صادرکنندگان غلات چشم‌به‌راه رفع تحریم‌های ایران

در آستانه اجرایی شدن توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها، کمپانی‌های صادرکننده غلات، برای داد و ستد چشم به گشوده شدن بازار ایران دوخته‌اند.

نشریه آمریکایی فارم جورنال در گزارش مشروحی می‌گوید که اگرچه به هنگام تحریم‌های سخت هم، صادرات مواد خوراکی به‌ویژه گندم به ایران ادامه داشت ولی با گشایش بازار ایران و ایجاد تسهیلات بانکی، بازرگانان تازه‌ای آماده ورود به این بازار هستند.

در خاورمیانه، ایران و ترکیه، دو مصرف‌کننده بزرگ غلات به‌ویژه گندم هستند. انواع نان در ایران مانند لواش، سنگک، بربری و تافتون از مواد خوراکی اساسی به‌شمار می‌روند و مصرف بالایی دارند. حتی فروشندگان بین‌المللی غلات هم با این نام‌ها و نان‌های ایرانی آشنایی دارند.

فرصت‌های صادرات به ایران در دوره پساتحریم

در ایران به دلیل نارسایی‌های جغرافیایی و کمبود تولید نیاز به واردات گندم همواره وجود داشته و فروشندگان غلات، همیشه ایران را در صدر فهرست خریداران خود ثبت می‌کنند.

نشریه آمریکایی فارم جورنال که ویژه تحولات مربوط به دنیای کشاورزی و حوزه تولید و داد وستد فرآورده‌های خوراکی است در گزارشی می‌گوید که این هفته، بازرگانان بزرگ غلات در کنفرانس جهانی خود، به فرصت‌های نوینی که با رفع تحریم‌ها در ایران به‌وجود خواهد آمد، تمرکز کرده‌اند.

این نشریه اضافه می‌کند که مواد خوراکی هرگز در لیست کالاهای تحریمی غرب نبوده ولی مقررات حاکم بر اجرای تحریم‌ها، دشواری‌هایی را در امر داد وستد این کالاها ایجاد می‌کند و اکنون با رفع تحریم‌ها شرکت‌های بزرگ صادرکننده غلات وارد بازار پرمصرف ایران می‌شوند.

فارم جورنال با ارائه نمونه‌هایی از کمپانی‌هایی که به رغم دشواری‌ها صدور غلات به ایران را ادامه داده‌اند به شرکت آلمانی «بی وا آ گ» اشاره کرده و گفته است که این کمپانی اخیراً غلات از روسیه و دانه‌های سویا از آمریکای جنوبی را به ایران صادر کرد. در همان حال، بزرگترین صادرکنندگان مانند «بانجی لیمیتد» و «کارگیل اینک» به فعالیت در بازار ایران ادامه داده‌اند و اکنون در انتظار گسترش این فعالیت‌ها هستند.

کامران دادخواه استاد دانشگاه و اقتصاددان مقیم ایالت ماساچوست آمریکا در مورد توانایی‌های ایران برای تولید غلات و به‌ویژه گندم می‌گوید: «ایران به عنوان یک کشور کشاورزی نمی‌تواند باشد، یکی از حیث وضعیت زمین است و دوم از نظر آب؛ البته بعضی از مواد کشاورزی هست که ایران می‌تواند از هرجای دیگر دنیا بهتر تولید بکند، مانند پسته ایران که بهترین پسته دنیاست؛ در شمال ایران [هم] امکان بهره‌برداری زیاد وجود دارد ولی در مجموع امکانات تولید مواد خوراکی برای ایران محدود است و بخصوص اینکه منابع آب هم در همه جای ایران به‌سادگی در دسترس نیست».

آقای دادخواه اضافه می‌کند که: «اگر در مورد گندم این امر را در نظر بگیریم، برآوردی که کرده‌اند که به‌نظر من برآورد بسیار خوش‌بینانه‌ای است، ایران مصرف ۱۸ میلیون تُن [گندم] خواهد داشت و از این مقدار، سه میلیون تُن [سهم] واردات خواهد بود؛ حدس من این است که مقدار واردات باید بیشتر از این [میزان] باشد همچنان که در زمان آقای احمدی‌نژاد هم مقدار بسیار زیادی گندم وارد کردند».

فارم جورنال در مورد میزان واردات گندم از جانب ایران می‌گوید که هر سال مقدار واردات متغیر است ولی آهنگی رو به رشد دارد. براساس تخمین وزارت کشاورزی آمریکا، در فصل جاری ایران چهار میلیون تُن گندم وارد خواهد کرد و این مقدار ممکن است به شش تا هفت میلیون تُن افزایش یابد.

در سه سال اخیر به دنبال ذخیره انبوه تولیدی که در ۲۹ سال گذشته بی‌سابقه بوده، قیمت گندم کاهش پیدا کرد. ازجمله در بازار بورس شیکاگو که مرکز داد و ستد بین‌المللی غلات است و قیمت اعلام شده در آن معیار جهانی محسوب می‌شود، در سال جاری میلادی قیمت گندم ۱۳ درصد کاهش یافت. در پاریس هم از قیمت آرد گندم برای پخت نان نزدیک به ۹ درصد کم شد و هر تُن ۱۸۴ یورو یا به عبارتی حدود ۱۹۸ دلار آمریکایی فروش رفت.

کامران دادخواد اقتصاددان مقیم آمریکا در مورد پیش‌بینی تمهیدات لازم برای بهبود تولیدات کشاورزی در ایران به رادیو فردا می‌گوید که مسئولان دولت، درست برخلاف تدابیر عمل کرده‌اند وسیاست‌هایی که در پیش گرفته‌اند، به ضرر تولید مواد خوراکی خواهد بود.

آقای دادخواه می‌گوید: «یک سری تکنولوژی‌هایی هست مانند آبیاری قطره‌ای که می‌توانند در مورد ایران هم بسیار مفید واقع بشوند ولی به‌جای این کارها یک سری حرف‌های بی‌ربط و واقعاً خیانتکارانه را پیش کشیدند مثل خودکفایی در [تولید] گندم. به‌جای این که آن موادی را که می‌شود تولید کرد، تولید کنند و احتمالاً آنها را صادر کنند و در مقابل گندم وارد کنند، تکرار کردند که می‌خواهند خودکفا باشند. چرا می‌خواهید خودکفا باشید؟ این دنیایی است که به هم وابسته است؛ بنابراین با این تمهیداتی که انجام داده‌اند و با سدهایی که بی‌رویه ساخته‌اند در مجموع زیان بسیار زیادی زده‌اند به امکان تولید مواد غذایی و گندم در کشور ایران که درست کردن این قضایا هم به سادگی میسر نخواهد بود».

نشریه آمریکایی فارم جورنال، چاپ فیلادلفیا، در گزارش خود آورده است که هفته پیش شرکت آلمانی «بی وا» یکی از مدیران خود را روانه ایران کرد. این شرکت که مقر آن در شهر مونیخ است در نظر دارد ۲۵۰ هزار تُن غلات و دانه‌های روغنی به ایران صادر کند.

مدیران شرکت «نیدرا» از زیر مجموعه‌های «کوفکو» بزرگترین شرکت مواد خوراکی چین هم این هفته راهی تهران شده‌اند تا با مشتریان خود دیدار کنند. این شرکت همه ساله حدود سه میلیون تُن گندم و روغن‌های گیاهی به ایران صادر کرده است.

بیشترین واردات غلات ایران از اتحادیه اروپا، روسیه، استرالیا و قزاقستان تأمین می‌شود.

فارم جورنال در پایان از قول یکی از مدیران ارشد شرکت «بی وا» گفته است که ایران یکی از مهم‌ترین واردکنندگان عمده غلات و دانه‌های روغنی در جهان است و نقش بسیار مهمی در بازرگانی فرآورده های کشاورزی دارد.