رابطه به توافقی برسند.
اما آقای مک کورمک ابراز اميدواری کرد که گروه ۵+۱ بتوانند تا هفته های آينده مذاکرات خود را به سرانجام برساند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد ظرف یکسال گذشته دو قطعنامه تحریمی علیه ایران به تصویب رسانده است و از تهران خواسته است تا روند غنی سازی ارانیوم را به حال تعلیق درآورد ولی ایران این درخواست را رد کرده است.
هفته گذشته نهادهای اطلاعاتی آمريکا، در يک گزارش اعلام کردند که جمهوری اسلامی ايران در سال ۲۰۰۳ «برنامه ساخت سلاح اتمی» خود را متوقف کرده است.
به اعتقاد گروهی از ديپلمات ها، انتشار اين گزارش غير منتظره که بازتاب گسترده ای در سراسر جهان داشت، به بی ميلی روسيه و چين که پيش از آن به صدور قطعنامه سوم تحريم ها عليه ايران با ديده شک و ترديد می نگريستند ، افزوده است.
سفير بريتانيا در سازمان ملل روز چهار شنبه گفت که در مورد مسئله هسته ای ايران فکر می کند، هنوز تفاوت های زيادی ميان نقطه نظرات بريتانيا، فرانسه، آلمان و ايالات متحده از يک سو و مواضع روسيه و چين از سوی ديگر وجود دارد.
«تهديد ايران»
همزمان با اين تحولات، کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا با «خطرناک» توصيف کردن ايران و کره شمالی تاکيد کرد: «اين دو کشور راه درازی در پيس دارند تا از ليست تهديدات اتمی دولت جرج بوش خارج شوند.»
- «تهران هنوز بايد درباره گذشته فعاليت های مخفی توليد سلاح اتمی خود حساب پس دهد و گسترش برنامه هسته ای اش را متوقف کند.»
وی افزود: «ايران و کره شمالی کشورهايی هستند که هنور درباره آنها ملاحظات جدی وجود دارد و عدم مقابله با اين خطرات غير مسئولانه خواهد بود.»
تهران همواره اتهام تلاش برای ساخت بمب هسته ای را رد کرده و می گوید که غنی سازی اورانيوم را با اهداف صلح آمیز پیگیری می کند.
خانم رايس در بخشی ديگر از گفت وگوی خود به استقبال ايران از گزارش سازمان های اطلاعاتی آمريکا اشاره کرد و اظهارات محمود احمدی نژاد برای برداشتن گام های بيشتر از سوی آمريکا برای روابط بهتر را رد کرد.
وی گفت: «تهران هنوز بايد درباره گذشته فعاليت های مخفی توليد سلاح اتمی خود حساب پس دهد و گسترش برنامه هسته ای اش را متوقف کند.»
وزير امور خارجه آمريکا افزود: «وقتی آنها از گزارش سازمان برآورد اطلاعاتی آمريکا استقبال کرده اند بايد در نظر گرفت که همه موارد آن را پذيرفته اند و اين بدان معنی است که حتما برنامه توليد سلاح هسته ای داشته اند و در نتيجه بايد به بسياری از سوالات پاسخ دهند.»
پایان مذاکرات هيئت آژانس در تهران
در همین حال، با پايان مذاکرات ايران و آژانس بين المللی انرژی اتمی بر سر منبع آلودگی تجهيزات مرکز تحقیقات هسته ای دانشگاه تهران به اورانيوم با غلظت بالا، اين هيئت روز پنج شنبه تهران را ترک کرد.
اين هيئت در چارچوب برنامه کاری توافق شده ميان ايران و آژانس بين المللی انرژی اتمی در مرداد ماه امسال، برای «رفع ابهام از ماهيت برنامه هسته ای ايران» از روز دوشنبه به تهران سفر کرده بود.
علی اصغر سلطانيه ، نماينده جمهوری اسلامی در آژانس بين المللی انرژِی اتمی اين مذاکرات را «سازنده» خواند.