خبرگزاری آسوشیتدپرس طی مقالهای تحلیلی به افت چشمگیر قیمت نفت در ماههای گذشته پرداخته و میگوید که این حادثه برای برخی دردناک و برای دیگران سودمند بوده است.
بر اساس این گزارش، قیمت نفت از خرداد امسال تا کنون به نصف رسیده است که اقتصاد برخی کشورهای صادرکننده طلای سیاه را تحت فشار قرار داده است.
ارزش پول روسیه با شتاب پایین رفته و سرمایه گذاران نگرانند که ونزوئلا بدهیهای خود را نتواند تسویه کند. اما برای کشورهایی که واردکننده عمده نفت هستند، داستان فرق میکند، آمریکا، چین، ژاپن و اتحادیه اروپا همه از سقوط قیمت نفت ذینفع شدهاند.
سارا لادیسلو مدیر برنامه امنیت ملی و انرژی مرکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک بر این باور است که کشورهای نام برده به همراه دیگر مصرف کنندههای نفت، همه از لحاظ اقتصادی سود بردهاند.
این گزارش در ادامه مینویسد: اینکه افت قیمت نفت نهایتا به زیان اقتصاد جهانی خواهد شد، یا به آن کمک خواهد کرد، بیشتر به این موضوع بستگی دارد که قیمت نفت تا چه میزانی سقوط کند، تا چه زمانی قیمتها پایین بمانند و اینکه آیا وضعیت موجود به تحولات سیاسی که تجارت را مختل یا سرمایهگذاران را گرفتار کند، دامن خواهد زد یا نه.
قیمت نفت در روز جمعه ۲۸ آذر به بشکهای ۶۱ دلار رسید که نسبت به چند ماه گذشته ۴۷ درصد افت داشته است.
این گزارش مینویسد میزانی که قیمت نفت سقوط کرده، روزانه حدود پنج میلیارد دلار از درآمدهای صادرکنندگان نفت را کاهش داده و به همین میزان به واردکنندگان نفت سود رسانده است.
آسوشیتدپرس به افت ارزش اوراق قرضه برخی از شرکتهای نفتی دولتی و کشورهای در حال توسعه اشاره کرده و مینویسد که رشد اقتصادی اتحادیه اروپا نیز میتواند به خاطر رشد منفی اقتصادی که برای روسیه در سال آینده پیش بینی شده است، تحت تاثیر قرار گیرد، اما بازار سهام آمریکا در بالاترین میزان خود در همه دورانها قرار گرفته است که از زمان رکود بزرگ اقتصادی آمریکا بهترین شرایط را برای ایجاد شغل و بالا بردن سطح دستمزدها به وجود آورده است.
روسیه، ونزوئلا و نیجریه
این گزارش سپس به وضعیت روسیه پرداخته و میگوید که تحریمهای غرب قبلا هم باعث افت ارزش روبل شده بودند اما سقوط قیمت نفت این پروسه را شتاب بخشید.
از طرفی کمکهای دولتی به شرکت دولتی «روس نفت» برای بازپرداخت بدهیهای خود وضعیت روبل را دوباره بدتر کرد و شاهد هجوم روسها به فروشگاهها بودیم که میخواستند هر چه زودتر داراییهای مالی خود را از ترس افت هر چه بیشتر ارزش روبل به کالا تبدیل کنند.
نفت و گاز ۷۰ درصد از کل صادرات روسیه را تشکیل میدهد. بر اساس ارزیابی بانک مرکزی روسیه، اگر قیمت نفت در حدود ۶۰ دلار باقی بماند، اقتصاد این کشور در سال آینده پنج درصد کوچکتر خواهد شد و اگر حتی قیمت نفت به بشکهای ۸۰ دلار افزایش یابد، دوباره انتظار میرود که رشد اقتصادی کشور منفی هشت دهم درصد کاهش یابد.
این گزارش ادامه میدهد که ونزوئلا نیز مانند روسیه از افت قیمتهای جهانی نفت به دردسر افتاده است. صادرات نفت ۹۵ درصد از کل صادرات کشور را تشکیل میدهد و ارزش اوراق بهادار این کشور بعد از هشدار سرمایهگذاران احتمال عدم بازپرداخت بدهیهای دولتی دوباره کاهش یافت، موضوعی که میتواند موجب جرقه سیاسی در کشور را بزند.
نیجریه نیز سه میلیارد دلار، برابر با ۱۲ درصد از کل بودجه این کشور، را برای سال آینده کاهش داده است.
رضایتمندان از افت قیمت نفت
این گزارش میگوید که اقتصادهای بزرگ جهان، مصرف کنندگان بزرگ نفت نیز هستند. کاهش هزینههای بنزین، گازوئیل و سوخت هواپیما میتواند اقتصاد این کشورها را بهبود بخشد، چرا که مصرف کنندگان پول بیشتری برای خرج کردن و فعالان اقتصادی پول بیشتری برای سرمایه گذاری خواهند داشت.
بر اساس ارزیابی وزارت انرژی آمریکا، هر خانواده در این کشور طی سال آتی از محل کاهش قیمت سوخت حدود ۵۵۰ دلار صرفه جویی خواهد کرد. این گزارش به ارزش سهام شرکتهای هواپیمایی و کشتیرانی در ماههای گذشته اشاره کرده که به شدت اوج گرفته است.
اقتصاد چین و اروپا نیز به خاطر کاهش مخارج خود از بابت واردات نفت بهتر خواهد شد، اگرچه برای ژاپن این امر به منزله شکست تلاشها برای افزایش تورم خواهد بود. شرکتهای ژاپنی از تورم پایین زیان میبینند و کاهش هرچه بیشتر تورم به معنی عدم فائق آمدن این کشور بر رکود اقتصادی خواهد بود.
امیدواران؛ برزیل، مکزیک و کلمبیا
با توجه به برنامههای بلندپروازانه برزیل، مکزیک و کلمبیا برای تولید نفت، کاهش ارزش طلای سیاه آنها را وادار به عقب نشینی کرده است.
صنعت نفت برزیل قبلا به خاطر رسوایی فساد مالی در شرکت ملی نفت این کشور دچار وضعیت وخیمی شده است و اگرچه این کشور ذخایر چشمگیری از نفت دارد، اما این ذخایر در لایههای عمیقی از سطح اقیانوس قرار دارند که هزینه استخراج آن را بالا میبرد، بنابر این قیمت پایین نفت انگیزه حفاریها در این کشور را کمتر خواهد کرد.
صنعت نفت کلمبیا نیز طی سالهای گذشته پیشرفت خوبی داشته است. اگرچه این کشور نتوانسته است که ذخایر عظیمی در خاک خود کشف کند، با این حال تولید نفت خود را به شکل چشمگیری افزایش داده است.
کلمبیا با وضعیت بازار فعلی نفت ناچار است که سرعت توسعه پروژههای نفتی خود را کاهش دهد.
مکزیک نیز که طی سالهای گذشته با کاهش تولید نفت مواجه بوده، با چندین اصلاح ساختاری زمینه را برای ورود شرکتهای خارجی به صنعت نفت خود آماده کرده بود.
این کشور ذخایر بکری دارد که هم در دریا و هم در خشکی قرار دارند، اما قیمت پایین نفت باعث میشود که شرکتهای خارجی به دنبال شرایط بهتر و پیشنهادهای سودآورتری از جانب این کشور باشند.
ایران، عراق و عربستان
این گزارش در ادامه به وضعیت ایران، عراق و عربستان پرداخته است.
آسوشیتدپرس مینویسد که هزینه استخراج نفت این کشورهای عضو اوپک بسیار پایینتر از قیمتهای فعلی نفت در بازارهای جهانی است، با این حال بودجه دولتی در این کشورها بر اساس قیمتهای بالای نفت تنظیم شده است.
بر اساس گزارش وزارت انرژی آمریکا، کشورهای عضو اوپک به دلیل کاهش قیمت نفت در سال آینده ۴۴۶ میلیارد دلار زیان خواهند کرد، به عبارتی آنها ۳۶ درصد از درآمدهای نفتی خود را در مقایسه با سال جاری از دست خواهند داد.
با این حال عربستان، امارات و کویت ذخایر عظیم مالی در اختیار دارند که میتواند کاهش قیمت نفت را برای این کشورها تحمل پذیر کند، اما ایران و عراق با چالشی سختتر مواجه هستند.
عراق در حال مبارزه با گروه داعش است و ایران با مشکل تحریمهای غرب دست و پنجه نرم میکند.