ترامپ رفتارهایی را در دوران کارزار انتخاباتی و قبل از آن نشان داده که می‌تواند موجب نگرانی بسیاری از شهروندان آمریکایی و غیرآمریکایی شود. سخنان و مواضع وی و اطرافیان و هوادارانش مایه نگرانی و ترس بسیاری از منتقدان و مخالفان وی است.
این نگرانی‌ها ممکن است اجرایی و عملی نشود و ترامپ مثل همیشه نظراتش را تغییر دهد اما همین وضعیت تعلیق نیز در تضاد با اطمینان‌یابی است. پیروزی وی چه پیامدهایی برای افراد و گروه‌هایی که وی آنها را هدف قرار داده خواهد داشت؟
دمکراسی در مخاطره
ترامپ و بسیاری از هواداران او عمیقاً به نظریه توطئه باور دارند و هرجا امور بر وفق مراد آنها پیش نرود بدان متوسل می‌شوند. ادعای وی بر تقلب در انتخابات چه در دوره مقدماتی و چه در انتخابات نهایی نه در واقعیت بلکه در توهم بنیاد داشت.
ترامپ رمز موفقیت کشورها را نه در قدرت مردم و نهادهای مدنی و نهادهای دمکراتیک و رسانه‌های مستقل، بلکه در قدرت قدرتمندان قاهر می‌داند (به تمجیدهای او از پوتین نگاه کنید). اگر روندهای اجتماعی و سیاسی و نهادها تعیین کننده نباشند (که در دیدگاه ترامپ تعیین‌کننده نیستند) این قدرتمندان (مقامات سیاسی، سرمایه‌داران، صاحبان و مدیران رسانه‌ها، مدیران شرکت‌ها) هستند که رویدادها را هدایت می‌کنند. بسیاری از رهبران اقتدارگرا با خواست عمومی و انتخابات بر سر کار می‌آیند اما به دشواری می‌توان با خواست عمومی و انتخابات آنها را برکنار کرد.
پیش‌بینی‌ناپذیری
ترامپ در دوران کارزارها نشان داده که پیش‌بینی‌ناپذیر است. او به راحتی نظریات خودش را عوض کرده و نقض می‌کند و سخنان سابقش را پس می‌گیرد. توجه به این خصیصه بازارهای مالی و پولی را در کشورهای مختلف بلافاصله بعد از انتخاب وی مورد مخاطره قرار داد. پیش‌بینی‌ناپذیری ترامپ گرچه در محدوده‌هایی متوجه به برخورد با دشمنان ایالات متحده مثل داعش بود اما در مواردی نقض سنت‌های سیاسی و پیمان‌های بین‌المللی را که ایالات متحده امضاکننده آنهاست در بر می‌گرفته است.
سخنان او در مورد رابطه با روسیه، انکار هک اطلاعات حزب دمکرات توسط روسیه (که نهادهای امنیتی امریکا آن را تأیید کرده‌اند)، و انکار جنایات پوتین علیه روزنامه‌نگاران، برای شهروندان امریکایی شگفت‌انگیز و پیش‌بینی‌ناپذیر بود همان طور که تعرض‌های جنسی، تمسخر معلولان، و ممنوع کردن مسلمانان غیرآمریکایی از ورود به این کشور نیز چنین ویژگی‌ای داشت.
رها کردن متحدان
ترامپ در دوران کارزارهای انتخاباتی بارها متحدان آمریکا را نسبت به تنها گذاشتن و رها کردن آنها هشدار داده است. او در مصاحبه با نیویورک‌تایمز تعهد ایالات متحده به پیمان آتلانتیک شمالی را منوط به پرداخت حق‌السهم کرده است (بسیاری از اعضا آن را به تمامه نپرداخته‌اند) در حالی که کشورهای شرق اروپا در سایه تهدید روسیه زندگی می‌کنند. اروپاییان امروز حق دارند نسبت به شرایط امنیتی خود نگران باشند.
موفقیت قلدرها
نگرانی مهم خانواده‌ها آن است که چگونه به فرزندان خود بگویند از قلدربازی و بیهودگی آن بپرهیزند در حالی که فردی با قلدربازی می‌تواند به ریاست جمهوری برسد. همچنین زنان در ایالات متحده نمی‌توانند یک متحد در کاخ سفید برای مقابله با تعرضات جنسی داشته باشند. وقتی رئیس‌جمهور به صراحت می‌گوید به زنان تعرض کرده و هزینه‌ای نپرداخته این امر می‌تواند مشوق تعرض جنسی در خیابان و محیط کار باشد.
همراهی نژادپرستان
این سخن که همه طرفداران ترامپ یا حتی نیمی از آنها نژادپرست و زن‌ستیز و بیگانه‌ستیز هستند، سخنی بیهوده و بی‌پایه است اما طرفداران برتری نژادی سفیدپوست‌ها و افراطیون راست (آلت رایت) در میان طرفداران ترامپ جای داشتند و ترامپ هیچگاه به طور اصولی آنها را طرد و نفی نکرده است. این امر مایه نگرانی اقلیت‌ها بالاخص اقلیت آفریقایی‌تبار است که در چهار سال آینده نمی‌تواند در مقابله با تمایلات نژادپرستانه بر کاخ سفید اتکا داشته باشد.
سرکوب مخالفان و منتقدان
شعار دائمی ترامپ و هوادارانش «زندانی کردن هیلاری کلینتون» بوده است. هیلاری نه یک فرد بلکه نماد یک جریان سیاسی و یک ائتلاف است. بسیاری امید دارند که او مثل بقیه سخنانش در این سخن هم جدی نباشد و نظرش را عوض کند اما رهبران اقتدارگرا همیشه بر خلاف این امید عمل کرده‌اند. در سنت سیاسی ایالات متحده در دو قرن و نیم گذشته مقامات رقبای خود را در زندان نیفکنده‌اند. او همچنین زنانی را که وی را به تعرض جنسی متهم کرده‌اند به پیگیری قضایی تهدید کرده است. این موضوع نیز در تاریخ سیاسی ایالات متحده بی‌سابقه است. این خصیصه فعالان سیاسی را نگران کرده است.
محدود کردن آزادی بیان و رسانه‌ها
ترامپ دشمن جدی رسانه‌های آزاد در ایالات متحده است. او چندین بار این مطالبه را مطرح ساخته که مجوز برخی از رسانه‌ها باید لغو (مثل کشورهای دیکتاتوری) و دسترسی به اینترنت محدود شود، و خبرنگارانی را که سؤال انتقادی از او پرسیده‌اند از کنفرانس مطبوعاتی اخراج کرده است.
او با مصاحبه کنندگانی که رهیافت انتقادی در برابر وی داشتند برخورد توهین آمیز داشته است. (مثل مگان کلی در فاکس نیوز) وی همچنین برخی رسانه‌ها (مثل واشینگتن‌پست) را در فهرست سیاه مصاحبه خود قرار داده و آنها را در دوره‌ای به مصاحبه‌های مطبوعاتی راه نمی‌داد صرفاً به دلیل این که این روزنامه رهیافت انتقادی به وی داشت.
او رسانه‌ها را مسئول بسیاری از رویدادها در کشور می‌داند در حالی که رسانه‌ها پیام‌آور هستند و به او هم همانند هیلاری کلینتون زمان کافی برای طرح ایده‌هایش دادند. او خبرنگاران و رسانه‌ها را دروغگو و خنگوله و آکله خوانده است. او همچنین به تهدید و ارعاب خبرنگاران توسط طرفدارانش در گردهمایی‌های انتخاباتی واکنشی نشان نداد. او رسانه‌ها را در صورت پیروزی‌اش به شکایت و پرونده‌سازی تهدید کرده است. مدیران و ویراستاران رسانه‌های خبری پس از نهم نوامبر ۲۰۱۶ حق دارند نسبت به آزادی بیان و رسانه‌ها در این کشور نگران باشند.
بحران اجتماعی
اگر ترامپ به وعده‌های انتخاباتی‌اش عمل کند باید میلیون‌ها مهاجر غیرقانونی را که دارای فرزند و پدر و مادر در آمریکا هستند، اخراج کند. بدون بحران اجتماعی نمی‌توان میلیون‌ها نفر را از یک کشور بزرگ و چند قومی و چند فرهنگی اخراج کرد. این یعنی زندگی میلیون‌ها نفر در ترس از دولت فدرال. ترامپ در سخنرانی پیروزی خود ترس بیشتری را در دل این افراد نیفکند اما علت ترس باقی است.
لحن او در مورد مهاجران مکزیکی (نامیدن آنها به عنوان متجاوز جنسی و قاچاقچی) در آغاز کارزارهای انتخاباتی اگر به تصمیم‌گیری و سیاستگذاری در کاخ سفید منجر شود طبعاً برای مهاجران و اعضای خانواده آنها نگران‌کننده است.
اداره کشور
ترامپ غیر از وعده‌های توخالی- این که همه چیز در دوران ریاست جمهوری وی خوب و عالی خواهد بود و مردم از پیروزی خسته خواهند شد- و غیرممکن (منع مسلمانان از ورود به امریکا و وادار کردن مکزیک به پرداخت هزینه دیوار) چیزی در انتخابات مطرح نکرده است. با این وعده‌های توخالی نمی‌توان کشوری را اداره کرد.
نگرانی بازارهای اقتصادی (با سقوط بازار سهام نیویورک در ساعات اولیه پس از اعلام پیروزی او) ناشی از همین وضعیت بی‌تجربگی و بی‌برنامگی ترامپ است. او حتی یک روز در مقام اداره یک نهاد عمومی عمل نکرده است. آیزنهاور نیز قبل از انتخاب چنین ویژگی‌ای داشت اما فرمانده و قهرمان جنگ بود.
غیر از بی‌تجربگی، موضوعی که همه را می‌تواند نگران کند ادعاهای ترامپ مبنی بر همه‌چیزدانی و حل همه مشکلات به تنهایی است. او در گردهمایی انتخاباتی جمهوری‌خواهان وعده داد که به تنهایی همه مشکلات را حل خواهد کرد.
مقابله با اسلامگرایی
ترامپ در کارزارهای انتخاباتی برای مقابله با خلافت اسلامی، کشتار غیرنظامیان و شکنجه زندانیان و بمباران مراکز آنها را وعده داده است. اگر ایالات متحده بخواهد همان رفتاری را که علیه هیتلر و متحدانش در دوران جنگ جهانی دوم و کمونیست‌های ویتنامی در دوران جنگ ویتنام داشت، اتخاذ کند (بمباران شهرها و روستاها) صدها هزار نفر از شبه نظامیان داعش و مردم عادی که در قلمرو آن زندگی می‌کنند، کشته خواهند شد. این امر موجب نگرانی جدی مسلمانانی است که امروز در خاورمیانه آشوب‌زده زندگی می‌کنند.
--------------------------------------------------------------------------------
* نظرات طرح شده در این مطلب، الزاماً بازتاب دیدگاه رادیو فردا نیست.