رهبر جمهوری اسلامی ضمن حمایت از گسترش روابط ایران با چین و همچنین تأکید بر «چین یکپارچه و واحد» اعلام کرده است که ایران «هیچگاه همکاریهای چین در دوران تحریم را فراموش نخواهد کرد».
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آیتالله علی خامنهای روز شنبه سوم بهمن، در دیدار با شی جین پینگ، رئیسجمهور چین، با اشاره به علاقه جمهوری اسلامی به گسترش روابط با کشورهای «مستقل و قابل اطمینان همچون چین» تأکید کرده است که توافق رؤسای جمهوری دو کشور برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله، باید «حتماً به مرحله عملیاتی» برسد.
حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، روز شنبه در نشست خبری مشترک با همتای چینی خود خبر داد که دو کشور درباره «تنظیم یک سند جامع ۲۵ ساله و همچنین ارتقای سطح روابط دو جانبه ظرف ۱۰ سال آینده تا ۶۰۰ میلیارد دلار» گفتوگو و تبادل نظر کردهاند.
آقای روحانی پیشتر در ۲۷ دیماه درباره سفر همتای چینیاش به ایران گفته بود که «ما دوستان دوران سختی و دوران تحریم را فراموش نمیکنیم»، و تأکید کرده بود که چین میتواند به عنوان «اولین شریک تجاری ایران در پسابرجام نقش بیشتری را هم در سرمایهگذاری و هم در فناوری و هم در تجارت داشته باشد».
بر اساس آمار اداره گمرگ چین، این کشور اولین شریک اقتصادی ایران در طول چند سال اخیر بوده است.
«چین واحد سیاست اصولی و قطعی جمهوری اسلامی است»
آیتالله خامنهای در بخش دیگری از سخنان خود موضوع «چین واحد» را از سیاستهای «اصولی و قطعی» جمهوری اسلامی اعلام کرد.
براساس این گزارش، رئیسجمهور چین نیز حمایت ایران از «چین یکپارچه و واحد» و همچنین حمایت کشورش از «موضوع هستهای ایران» را نمونهای از «اعتماد متقابل و سیاستهای مستقل دو کشور» برشمرد.
این موضوع در حالی است که سکوت مقامهای جمهوری اسلامی در مورد وضعیت اقلیت مسلمان چین، در سالهای گذشته انتقادهایی را برانگیخته است.
در سالهای گذشته و به خصوص پس از سال ۸۸ منطقه شینجیانگ (یا سینکیانگ) در چین شاهد تظاهرات و همچنین درگیری مسلحانه بین مخالفان و نیروهای امنیتی چین بوده و در این اعتراضها و درگیریها دهها نفر کشته و صدها تن زخمی شدهاند.
ساکنان شینجیانگ را به ویژه در مراکز جنوبی آن، به طور عمده اویغورهای مسلمان تشکیل میدهند که در میان آنها برخی گروههای جداییطلب نیز حضور دارند.
معترضان به انتخابات ریاست جمهوری سال۸۸ در اعتراض به سرکوب تظاهرات اویغورهای مسلمان توسط دولت چین،در تجمع های خود شعار «مرگ برچین» سر میدادند.
«به غربیها بیاعتمادیم»
رهبر جمهوری اسلامی همچنین با اشاره به سخنان رئیسجمهور چین درباره گسترش همکاریهای امنیتی میان دو کشور گفت که منطقه به دلیل «سیاستهای غلط غربیها و همچنین برداشتی انحرافی و غلط از اسلام» دچار ناامنی شده است.
وی بدون ذکر نام، برخی کشورهای منطقه را «منشأ اصلی این تفکر انحرافی» دانست و افزود: «غربیها نیز به جای تقابل با منشأ اصلی این تفکر و گروههای تروریستی، مسلمانان را در اروپا و امریکا مورد تهاجم و فشار قرار داده اند».
آقای خامنه ای در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد که «غربیها هیچگاه نتوانستهاند اعتماد ملت ایران را جلب کنند» و سیاست آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی، در میان کشورهای غربی، «بدتر و خصمانهتر» است.
سفر شی جین پینگ به ایران، پس از حدود ۱۴ سال از سفر جیانگ زمین، رئیسجمهور اسبق چین، به تهران انجام شده است.
رئیسجمهور چین سفر پنج روزه خود به خاورمیانه را از روز سهشنبه آغاز کرده و پیش از ایران به عربستان سعودی و مصر سفر کرده بود.
این سفر در اوج تنش میان تهران و ریاض بر سر اعدام نمر باقر النمر، روحانی شیعه، و متعاقب آن حمله به سفارت عربستان سعودی در ایران و قطع روابط دو کشور انجام میشود.
در این زمینه چین با اعزام هیئتی دیپلماتیک به تهران و ریاض به ریاست ژان مینگ، معاون وزیر خارجه این کشور، خواستار کاهش تنشها میان دو کشور، برای حفظ ثبات در منطقه شده بود.
چین در عین حال یکی از کشورهای گروه ۵+۱ است که پس از مذاکراتی طولانی، شش ماه قبل در وین به توافق اتمی با ایران دست یافتند.