تعدادی از نمايندگان و سناتورهای سرشناس کنگره آمريکا روز سه‌شنبه، ۲۳ تيرماه، و ساعاتی پس از دستيابی به توافق جامع هسته‌ای ميان ايران و قدرت‌های جهانی، از اين توافق انتقاد کرده و آن را به ضرر اسرائیل و خاورميانه دانستند.
بر اساس لايحه‌ای که ماه گذشته به امضای باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا، رسيد کنگره ايالات متحده ۶۰ روز فرصت دارد تا توافق هسته‌ای ايران و شش قدرت جهانی را بررسی و آن را تاييد يا رد کند.
برخی از اعضای ارشد مجلس نمايندگان و سنای آمريکا که اکثريت آن در اختيار جمهوريخواهان است نسبت به اين توافق خوشبين نيستند و معتقدند که دستاورد مذاکرات دو هفته‌ای وين در نهايت بر سر دستيابی ايران به سلاح هسته‌ای مانعی ايجاد نخواهد کرد.
سناتور ليندزی گراهام از ايالت کارولينای جنوبی و نامزد انتخابات رياست جمهوری در حزب جمهوریخواه در اين زمينه گفت: «اين يک توافق وحشتناک است. همه چيز را بدتر خواهد کرد، و من بسيار نگران هستم که ما شاهد يک دهه فاجعه باشيم».
هر سناتوری که به اين توافق رای مثبت دهد به مسابقه تسليحات هسته‌ای در خاورميانه رای داده است، و اين يعنی دادن ۱۸ ميليارد دلار به بزرگترين حامی تروريسيم دولتی.سناتور لیندزی گراهام
به گزارش سايت «نيوزماکس» و «بوستون هرالد» وی اظهار داشت: «هر سناتوری که به اين توافق رای مثبت دهد به مسابقه تسليحات هسته‌ای در خاورميانه رای داده است، و اين يعنی دادن ۱۸ ميليارد دلار به بزرگترين حامی تروريسيم دولتی».
سناتور گراهام افزود: «فکر می‌کنيد آنها (ايرانی‌ها) با اين پول چکار خواهند کرد؟ اين پول به سوی (بشار) اسد، گروه حزب‌الله لبنان و حماس سرازير خواهد شد».
وی تاکيد کرد: «با اين توافق، مطمئن باشيد که کشورهای عربی به سوی اتمی شدن پيش خواهند رفت. شما اسرائيل را در وضعيت وخيمی قرار داده‌ايد. اگر از اين توافق عقب‌نشينی نکنيد، اين حکم مرگ برای اسرائيل است. شما ملت ما را در معرض خطر قرار داده‌ايد».
جان بينر، رييس مجلس نمايندگان آمريکا، نيز در بيانيه‌ای که روی سايت خود قرار داد با محکوم کردن توافق اتمی ايران و شش قدرت جهانی اظهار داشت: «مردم آمريکا و متحدان ما روی حرف‌های پرزيدنت باراک اوباما حساب باز کرده بودند. در مقابل، رييس جمهوری اهدافش را رها کرد. توافق وی باعث خواهد شد تا ميلياردها (دلار) ناشی از رفع تحريم‌ها در اختيار ايران قرار گيرد که زمان و فضای لازم را به آن برای دستيابی به سلاح هسته‌ای خواهد داد».
اين عضو حزب جمهوریخواه تصريح کرد: «به جای اينکه جهان امن‌تر شود، اين توافق تنها باعث جسور شدن ايران- بزرگترين حامی تروريسم در جهان- خواهد شد، از طريق کمک به بی‌ثباتی و مشروعيت بخشيدن به رژيم‌اش».
آقای بينر گفت که کنگره آمريکا، جزئيات اين توافق را با دقت تمام بررسی خواهد کرد.
به جای اينکه جهان امن‌تر شود، اين توافق تنها باعث جسور شدن ايران- بزرگترين حامی تروريسم در جهان- خواهد شد، از طريق کمک به بی‌ثباتی و مشروعيت بخشيدن به رژيم‌اش.جان بینر، رییس مجلس نمایندگان آمریکا
سناتور ۳۸ ساله تام کاتن از حزب جمهوریخواه، ديگر منتقد سرسخت توافق با ايران است که در سخنانی خطاب به همکاران خود گفت: «هر نماينده يا سناتوری که به اين توافق رای (مثبت) دهد سرنوشت سياسی‌اش را به دست آيت‌الله‌ها سپرده است... چرا که اگر ايران ظرف يکسال، پنج سال يا ۱۰ سال به سلاح اتمی دست پيدا کند، مردم آمريکا دنبال اين خواهند رفت که چه کسانی از اين توافق حمايت کردند که باعث دستيابی آنها (ايرانی‌ها) به سلاح هسته‌ای شد».
استيو ايزرائيل، نماينده دمکرات نيويورک در مجلس نمايندگان آمريکا هم گفته است: «من از همان ابتدا نسبت به مذاکرات تردید داشتم و هنوز هم نسبت به ايرانی‌ها شکاک هستم. در جريان رای‌گيری در مورد اين توافق، وظيفه خود دانسته که خط به خط، پاراگراف به پاراگراف آن را بررسی کرده تا مطمئن شوم نگرانی‌هايی که وجود دارد، رفع شده باشد».
سناتور باب منندز از حزب دمکرات نیز گفت نگران است که شايد اين توافق، «در نهايت حضور ايران به عنوان يک حکومت اتمی را مشروع کند».
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، سناتور منندز گفت: «من نگرانم خطوط قرمزی که ما کشيديم، به خطوط سبز تبديل شده باشد و ايران به جای اين که برنامه اتمی خود را برچيند، آن را فقط محدود کرده باشد و جامعه جهانی هم در مقابل تحريم‌ها را بردارد».
پس از ثبت متن توافق، نمايندگان ۶۰ روز مهلت دارند که در مورد آن رای موافق يا مخالف داده يا حتی در مورد آن هيچ کاری انجام ندهند.
تد يوهو، نماينده جمهوريخواه ايالت فلوريدا نیز گفت: «مثال (اين توافق) مانند اين شده که به يک تمساح دندان‌های بيشتری بدهند و فکر کنند حالا ديگر اين تمساح با ما مهربان خواهد بود».
اگر اين توافق همين باشد که دولت آمريکا می‌گويد، يک دستاورد بزرگ و تاريخی ديپلماتيک خواهد بود.باربارا باکستر، نماینده دمکرات کالیفرنیا
باربارا باکسر، نماينده دمکرات ايالت کاليفرنيا گفت: «اگر اين توافق همين باشد که دولت آمريکا می‌گويد، يک دستاورد بزرگ و تاريخی ديپلماتيک خواهد بود».
اين گزارش حاکی است کميته‌های مختلف مجلس سنا و مجلس نمايندگان در مورد اين توافق بحث‌های بيشتری خواهند کرد اما احتمال اين که پيش از ماه اوت و تعطيلات تابستانی کنگره در مورد توافق اتمی با ايران رای‌گيری کنند، بسيار پايين است.
چاک شويمر، نماينده دمکرات ايالت نيويورک گفت: «حمايت يا مخالفت از اين توافق کار ساده‌ای نيست و من در نظر دارم پيش از هر گونه تصميم‌گيری هوشمندانه، به دقت مفاد آن را بررسی کنم».
بر اساس توافق ۱۵۹ صفحه‌ای وين که روز سه‌شنبه از سوی ايران و قدرت‌های جهانی تاييد شد، برخی از فعاليتهای هسته‌ای ايران تعطيل خواهد شد و محدوديت‌های ايران در اين زمينه تا ۱۰ سال ادامه خواهد داشت. در مقابل، فهرست بلندی از اشخاص، شرکت‌ها و موسسات ايرانی از شمول تحريم‌های آمريکا، اتحاديه اروپا و سازمان ملل خارج خواهند شد.
با اين حال اين توافق تا زمان اجرا حدود سه ماه زمان نياز دارد تا در پايتخت‌های شش قدرت جهانی و ايران مورد تصويب نهايی قرار گيرد.
باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا با استقبال از اين توافق، خطاب به کنگره تهديد کرد که اگر توافق با ايران را رد کند مصوبه آنها را وتو خواهد کرد. بلااثر کردن وتوی رییس‌جمهوری آمریکا نیاز به آراء دو سوم اعضای هر دو مجلس نمایندگان و سنا دارد.
سناتور ميچ مک کانل، رهبر اکثريت مجلس سنای آمريکا، در سخنانی رويکرد باراک اوباما به مذاکرات هسته‌ای را از اساس «اشتباه» دانست و گفت: «اوباما به جای پيشبرد اهداف ملی آمريکا و پايان دادن به برنامه هسته‌ای ايران، با اين رويکرد وارد مذاکرات شد که به بهترين توافقِ قابلِ پذيرش برای ايران دست يابد».
آن‌گونه که سناتور باب کورکر، رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، روز دوشنبه گفت، نشست‌های پرسش و پاسخ برای بررسی این توافق از اواخر ماه جاری میلادی آغاز خواهد شد و رای‌گیری در زمینه تصویب یا رد این توافق، اواسط ماه سپتامبر صورت خواهد گرفت.