دوازده تشکل صنفی ناشران با انتشار اطلاعيه مشترکی اعلام کردند که در اعتراض به بی توجهی وزارت ارشاد اسلامی به نظر ناشران در بيستمين نمايشگاه بين المللی کتاب تهران شرکت نخواهند کرد .
اين تشکل ها دوپاره شدن نمايشگاه بين المللی کتاب تهران توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را علت اصلی تحريم اين نمايشگاه عنوان و تاکيد کرده اند « به رغم اشتياق و نياز فرهنگی- اقتصادی ناشران برای شرکت در نمايشگاه، متاسفانه شرايط نامساعد فعلی، امکان ثبت نام و حضور موثر نهادهای صنفی ذيل را در نمايشگاه دو پاره شده و غير بين المللی کتاب ميسر نمی کند .»
تحريم نمايشگاه کتاب تهران
در حالی که بر اساس اعلام معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی ثبت نام از ناشران متقاضی شرکت در بيستمين نمايشگاه بين المللی کتاب تهران از روز يکشنبه ، ۱۳اسفند ، آغاز می شود، ۱۲ تشکل صنفی صنغت نشر با ارسال اطلاعيه مشترکی به روزنامه ها و خبرگزاری های ایران از عدم شرکت خود در اين دوره از نمايشگاه کتاب تهران خبر دادند .
اتحاديه ناشران و کتابفروشان تهران، شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران، اتحاديه ناشران و کتابفروشان تبريز، شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان آذربايجان شرقی، انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان، انجمن فرهنگی ناشران کتب دانشگاهی، انجمن فرهنگی ناشران کتب آموزشی، شرکت تعاونی ناشران فارس، شرکت تعاونی ناشران اصفهان، شرکت تعاونی ناشران يزد، شرکت تعاونی ناشران قزوين، و شرکت تعاونی ناشران همدان که نمايندگی صدها ناشر را بر عهده دارند جزو دوازده تشکلی هستند که اين اطلاعيه را امضاء کرده اند.
شوخی های رييس جمهوری
از آغاز مديريت محمود احمدی نژاد در شهرداری تهران در سال ۸۲ نمايشگاه بين المللی کتاب تهران با مشکل جديدی مواجه شد. شهردار وقت تهران با اشاره به ترافيک اتوبان چمران و خيابان های اطراف با برگزاری اين نمايشگاه در محل دائمی نمايشگاه ها که به مدت ۱۰ روز در ارديبهشت هر سال برپا می شد، مخالفت کرد .
به رغم اين مخالفت، احمد مسجد جامعی ، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی دو سال پياپی در رايزنی با اعضای شورای شهر تهران اجازه برگزاری نمايشگاه در محل دائمی نمايشگاه ها را گرفت.
سال گذشته نيز که آقای احمدی نژاد در مسند رياست جمهوری قرار گرفت شهرداری و شورای شهر مخالفتی با برگزاری نمايشگاه بين المللی کتاب در محل دائمی نمايشگاه ها نکرد ند .
رييس جمهوری اسلامی در حين بازديد سال گذشته به ناشران وعده داد که با تخصيص بودجه فوق العاده در مدت کمتر از يک سال محل تازه ای برای نمايشگاه کتاب تهران ساخته خواهد شد.
اما چند هفته قبل ، محسن پرويز ، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت که « آقای احمدی نژاد در اين مورد شوخی کرده بود. »
با اين حال شهردار فعلی تهران به گفته تشکل های صنفی ناشران مخالفتی با برگزاری بيستمين دوره نمايشگاه کتاب تهران در محل دائمی نمايشگاه ها ندارد. اما اين بار وزارت ارشاد خود به مخالف اصلی برگزاری اين نمايشگاه در محل سابق تبديل شده است.
استاديوم آزادی، اطراف بهشت زهرا و مصلای تهران سه گزينه وزارت ارشاد برای برگزاری نمايشگاه کتاب در ماه های اخير بود که سر انجام اين وزارتخانه اعلام کرد که نمايشگاه را برای اولين بار در طی بيست دوره برگزاری به دو نمايشگاه داخلی در مصلای تهران و نمايشگاه کتب خارجی در محل دائمی نمايشگاه ها تبديل می کند. اين تصميم در روزهای اخير مخالفت های زیادی را برانگيخته است .
بی توجهی به نظر ناشران
در اطلاعيه منتشر شده از سوی تشکل های صنفی دوازده گانه ناشران با اشاره به اين که نمايشگاه بين المللی کتاب تهران مهمترين رويداد فرهنگی سال و بزرگترين ويترين برای نمايش کارنامه ناشران و نويسندگان کشور و نيز موقعيتی مناسب برای آشنايی با کتب خارجی و تهيه آنهاست، تاکيد شده که « اهميت فرهنگی، آموزشی و اعتبار ملی و بين المللی اين نمايشگاه در غرب آسيا، که به نحوی تدريجی در طول ۱۹ دوره برگزاری آن حاصل شده است، ضرورت توجه به ارتقای کيفی برگزاری اين نمايشگاه را در هر دوره بيشتر مي کند .»
در اين اطلاعيه با اظهار تاسف از ناديده گرفتن نظرات تشکل های صنفی ناشران از سوی وزارت ارشاد و شورای سياستگذاری نمايشگاه بين المللی کتاب تهران،تاکيد شدهاست: «شورای سياستگذاری بيستمين نمايشگاه بينالمللی کتاب تهران،بدون توجه به نقطهنظرهای کارشناسی شده نهادهای مذکور،تصميم به دوپاره کردن نمايشگاه گرفت و مصلای تهران را برای ناشران داخلی و محل فعلی نمايشگاهها را برای ناشران خارجی تعيين کرد.و به عبارت ديگر نمايشگاه بينالمللی کتاب تهران به دو نمايشگاه داخلی و خارجی تفکيک و تقليل داده شد.»
تشکل های صنفی معترض به اين اقدام وزارت ارشاد تاکيد کرده اند که راهنمايی و رانندگی و مديران فعلی شهرداری تهران اعلام کرده بودند که با اصلاحاتی در مسيرهای دسترسی به محل دائمی نمايشگاه ها مشکلات ترافيکی مورد ادعای وزارت ارشاد باز هم کاهش پيدا می کرد.
تشکل های صنفی صنعت نشر تاکيد کرده اند که پس از کارشناسی جايگزين های مطرح شده، از جمله استاديوم آزادی و مصلای تهران، به اين نتيجه رسيدند که به رغم پاره ای از مشکلات موجود در محل فعلی نمايشگاه ها، اين محل کماکان بهترين گزينه برای برگزاری بيستمين نمايشگاه بين المللی تهران محسوب مي شود .
« مصلا ، مناسب نمايشگاه کتاب نيست »
آنها در اطلاعيه خود تاکيد کرده اند « در مذاکرات و مکاتبات خود با مقامات وزارت ارشاد و ساير مسوولان فرهنگی، ضمن ارايه نقطه نظرهای کارشناسانه خويش از ايشان درخواست کردند تا بيستمين نمايشگاه بين المللی کتاب همچون سال های قبل در محل دايمی نمايشگاه ها برگزار شود .»
تشکل های صنفی معترض به دو تکه شدن نمايشگاه بين المللی کتاب تهران در اطلاعيه خود با اشاره به اين که ساختمان ها و امکانات جانبی و پارکينگ های محل دايمی نمايشگاههای تهران، صرفنظر از نقص هايی که دارد، به منظور برگزاری نمايشگاه های مختلف ملی و بين المللی طراحی شده است تاکيد کرده اند « ساختار، معماری و هدف از ساخت مصلای تهران به هيچ وجه برای برگزاری نمايشگاه و جابجايی و حمل و نقل کالا، تدارک ديده نشده، آن هم برای نمايشگاهی با چند ميليون بازديدکننده .»
اين ناشران در بخش ديگری از اطلاعيه خود دلايل ديگری را نيز برای عدم غير کارشناسی بودن تصميم وزارت ارشاد برای دو تکه کردن نمايشگاه بين المللی کتاب تهران برشمرده اند. « تبديل نمايشگاه بين المللی کتاب تهران به دو نمايشگاه استانی و خارجی » ، « قطع تماس ناشران داخلی با ناشران خارجی ومختل شدن تعاملات فرهنگی اين دو بخش »، بخشی از اين دلايل ذکر شده و در ادامه تاکيد شده است که برگزاری نمايشگاه کتاب داخلی در مصلای تهران و برگزاری بخش کتاب های خارجی در محل دائمی نمايشگاه ها باعث « افزايش سفر درون شهری » ، « افزايش وقت و هزينه مردم برای بازديد از نمايشگاه کتاب و در نتيجه صرف نظر کردن بسياری از مردم از بازديد » و« افزايش هزينه اقامت بازديد کنندگان شهرستانی » می شود.
دوازده تشکل صنفی ناشران کشور در اطلاعيه خود تاکيد کرده اند که « با توجه به موارد ياد شده و به رغم اشتياق و نياز فرهنگی- اقتصادی ناشران برای شرکت در نمايشگاه، متاسفانه شرايط نامساعد فعلی، امکان ثبت نام و حضور موثر نهادهای صنفی ذيل را در نمايشگاه دوپاره شده و غير بين المللی کتاب ميسر نمي کند .»
نمايشگاه بين المللی کتاب تهران تاکنون ۱۹ دوره را پشت سرگذاشته و در ارديبهشت سال ۸۶ بيستمين دوره آن برگزار می شود .