سال تحصيلی جديد در حالی آغاز می شود که تعداد زيادی از دانشجويان بر اساس طرح ستاره دار شدن دانشجويان از تحصيل محروم شده اند، تعدادی از اساتيد مستقل و دگر انديش به اجبار بازنشسته شده اند، تعدادی از انجمن های اسلامی دانشگاه ها و نشريات دانشجويی تعطيل شده و سه تن از دانشجويان دانشگاه امير کبير بيش از چهار ماه و نيم است که در زندان به سر می برند.
سال تحصيلی گذشته با دومين سال رياست جمهوری محمود احمدی نژاد مصادف بود. در اين سال فشار بر دانشجويان و جامعه دانشگاهی تا جايی زياد شد که بسياری از فعالان دانشجويی و اساتيد، آن را «انقلاب فرهنگی دوم» خواندند.
جنبش دانشجویی «ستاره دار»
در سال تحصيلی گذشته طرحی به نام طرح ستاره دار شدن دانشجويان اجرا شد. بر اساس اين طرح، دانشجويانی که فعاليت های سياسی داشتند، از تحصيل بازماندند. بسياری از اين دانشجويان از دانشجويان برگزيده و ممتاز بودند. در سال تحصيلی گذشته تعدادی از اساتيد مستقل و دگر انديش مانند محسن کديور، سعيد حجاريان و جواد کاووسی از ادامه تدريس در دانشگاه ها منع شدند.
علی نيکو نسبتی، عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت به رادیو فردا می گويد: «ستاره دار شدن دانشجويان و برخورد با اساتيد دگر انديش برای نخستين بار در سال تحصيلی گذشته روی داد» و می افزايد:« نزديک به ۵۰ تن از دانشجويان به دليل اينکه مشمول طرح ستاره دار شدن دانشجويان شدند، از ادامه تحصيل در سال تحصيلی جديد بازماندند که هنوز هم مشکلات آنها ادامه دارد.»
- « برخورد با دانشجويان تنها منحصر به جامعه دانشجويی نبود و دولت نهم از ابتدا سياست خود را بر اين گذاشت که تمام نهاد ها را يکسان و يکپارچه سازد و خط فکری خود را به تمان نهادهای مدنی تحميل کند. دانشگاه هم از اين قانون مستثنی نبود.»
وی افزود: «همچنين ۴۳ تشکل دانشجويی منحل يا تعليق شدند و يا به طور موقت از ادامه فعاليت آنها جلوگيری به عمل آمد. اساتيد زيادی هم از ادامه تدريس منع شدند و در برخی موارد شاهد اخراج چند تن از اساتيد هم بوديم. مجموع اين موارد نشان می دهد که برخوردهای صورت گرفته با جامعه دانشگاهی ايران افزايش پيدا کرده اما هم اساتيد و هم دانشجويان همچنان به انتقادات خود ادامه می دهند.»
با اين حال برخی از فعالان دانشجويی معتقدند اتفاقاتی که در سال تحصيلی گذشته رخ داد، سياست دولت محمود احمدی نژاد برای همسان سازی تمام نهادها بود.
تلاش برای همسان سازی نهادهای مدنی؟
نريمان مصطفوی، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه امير کبير در اين باره می گويد :« برخورد با دانشجويان تنها منحصر به جامعه دانشجويی نبود و دولت نهم از ابتدا سياست خود را بر اين گذاشت که تمام نهاد ها را يکسان و يکپارچه سازد و خط فکری خود را به تمان نهادهای مدنی تحميل کند. دانشگاه هم از اين قانون مستثنی نبود.»
اين فعال دانشجويی اظهار داشت:« در سياست های کلی دولت هيچ انتقادی از سوی مخالفان برتابيده نمی شود، در دانشگاه ها همين اتفاق افتاد و با دانشجويان و اساتيدی مستقل برخوردهايی صورت گرفت و سعی شد داشتن ديدگاه انتقادی از سطح جامعه و دانشگاه پاکسازی شود.»
علی نيکو نسبتی، عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت نيز معتقد است «برخورد با دانشجويان و جامعه دانشگاهی به دليل ضعف دولت محمود احمدی نژاد در پاسخگويی به مطالبات اجتماعی، اقتصادی و سياسی مردم است» و می افزايد:« دولت به جای اينکه به وضعيت مردم سامان دهد و در سياست ها و روش های خود تجديد نظری کند، به برخورد با منتقدين روی می آورد.»
اين فعال دانشجويی که خود در تجمعی مسالمت آميز در مقابل دانشگاه امير کبير به همراه تعدادی ديگر از اعضای شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت بازداشت شد و مدتی را در زندان اوين سپری کرد، می افزايد: «دانشجويان فارغ از برخوردهايی که در دانشگاه با آنها شد، شاهد برخوردهايی از بيرون دانشگاه توسط نهادهای مختلف بودند. به عنوان مثال در شش ماهه اخير، ۴۷ دانشجو و فعال دانشجويی بازداشت شدند. اين رقمی بی سابقه است و سه دانشجوی دانشگاه امير کبير نيز همچنان در زندان به سر می برند.»
اما شايد مهم ترين اتفاق در جنبش دانشجويی در سال گذشته را بتوان حضور محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری اسلامی در دانشگاه امير کبير دانست .
پیامدهای اعتراض به یک حضور
محمود احمدی نژاد روز بيستم آذرماه سال ۱۳۸۵ در حالی به دانشگاه امير کبير قدم گذاشت که با اعتراض شديد دانشجويان مواجه شد.
اعتراض ها تا آنجا پيش رفت که دانشجويان معترض عکس رييس جمهوری را سوزاندند. با اينکه محمود احمدی نژاد بارها در آن جلسه از مسوولان دانشگاه امير کبير و وزارت علوم خواست با دانشجويان معترض برخورد نشود، بسياری از فعالان دانشجويی، برخوردهای صورت گرفته با دانشجويان امير کبير را تاوان اعتراض بيستم آذرماه به رييس جمهوری می دانند.
نريمان مصطفوی، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه امير کبير در اين باره می گويد:« دانشگاه امير کبير به عنوان قلب تپنده جنبش دانشجويی شناخته شده است و يکی از ارکان دفتر تحکيم وحدت بوده است. تغييراتی که پس از روی کار آمدن دولت نهم در سطح جامعه و دانشگاه رخ داد موجب شد دانشجويان به اين تغييرات اعتراض کنند. و اختلالاتی که در انتخابات انجمن اسلامی دانشگاه امير کبير به عنوان کانونی که شديد ترين انتقادات را نسبت به سياست های دولت داشت و انحلال انجمن اسلامی موجب شد دانشجويان امير کبير از فضای جامعه ناراضی باشند.»
اين عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه امير کبير می گويد:« دانشجويان در روز حضور رييس دولت در دانشگاه امير کبير سعی کردند اعتراضات خود را نشان دهند. در آن روز مشخص شد که شعارهای دولت تو خالی است. وقتی رييس دولت هيچ پاسخی نداشت که به اعتراضات و فريادهای دانشجويان بدهد، دانشجويان دانشگاه امير کبير در مقابل چشمان وی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. محمود احمدی نژاد تنها از آزادی های به وجود آمده توسط دولت نهم در جامعه سخن گفت. پس از آن مجموعه دولت کينه شديدی نسبت به دانشگاه امير کبير پيدا کرد.»
- «برخورد با دانشجويان و جامعه دانشگاهی به دليل ضعف دولت محمود احمدی نژاد در پاسخگويی به مطالبات اجتماعی، اقتصادی و سياسی مردم است»
هشت تن از دانشجويان دانشگاه امير کبير مدتی پس از حضور محمود احمدی نژاد در اين دانشگاه به اتهام توهين به مقدسات اسلام در نشريات دانشجويی بازداشت شدند. سه تن از آنها، احسان منصوری، احمد قصابان و مجيد توکلی بيش از چهار ماه و نيم است که در بازداشت بسر می برند.
اين دانشجويان و فعالان ديگر دانشجويی در دانشگاه امير کبير می گويند لوگوی نشريات جعل شده است و آنها هيچ ارتباطی به اين نشريات نداشته اند .
نريمان مصطفوی می گويد «با وجود آغاز سال تحصيلی جديد، خبر خوشی از پرونده سه دانشجوی دانشگاه امير کبير به گوش نمی رسد: و می افزايد:« اين مساله خيلی تلخ است که در حالی که سال تحصيلی جديد شروع می شود، سه تن از بهترين دانشجويان دانشگاه امير کبير و منتخبين دانشجويان در انتخابات انجمن در دانشگاه حضور ندارند و ما اميدواريم آنها را دوباره در دانشگاه ببينیم.»
محمد علی دادخواه، وکيل مدافع اين سه دانشجوی زندانی که تاکنون موفق به ملاقات با موکلانش نشده است می گويد: روز شنبه سی و يکم شهريور ماه در نخستين جلسه دادگاه غيرعلنی موکلانش شرکت کرده است .
وی اظهار داشت:«هر سه دانشجو در دادگاه حضور داشتند و به دليل غير علنی بودن نمی توانم توضيحی درباره دادگاه بدهم. با اينکه در دادگاه حضور پيدا کردم باز هم موفق به ملاقات با موکلانم نشدم. جلسه بعدی دادگاه شنبه هفتم مهر ماه خواهد بود.»
برادر مجيد توکلی، از دانشجويان بازداشت شده دانشگاه امير کبير نيز درباره وضعيت پرونده برادرش می گويد که برادرش در ترم جديد دانشگاه ثبت نام کرده است با اين حال هنوز وضعيت پرونده وی مشخص نيست.
در همين حال انجمن اسلامی دانشگاه خواجه نصيرالدين طوسی با انتشار بيانيه ای با اشاره به بازداشت چهار ماهه سه دانشجوی دانشگاه امير کبير و فشار بر ديگر دانشجويان در دانشگاه های مختلف ايران خواستار آزادی تمام دانشجويان دربند و رفع احکام به گفته اين انجمن، «غير قانونی کميته های انضباطی» و بازگشت اساتيد دگر انديش به دانشگاه ها شده است.
کميته حقوق بشر انجمن اسلامی دانشگاه امير کبير نيز با انتشار بيانيه ای اعلام کرده در صورت عدم رسيدگی به وضعيت سه دانشجوی در بند دانشگاه امير کبير و سه دانشجوی ديگر، کيوان انصاری، ابوالفضل جهاندار و سعيد درخشندی که بيش از يک سال است در زندان به سر می برند، اين کميته حق شکايت به مراجع بين المللی را برای خود محفوظ می داند.