رئیسجمهوری فرانسه روز دوشنبه چهارم شهریور گفت که در نشست رهبران گروه هفت توافقی درباره بحران ایران بدست نیامد ولی در زمینه نکات فنی پیشرفتهایی حاصل شد.
امانوئل مکرون که در یک نشست خبری مشترک با دونالد ترامپ، همتای آمریکاییاش، شرکت کرده بود تاکید کرد که ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند.
وی تصریح کرد که شرایط برای ملاقات دونالد ترامپ و حسن روحانی فراهم شده است.
آقای مکرون خبر داد که با رئیسجمهوری ایران تلفنی گفتوگو کرده و به او گفته که اگر با ترامپ ملاقات کند این یک دیدار تاریخی خواهد بود و میتوانیم به یک توافق برسیم.
رئیسجمهوری فرانسه افزود که این دیدار میتواند ظرف چند هفته آینده صورت گیرد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، نیز با اعلام اینکه «ایران نباید موشک بالستیک و سلاح هستهای داشته باشد و دوره توافق اتمی باید طولانیتر باشد»، در این نشست خبری گفت که «اگر شرایط مناسب باشد آماده است با رئیسجمهوری ایران ملاقات کند».
وی اظهار داشت: «انجام ملاقات با رئیسجمهور حسن روحانی ظرف چند هفته آینده به نظر واقعگرایانه میآید».
آقای ترامپ گفت: «من احساس خوبی دارم. آنها باید بازیگران خوبی باشند، اگر بفهمید منظورم چیست. نمیتوانند آنچه را که میگویند انجام دهند، چون اگر این کار را بکنند، با واکنش واقعا سهمگینی روبرو خواهند شد. لذا فکر میکنم که عاقل باشند».
رئیسجمهوری ایالات متحده گفت ایران همان کشوری نیست که دو سالونیم پیش بود یعنی زمانی که وی بر سر کار آمد. آن زمان حامی شماره یک تروریسم در جهان بود.
وی بار دیگر تاکید کرد که «آمریکا خواهان تغییر رژیم ایران نیست» و گفت «احساس مثبتی درباره ایران دارد و این کشوری است که ظرفیت بالایی دارد».
آقای ترامپ در پاسخ به پرسشی پیرامون احتمال دادن غرامت به ایران بابت تحریمهای واشینگتن گفت که قرار نیست بابت این تحریمها غرامتی به ایران پرداخت شود.
رئیسجمهوری آمریکا افزود: «ما پولی نمیدهیم، قرار نیست پولی بدهیم».
آقای ترامپ در عین حال گفت کشورهای زیادی هستند که خط اعتباری به ایران خواهند داد تا با آن کار خود را پیش ببرد.
وی اظهار داشت: «آنها ممکن است به پول نیاز داشته باشند تا در یک مسیر ناهموار پیش بروند و اگر به پول نیاز دارند، میشود از طریق [فروش] نفت آن را تامین کرد که به نظر من بزرگترین تضمین است، و آنها نفت زیادی دارند. بنابراین ما در حال مذاکره پیرامون خط اعتباری هستیم. کشورهای زیادی میتوانند این کار را انجام بدهند».
مقامهای ایرانی ظرف ۲۴ ساعت گذشته اظهاراتی بر زبان راندند که احتمال میرود نشانهای از توافق میان تهران و طرفهای اروپایی و احتمالا آمریکا بر سر برجام و ادامه تعهدات ایران باشد، ضمن اینکه جمهوری اسلامی از منافع اقتصادی این توافق بهرهمند شود.
یک روز پس از آنکه حسامالدین آشنا، مشاور رئیسجمهوری ایران، توئیت کرد که «حصر ایران خواهد شکست»، حسن روحانی در اظهاراتی بیسابقه در فضای سیاسی ایران گفت: «اگر بدانم به جلسهای بروم و با کسی ملاقات کنم که مشکلات مردم حل خواهد شد و کشور من آباد میشود، دریغ نخواهم کرد؛ اصل منافع ملی است».
رئیسجمهوری ایران توضیح بیشتری در این زمینه نداد ولی سخنان او میتواند ناظر به ملاقات احتمالی میان مقامهای ایرانی و آمریکایی در نشست آتی مجمع عمومی سازمان ملل باشد. با اظهارات مکرون و ترامپ در عصر دوشنبه این احتمال تقویت شده است.
رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا در یکسال گذشته بارها برای مذاکره با مقامهای تهران اعلام آمادگی کرده و گفته است که بدنبال تغییر رژیم جمهوری اسلامی نیست ایران میتواند حتی با همین حکومت فعلی نیز به کشوری «بزرگ» تبدیل شود.
بیشتر در این باره: علی خامنهای: درباره مسائل ناموسی انقلاب مذاکره نمیکنیمدر حالی که حسن روحانی گفته است که «اگر واشینگتن تحریمها را لغو کند، راه مذاکره نیز باز میشود»، آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی گفته که مذاکره با آمریکا «سم» است و با دولت دونالد ترامپ «سم مضاعف».
مناسبات میان ایران و آمریکا که ظرف چهل سال گذشته خصمانه بوده است در یکسال گذشته وارد دوره بسیار تنشآلودی شده است تا جایی که ایالات متحده در ۱۸ اردیبهشت پارسال از توافق شش قدرت جهانی با تهران خارج شد و تحریمها علیه ایران را بازگرداند.
تشدید تنشها بویژه در خلیج فارس نگرانیها از بابت بروز یک درگیری ناخواسته بین تهران و واشینگتن افزایش داده است و از سوی دیگر ایران در دو مرحله تعهداتش در ذیل برجام را کاهش داده است.
فرانسه به منظور کاهش تنشها در منطقه پیشنهاداتی را مطرح کرده که با پیشنهادهای متقابل ایران روبرو شده است.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در همین زمینه روز یکشنبه عازم بیاریتز فرانسه شد تا با امانوئل مکرون، رئیسجمهوری، و ژان لو دریان، وزیر خارجه فرانسه، دیدار و گفتوگو کند. طرفین این مذاکرات را «سازنده» توصیف کرده و گفتهاند که گفتوگوها ادامه خواهد یافت.
آنگلا مرکل: درباره ایران یک گام بزرگ رو به جلو برداشته شد
در همین حال، صدراعظم آلمان روز دوشنبه اعلام کرد که در نشست سران هفت کشور صنعتی «یک گام بزرگ رو به جلو» درباره ایران برداشته شد و از آن ستایش کرد.
آنگلا مرکل میگوید که رهبران کشورهای گروه ۷ شنبه شب بحث سازندهای درباره ایران داشتند، که بعد با سفر غیرمترقبه محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، به شهر بیاریتز که محل اجلاس بود همراه شد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وی در گفتوگو با خبرنگاران افزود: «این یک گام بزرگ رو به جلو است که نه تنها نمیخواهیم ایران به سلاحهای هستهای دست یابد، بلکه همچنین به دنبال راه حلهایی با استفاده از اهرمهای سیاسی هستیم».
از صدراعظم آلمان درباره نوع پیشرفتی پرسیده شد که از آن سخن به میان آورد و آیا دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، آماده است تا گامی برای کاهش تحریمهای وضع شده علیه ایران بردارد.
خانم مرکل در پاسخ گفت: «در حال حاضر نمیتوانم حرفی در این زمینه بزنم. فضای حاکم حاکی از استقبال از مذاکرات بود، مذاکراتی که بین اروپاییها و ایران و بویژه بین فرانسه و ایران جریان دارد- این رخداد با همراهی ایالات متحده آمریکا صورت میگیرد، و این خودش تحول بزرگی است».
وی تاکید کرد: «ما علاقه زیادی به راهحل صلحآمیز برای چنین خصومتی داریم، ولی این مسیر آسانی نخواهد بود».