بیکاری در ایران؛ «موج دوم در راه است»

معاون مرکز آمار ايران، روز دوم آذر، از افزايش شديد تقاضا برای کار در ايران خبرداد و گفت که نرخ بيکاری در سال های آينده افزايش می يابد.


عليرضا زاهديان گفت: به نظر مرکز آمار، حفظ نرخ بيکاری ساليانه حدود ۱۰ تا ده و نیم درصد کار بسيار مهمی است.


اين آمار در حالی اعلام شده است که پيشتر، مقام های رسمی، همانند وزير کار و رييس مرکز آمار، در روزهای اخير گفته بودند که نرخ بيکاری ۱۰.۲ درصد است.


البته پيش از اين نيز در گزارش های رسمی تاکيد می شد که آمار بيکاری تک رقمی، وزير ۱۰ درصد است. اما به نظر می رسد که تنها، پس از بيکار شدن حدود ۲۵۳ هزار کارگر، آنهم تنها در شش ماه نخست سال جاری، سخن گفتن از آمار بيکاری تک رقمی، آنهم در اقتصاد متاثر از بحران مالی جهانی، کار نابه جايی باشد.



در اين ارتباط، حميد حاج اسماعيلی، فعال کارگری در تهران، اعتقاد دارد که آماری که تاکنون ارائه شده، نادرست است.


وی به « راديو فردا» گفت: « آماری که به صورت رسمی در ارتباط با نرخ بيکاری در ايران اعلام می شود، مورد ترديد است. بيشتر کارشناسان و فعالان کارگری در مورد اين آمار شک و ترديد دارند، زيرا از واقعيت های جامعه دور است.»


آقای حاج اسماعيلی تاکيد کرد که « آمار بيکاری در ايران بيش از ۱۳ يا ۱۴ درصد است و با آمار رسمی ارائه شده، سه تا چهاردرصد اختلاف دارد و آمار رسمی مورد تاييد تشکل های کارگری و کارفرمايی و کارشناسان اقتصادی در ايران نيست.»


در پاسخ به اين پرسش که آيا آمار مشخصی از ارتش بيکاران در ايران وجود دارد، علی دهقان نيا، نماينده کارگران در سازمان تامين اجتماعی، در گفت و گو با « راديو فردا» به اين پرسش، پاسخ منفی داد وگفت: « حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد کارگرانی که اکنون در کارخانه ها کار ميکنند، قراردادی هستند. اين قراردادها يک، دو و يا سه ماهه است و بعد از اين که دوره قرارداد تمام می شود، بعضی از اين قراردادها تمدديد می شوند و بعضی تمديد نمی شوند.»


او اضافه کرد: « بسياری از افراد پس از پايان مدت قرارداد خود شکايت نمی کنند، در حالی که اين عده نيز جزو خروجی از آمار کار به حساب می آيند. به همين دليل آمار رسمی ارائه شده، دقيق نيست.»


در عين حال، محمد جهرمی، وزير کار و امور اجتماعی، در روزهای اخير اعلام کرد که در آمار بيکاری، کارگران بخش کشاورزی که به دليل خشکسالی، بيکار شده اند، در نظر گرفته نشده اند.


عليرضا زاهديان، معاون مرکز آمار، نيز خشکسالی در ايران را يکی از موارد افزايش بيکاری برشمرده است.


نرخ بيکاری در ايران، در شرايطی رو به افزايش است که بر اساس گزارش ها، کارخانه های بسياری دچار مشکلات مالی شده اند و در حال حاضر، با ۲۰ درصد ظرفيت خود کار می کنند.


جعفر عظيم زاده، رييس هيئت مديره اتحاديه آزاد کارگران ايران، به راديو فردا گفت: « کارخانه های زيادی رو به تعطيلی هستند و نمی توانند به کار خود ادامه دهند. واقعيت اين است که کارفرماها تلاش ميکنند که تمام بار تعطيلی و ورشکستگی کارخانه ها را بر دوش کارگران سرريز و يا آنها را اخراج کنند.»


فارغ التحصیلان بیکار


اما آمار بيکاران تنها مختص واحدهای صنعتی و کشاورزی نيست. گزارش ها حاکی از آن است که موج دوم بيکاری در ايران با صدها هزار فارغ التحصيل دانشگاه ها در راه است.



  • « به نظر مرکز آمار، حفظ نرخ بيکاری ساليانه حدود ۱۰ تا ۱۰.۵ درصد کار بسيار مهمی است.»
علیرضا زاهدیان،معاون مرکز آمار ايران

در اين ارتباط، خبرگزاری « مهر» با اشاره به اينکه تعداد ورودی جوانان به دانشگاه ها در سال ۸۶، يک ميليون نفر بوده، نوشته است: « بعد از چهار سال، سالانه بايد در انتظار يک ميليون نفر فارغ التحصيل متقاضی کار مواجه بود.»


در همين زمينه نيز محمد جهرمی، وزير کار و امور اجتماعی، چندی قبل گفت که سالانه، يک ميليون و ۲۵۰ هزار نفر به متقاضيان کار در ايران افزوده می شود.


آيا در مورد فارغ التحصيلان بيکار نيز آمار مشخصی وجود دارد؟ عليرضا محجوب، نماينده مجلس شورای اسلامی و دبير کل خانه کارگر، هفته پيش در این زمینه گفته بود که ۲۲ درصد از فارغ التحصيلان بيکارند.


علی، فارغ التحصيل دانشگاه، که در استان کرمان زندگی می کند، به « راديو فردا» گفت که درصد بالايی از فارغ التحصيلان در ايران بيکارند.


وی افزود: « خانواده ما در مجموع ۳۵ نفر هستند و حدود شش تا هفت نفر هستيم که مدرک ليسانس داريم و بيکاريم.»


علی بر اين اعتقاد است که « اگر منطقه ای که من زندگی می کنم، مورد بررسی قرار گيرد، متوجه می شويم که چند نفر از مردان بين ۲۰ تا ۳۰ سال بيکار هستند.»


در اين ميان، خبرگزاری مهر هشدار داده است که دانش آموزان و دانشجويان فعلی که شمار آنها به ميليون ها نفر می رسد، در آينده وارد بازار کار می شوند، و شمار آنان در سال ۱۹۹۳ خورشيدی به ۳۱ درصد از کل جمعيت ايران خواهد رسيد.