برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، روز دوشنبه ۱۴ آبان گفت که از زمان خروج ایالات متحده از برجام، ایران بیش از دو میلیارد دلار از درآمدش را از دست داده است.
دولت دونالد ترامپ روز ۱۸ اردیبهشت از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران خارج شد و در اواسط مرداد و روز ۱۴ آبان تحریم‌های معلق شده علیه تهران را بازگرداند.
آقای هوک در یک نشست تلفنی با خبرنگاران گفت از زمان خروج آمریکا از برجام در شش ماه پیش، صادرات نفت ایران دستکم یک میلیون بشکه کاهش داشته است.
وی افزود: «این کاهش به معنای از دست رفتن بیش از دو میلیارد دلار از درآمدهای ایران است. تا ماه مه ۲۰۱۸ (اردیبهشت) حدود ۲۰ کشور از ایران نفت وارد می‌کردند ولی حالا به دلیل تحریم‌های ما این تعداد صفر شده است».
ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه تحریم‌های بسیار شدیدی علیه ایران اعمال کرد، ولی در عین حال به هشت کشور برای خرید نفت از تهران معافیت موقت داد.
هدف از این تحریم‌ها نیز تغییر رفتار ایران بر سر برنامه موشکی و نقش «مخرب» جمهوری اسلامی در برهم زدن صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه اعلام شده است.
کدام شرکت‌ها و نهادهای مالی ایران تحریم شدند؟
تهران می‌گوید که در مقابل تحریم‌های آمریکا «ایستادگی می‌کند» و در عین حال می‌گوید که اقدامات ایالات متحده به مردم ضربه می‌زند و نه کس دیگری.
نماینده ویژه آمریکا در بخش دیگری از سخنان روز دوشنبه‌اش گفت: «بیش از یکصد شرکت بزرگ در گوشه‌وکنار جهان از بازار ایران خارج شده یا طرح‌های سرمایه‌گذاری خود را متوقف کرده‌اند که خسارتی دهها میلیارد دلاری برجای گذاشته است».
آقای هوک با اشاره به نگرانی‌ها درباره افزایش قیمت نفت پس از کاهش صادرات ایران گفت که آمریکا رویکرد معنی‌داری در این زمینه اتخاذ کرد و «همزمان با کاهش یک میلیون بشکه نفت (ایران)، اطمینان حاصل کردیم که ذخایر به اندازه کافی وجود دارد و بازار در تعادل به سر می‌برد».
وی در زمینه اجرایی شدن سازوکار کشورهای اروپایی برای تجارت با ایران گفت: «به نظرم اگر به بیش از ۱۰۰ شرکتی نگاه کنید که تصمیم گرفتند به جای ایران بازار آمریکا را انتخاب کنند، آنها دنبال این نیستند که بخواهند سراغ سازوکار ویژه بروند».
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اضافه کرد: شرکت‌های یاد شده از ادامه کار با ایالات متحده رضایت دارند و «کار با آمریکا راحت‌تر است چون ما یک اقتصاد شفاف و باز داریم».
«ما اقتصادی نداریم که از سوی نهادی چون سپاه پاسداران انقلاب (اسلامی) اداره شود و کار کردن با ایالات متحده خطر خاصی در بر ندارد، برخلاف ایران که اگر تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیرید هرگز نمی‌توانید مطمئن باشید که آیا در حال کمک کردن به تجارت هستید یا تروریسم».
اتحادیه اروپا که برخلاف آمریکا مایل به ادامه توافق هسته‌ای با ایران است اعلام کرده که در حال طراحی سازوکاری برای حمایت از شرکت‌هایی است که قصد دارند با تهران تجارت داشته باشند. در حالی که قرار بود این سازوکار روز یکشنبه اجرایی شود ولی هنوز این کار صورت نگرفته است.
برخی گزارش‌ها حاکی است که اتحادیه اروپا به زودی بیانیه‌ای در این زمینه صادر می‌کند.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در ادامه سخنانش گفت: «تیم‌هایی از وزارت خارجه و خزانه‌داری از بیش از ۳۰ کشور جهان دیدار کردند تا خطرات تجارت با ایران را گوشزد کنند. به نظرم این پیام خوب دریافت شده است. ما فقط شاهد حمایت از رژیم‌های تحریم‌های‌مان بوده‌ایم و فکر نمی‌کنم هیچ شرکت مهمی بخواهد که از این سازوکار ویژه استفاده کند».
وی هدف از اعمال رژیم تحریم‌ها را دستیابی به توافقی بهتر با ایران دانست و گفت: «قرار نیست این توافق تنها یک تهدید ایران علیه صلح و ثبات را در نظر بگیرد، بلکه مجموعه‌ای از تهدیدات ایران مدنظر است. یکی از مشکلات برجام این بود که محدود بود، بسیار محدود بود».