ایالات متحده آمریکا در واکنش به سرنگونی پهپاد این کشور بر فراز تنگه هرمز در هفته گذشته، تحریمهای ایران را در روز دوشنبه سوم تیرماه تشدید کرد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، با امضای یک فرمان اجرایی اعلام کرد که واشینگتن «تحریمهای سختی» علیه آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران و منصوبان او وضع میکند.
در فرمان اجرایی دونالد ترامپ تصریح شده است که این تحریمها به دلیل «اقدامات مخرب ایران و گروههای نیابتیاش، به ویژه اقداماتی که ثبات را در خاورمیانه برهم میزنند، حمایت از تروریسم بین المللی، توسعه برنامه موشکهای بالستیک، اقدامات غیر مسئولانه و تحریک آمیز ایران در آب های بین المللی از جمله حمله به داراییهای نظامی ایالات متحده و کشتیهای غیر نظامی» اعمال میشوند.
منظور آقای ترامپ از دارایی های نظامی آمریکا، اشاره به سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط سپاه پاسداران در ۳۰ خرداد است.
رئیس جمهوری آمریکا گفته که دفتر رهبر جمهوری اسلامی نباید از تحریمها مستثنی شود.
بر اساس فرمان اجرایی وی، هر شخص منصوب رهبر جمهوری اسلامی ایران یا منصوب شده به عنوان مقام حکومتی، یا به عنوان مدیر یک بنیاد واقع در ایران یا خارج از کشور که مالکیت یا اداره آن در دست یک یا چند بنیاد داخل ایران است نیز در فهرست تحریمها قرار خواهند گرفت.
رئیسجمهوری آمریکا در سخنانش گفت: در نهایت رهبر جمهوری اسلامی مسئول آن چیزی است که به گفته وی، «اقدامات خصمانه این رژیم» است.
وی اظهار داشت: «این فرمان اجرایی... دسترسی رهبر جمهوری اسلامی، بیت رهبری و همچنین افراد نزدیک به وی و دفترش را از حمایت و منابع کلیدی مالی محروم خواهد کرد».
واشینگتن بدنبال این است که با اعمال فشار حداکثری، ایران را وادار کند تا بر سر برنامه موشکی، هستهای و نقش تهران پای میز مذاکره بیاید.
آقای ترامپ میگوید که آمریکا به افزایش فشار خود بر ایران ادامه میدهد.
بیشتر در این باره: دفتر رهبر جمهوری اسلامی؛ بیتی که دولت پنهان شدوی تاکید کرد که «ما خویشتنداری زیادی از خود نشان دادیم ولی این بدان معنی نیست که در آینده نیز چنین خواهیم کرد».
رئیسجمهوری آمریکا تصریح کرد که ایالات متحده خواهان درگیری با ایران نیست یا هیچ کشور دیگری نیست، ولی ایران نمیتواند به سلاح هستهای دست پیدا کند.
وی در ادامه سخنانش گفت که خواهان مذاکره با ایران برای دستیابی به یک توافق تازه است ولی تهران این درخواست را رد کرده است مگر اینکه واشینگتن تحریمها را لغو کند.
«چند فرمانده سپاه و ظریف در فهرست تحریمها»
لحظاتی پس از امضای این فرمان اجرایی، استیو منوچین وزیر امور خزانهداری به خبرنگاران گفت که ایالات متحده تا آخر هفته محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، را نیز در فهرست تحریمها قرار خواهد داد.
آقای منوچین گفت که با فرمان اجرایی جدید رئیسجمهوری آمریکا «میلیاردها دلار دیگر از داراییهای ایران» مسدود خواهد شد.
وی همچنین اعلام کرد که هشت فرمانده سپاه پاسداران در فهرست تحریمهای تازه ایالات متحده قرار گرفتهاند.
وزیر خزانهداری آمریکا گفت علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی، امیرعلی حاجیزاده، فرمانده هوا-فضا و محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران وارد این فهرست وارد شدهاند.
آقای منوچین همچنین گفت پنج فرمانده سپاه هم از مناطق مختلف دریایی این نیرو در فهرست تحریمها قرار گرفتهاند.
این پنج فرمانده عبارتند از: عباس غلامشاهی، فرمانده منطقه اول دریایی سپاه، رمضان زیرآهی، فرمانده منطقه دوم دریایی سپاه، یدالله بادین، فرمانده منطقه سوم دریایی سپاه، منصور روانکار، فرمانده منطقه چهارم دریایی سپاه و علی عظمایی، فرمانده منطقه پنجم دریایی سپاه.
وزیر خزانهداری آمریکا میگوید گفت که تحریمهای روز دوشنبه فقط واکنشی به سرنگونی پهپاد آمریکایی نیست، بلکه واکنشی به اقدامات قبلی ایران نیز هست.
«بیت رهبری خود را غنی کرده است»
در همین مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، با انتشار بیانیهای ضمن اشاره به فرمان اجرایی رئیسجمهوری آمریکا، گفته که بیت رهبر ایران با تحمیل هزینه روی دوش مردم ایران خودش را غنی کرده است.
به گفته وی، «بیت رهبری روی شبکه وسیعی از سرکوب و فساد نشسته است که مردم ایران را از آزادی و دستیابی به فرصت که مستحق آن هستند محروم کرده است».
آقای پومپئو افزود که تصمیم امروز دونالد ترامپ، رهبری ایران را از دستیابی به منابع مالی برای گسترش ترور و سرکوب مردم ایران محروم میکند.
به گفته وزیر خارجه آمریکا، تنها راه پیش روی ایران مذاکره به منظور رسیدن به یک توافق جامع است که «طیف وسیعی از رفتارهای بیثبات کننده» این کشور را در برگیرد.
«تا آن زمان ، کارزار ما برای انزوای دیپلماتیک و فشار حداکثری اقتصادی ادامه خواهد یافت. زمانی که رژیم ایران تصمیم گرفت تا خشونت را کنار گذاشته و دیپلماسی را با دیپلماسی پاسخ دهد، میداند که چطور ما را پیدا کند».
سرنگونی پهپاد آمریکایی و تشدید جنگ لفظی آمریکا و ایران
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز ۳۰ خرداد اعلام کرد که یک پهپاد آمریکایی را «در قلمرو هوایی ایران» سرنگون کرده است.
ایالات متحده در مقابل میگوید که پهپاد یادشده در محدوده هوایی بین المللی پرواز میکرده و ایران بدون دلیل به آن شلیک کرده است.
از آن روز دو طرف وارد جنگ لفظی شدیدی در این زمینه شده و نقشههایی در مورد اینکه پهپاد آمریکایی در کدام نقطه بوده است منتشر کردهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز ۳۱ خرداد اعلام کرد که قرار بوده ارتش این کشور حملات محدودی علیه پایگاههای نظامی ایران انجام دهد ولی به دلیل عدم تناسب و احتمال کشته شدن «۱۵۰ نفر» در طرف ایرانی، این حمله را متوقف کرده است.
وی در عین حال تاکید کرد که گزینه نظامی همچنان در دستور کار است ولی کارزار فشار حداکثری علیه ایران بهویژه با اعمال تحریمهای جدید را دنبال خواهد کرد.
تحریمهای یکساله آمریکا
آمریکا در یکسال گذشته و پس از خروج از توافق شش قدرت جهانی با ایران، چند دور تحریمهای معلق شده در نتیجه برجام را بازگرداند که بخش انرژی، بانکی، خودرو و صنایع پتروشیمی و معدنی را هدف گرفته است.
اقتصاد ایران در این مدت به شدت متلاطم شده و همزمان با بالا رفتن قیمت انواع ارزهای خارجی در بازار آزاد کشور، بهای کالاهای اساسی نیز افزایش یافته است.
ایالات متحده در اردیبهشت امسال نیز معافیت خریداران نفتی ایران را لغو کرد و بر اساس گزارش خبرگزاریها، بارگیری نفت از بنادر کشور تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز افت کرده است ولی هنوز معلوم نیست که آیا تهران توانسته است برای این نفت بارگیری شده، مشتری پیدا کند یا نه.
پیش از اعمال تحریمهای جدید آمریکا، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، روز دوشنبه گفت که روسیه و شرکای این کشور برای مقابله با تحریمهای جدیدی که واشینگتن میخواهد علیه ایران اعمال کند، گامهایی برخواهند داشت.
وی اظهار داشت که تصمیم آمریکا برای تشدید تحریمهای ایران تنها به افزایش تنشها دامن میزند و واشینگتن بهجای این کار بهتر است با ایران وارد گفتوگو شود.
این توصیه در حالی مطرح میشود که مقامهای آمریکایی از جمله دونالد ترامپ بارها اعلام کردهاند که خواهان گفتوگوی بدون پیششرط با ایران هستند ولی مقامهای تهران بهویژه آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، این درخواست را رد کردهاند.
رهبر ایران حتی مذاکره با دولت فعلی آمریکا را «سم مضاعف» خوانده است.