رهبر جمهوری اسلامی از سازمان انرژی اتمی خواست که «هرچه سریع‌تر» مقدمات لازم برای دستیابی ایران به ۱۹۰ هزار سو غنی‌سازی اورانیوم را «فعلا در چارچوب برجام» فراهم کند.
آیت‌الله علی خامنه‌ای که روز دوشنبه ۱۴ خرداد در بیست‌ونهمین سالگرد درگذشت روح‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی، سخنرانی می‌کرد، همچنین از سازمان انرژی اتمی خواست «برخی مقدمات دیگر» که رئیس‌جمهوری ایران پیش از آن دستور آن را داده بود، از فردا آغاز کند.
نیاز ایران به داشتن ۱۹۰ هزار سو (واحد جداسازی ایزوتوپ‌های اورانیوم) یکی از خط قرمزهای رهبر جمهوری اسلامی پیش از دستیابی به توافق اتمی وین بود.
با این حال با پذیرش شرایط این توافق، شمار مجاز سانتریفوژهای ایران حداقل تا ده سال بعد از اجرای توافق به جای ۱۲۰ هزار واحد، محدود به پنج هزار و ۶۰ واحد از نوع سانتریفوژهای قدیمی پی -۱ خواهد بود.
ظرفیت غنی‌سازی ایران درحال حاضر حدود شش هزار سو است.
بر اساس گفته‌های پیشین رهبر جمهوری اسلامی، ظرفیت غنی‌سازی ایران پیش از توافق اتمی وین ۱۰ هزار سو بود.
دقایقی پس از خروج آمریکا از برجام، حسن روحانی اعلام کرده بود که به سازمان انرژی اتمی دستور داده است تا آمادگی لازم را برای «غنی‌سازی صنعتی بدون محدودیت داشته باشد».
وی در عین حال گفته بود که ایران برای اجرایی کردن این تصمیم چند هفته صبر می‌کند تا با کشورهایی که پای برجام را امضا کرده‌اند و به آن وفادار مانده‌اند، مذاکره کند.
Your browser doesn’t support HTML5
جنبه‌های فنی ۱۹۰ هزار سو غنی‌سازی اتمی از دید بهروز بیات، کارشناس هسته‌ای
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، نیز روز ۲۵ اردیبهشت گفت که در صورت خروج اروپا از برجام، ایران غنی‌سازی چهار درصد را به ۲۰ درصد و بالاتر می‌رساند.
ایران تا پیش از برجام اورانیوم را تا سه‌ونیم درصد و در مقطعی تا ۲۰ درصد غنی‌سازی می‌کرد.
طبق توافق اتمی وین، ایران متعهد شده است که فعالیت غنی‌سازی بالای سه‌ونیم درصد خود را متوقف کند.
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، پیش از آن اعلام کرده بود که در صورت برهم خوردن توافق اتمی وین، جمهوری اسلامی می‌تواند غنی‌سازی ۲۰ درصدی در سایت فردو را در مدت چهار روز دوباره از سر بگیرد.
با این حال بهروز بیات، کارشناس فیزیک هسته‌ای، در گفت‌وگو با رادیو فردا، گفته‌های آقای صالحی را «گزافه‌گویی» خوانده بود.
به گفته آقای بیات، از نظر فنی غنی‌سازی ۲۰ درصدی غیرممکن نیست، اما این اقدام در پنج روز ممکن نیست.
Your browser doesn’t support HTML5
تاثیر سخنان رهبر ایران بر آینده روابط تهران و اتحادیه اروپا درباره برجام در گفت‌وگو با مهرزاد بروجردی
«ادامه تحریم و محدودیت هسته‌ای»
رهبر جمهوری اسلامی روز دوشنبه همچنین مدعی شد که کشورهای اروپایی «توقع دارند» هم تحریم‌ها باقی بماند و هم محدودیت‌های هسته‌ای.
وی خطاب به کشورهای اروپایی گفت: «این خواب آشفته تعبیر نخواهد شد، ملت و دولت ایران این را تحمل نخواهند کرد که هم در تحریم و هم در محدودیت و حبس هسته‌ای باشند».
آیت‌الله خامنه‌ای گفت: «برخی در کشور درصدد این هستند که یک شکل معیوب از برجام را به کشور تحمیل کنند، یک عده‌ای در داخل می‌گویند این نشود، جنگ می‌شود، نه آقا! این دروغ است، این تبلیغ به نفع دشمن است».
رهبر جمهوری اسلامی پیش از این هفت شرط برای باقی ماندن ایران در برجام مطرح کرده بود.
«صدور قطعنامه علیه آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل»، «مطرح نشدن برنامه موشکی و اقدامات منطقه‌ای ایران در مذاکرات»، «تضمین تجارت با ایران از سوی بانک‌های اروپایی»، «تضمین فروش کامل نفت ایران»، «جبران بدعهدی گذشته» و «مقابله با تحریم‌های آمریکا» شش شرط آیت‌الله خامنه‌ای برای ماندن ایران در برجام است.
وی درباره شرط هفتم خود نیز گفت، اگر اروپایی‌ها در پاسخگویی به مطالبات مطرح شده تعلل کردند، حق ایران برای آغاز فعالیت‌های هسته‌ای محفوظ است.
رهبر جمهوری اسلامی روز دوشنبه همچنین گفت که «دشمنان» با هدف «سیطره» بر ایران «سه فشار اقتصادی، روانی و عملی» را بر جمهوری اسلامی وارد می‌کنند.
وی تاکید کرد که آنان با «فشار اقتصادی و تحریم می‌خواهند ملت ایران را به ستوه بیاورند تا نظام اسلامی ناچار بشود، تسلیم زورگویی‌های آنان بشود، نه ملت را شناختند و نه نظام را شناختند».
آیت‌الله خامنه‌ای همچنین با اشاره به آن چه «فشار روانی دشمنان» نامید، برنامه موشکی جمهوری اسلامی را «مایه امنیت» ایران دانست و تهدید کرد که «اگر دشمن یک موشک بزند،۱۰ موشک می‌خورد».
وی از کسانی که به گفته او «در داخل با دشمن همراه می‌شوند» و برنامه موشکی جمهوری اسلامی را «بی‌فایده» می‌خوانند، انتقاد کرد.
توقف برنامه توسعه موشک‌های بالستیک یکی از ۱۲ خواسته آمریکا از ایران است.
پیش از خروج آمریکا از برجام، واشینگتن و سه کشور اروپایی اعلام کردند که برنامه موشکی ایران در راستای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل نیست و «منبع بی‌‌ثباتی و ناامنی» در منطقه است.
با این حال جمهوری اسلامی می‌گوید که موشک‌هایش برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی نشده‌اند.
رهبر ایران روز دوشنبه همچنین «حمایت از نیروهای مقاومت» در برابر اسرائیل را «مایه آبرو» دانست و سردهندگان شعار «نه غره نه لبنان،جانم فدای ایران» در اعتراض‌های سال ۸۸ را «موجوداتی حقیر» خواند.
«دشمن، اشرار و انسان‌های خبیث را وارد اجتماعات» مردمی می‌کند
رهبر جمهوری اسلامی روز دوشنبه همچنین ادعا کرد که «سوء استفاده» از اعتراضات مردمی و «ایجاد آشوب» در ایران، «برنامه قطعی دشمنان» است.
وی گفت که «دشمن، اشرار و انسان‌های خبیث به تعداد معدود را وارد اجتماعات» مردم می‌کند تا این اجتماعات را «به حرکت آشوبگرانه تبدیل کنند».
در هفته‌های گذشته نیز رئیس و سخنگوی قوه قضائیه ضمن هشدار درباره به گفته او، «سوءاستفاده» آمریکا و اسرائیل از تجمع‌های اعتراضی صنفی و اقتصادی، تهدید کرده‌اند که نهادهای امنیتی با «هنجار شکنان» و اعتراض‌هایی که «امنیت کشور را به هم بریزد» برخورد خواهند کرد.
صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه در این زمینه گفته بود که این قوه «با کمک ضابطان خود توجه دارد که برخی تحرکات از کجا سرچشمه می‌گیرد و نظام با کسانی که قصد دارند از برخی فضا‌ها سوءاستفاده» کنند «به شدت مقابله خواهد کرد».
در هفته‌های اخیر اقدامات اعتراضی از جمله اعتصاب کامیون‌داران، تجمع مردم کازرون و تجمع کارگران هپکو بازتاب گسترده‌ای داشته است.
این اقدامات تازه‌ترین نمونه پس از سرکوب اعتراض‌های دی‌ماه ۹۶ توسط نیروهای امنیتی و انتظامی است که دستکم ۲۵ کشته و صدها زخمی برجای گذاشت و حدود پنج هزار نفر نیز بازداشت شدند.
برخی از تحلیلگران احتمال داده‌اند که به دنبال خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های این کشور علیه ایران در ماه‌های آینده، وضعیت اقتصادی کشور دچار تکانه‌های جدیدی شده و اعتراض‌ها در کشور فراگیر شود.
در همین حال آیت‌الله خامنه‌ای گفت که آمریکا قصد دارد با «فشار اقتصادی و تحریم، ملت ایران را به ستوه» بیاورد تا جمهوری اسلامی «ناچار به تسلیم در برابر زورگویی‌های آنان شود، اما نه ملت را شناختند و نه نظام را».
هرچند در برخی از قوانین ایران برگزاری تجمع اعتراضی به رسمیت شناخته شده است اما به ندرت برای تجمعی مجوز صادر شده و نیروهای امنیتی با بسیاری از تجمع‌های صنفی و اقتصادی برخورد کرده‌اند.