ایران بعد از یک دهه وابستگی به گازوئیل وارداتی، دوباره توانسته است به جرگه کشورهای صادرکننده این فرآورده نفتی برگردد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، سیدناصر سجادی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران روز شنبه ۲۱ شهریور ماه اعلام کرد که در ۱۶۰ روز سال جاری خورشیدی، ۵۶۰ میلیون لیتر گازوئیل صادر شده و ۲۵۰ میلیون دلار برای کشور درآمدزایی داشته است.
وی در ادامه گفت که «تا سال گذشته باید گازوئیل وارد می کردیم، اما با توجه به افزایش گازرسانی به صنایع از میزان مصرف گازوئیل کاسته شده هرچند با مازاد این فرآورده مواجه هستیم به طوری که برای اولین بار صادرکننده این فرآورده شده ایم».
او ادامه داد: «بخشی از گازوئیل [صادراتی]، از طریق مرز زمینی به کشورهای پاکستان و افغانستان و بخشی دیگر از طریق دریا به سایر کشورها صادر شده است. قرارداد صادرات گازوئیل به عراق را نیز نهایی کرده‌ایم و صادرات به این کشور نیز آغاز شده است. افزایش نظارت بر خودرهای دیزلی و مقابله با قاچاق گازوئیل و همچنین کاهش مصرف گازوئیل توسط نیروگاه ها، از عوامل اصلی کاهش مصرف گازوئیل در کشور به شمار می‌روند».
وی همچنین گفت که در ۱۶۰ روز نخست سال جاری (تا هفتم شهریورماه)، دو هزار تن سوخت جت به افغانستان صادر شده است.
ایران همچنین در این مدت روزانه نزدیک به چهار میلیون لیتر صادرات و ۱۰ میلیون لیتر بانکرینگ (سوخت‌رسانی به کشتی ها) نفت کوره نیز داشته است که نسبت به دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد افزایشی بالای هشت درصد نشان می‌دهد.
البته ایران واردات بنزین را افزایش داده و به ۶.۵ میلیون لیتر در روز رسانده است، اما از دیدگاه من بهترین کار ممکن افزایش واردات بنزین بود، چرا که در دوران احمدی‌نژاد ایران بخشی از ظرفیت پتروشیمی‌ها برای تولید بنزین اختصاص داده می‌شد که باعث کاهش چشمگیر تولید محصولات پتروشیمی می‌شد.
برای نمونه، با قطع تولید بنزین پتروشیمی در سال گذشته، تولید پتروشیمی ایران چهار میلیون تن افزایش پیدا کرد و به ۴۴ میلیون تن رسید. در چهار ماه اول سال جاری نیز دوباره چهار درصد افزایش تولید پتروشیمی اتفاق افتاده است. ایران می‌خواهد برای سال جاری ۵۰ میلیون تن تولید پتروشیمی داشته باشد که ۲۰ درصد بیشتر از دو سال قبل است.
صادرات پتروشیمی ایران در پنج ماه اول سال نیز حدود ۹ درصد افزایش یافته است. صادرات پتروشیمی ایران قبل از تحریم‌ها بالای ۱۵ میلیارد دلار در سال بود.
علت از سرگیری صادرات گازوئیل
افزایش بانکرینگ و صادرات نفت کوره، همچنین صادرات گازوئیل تحت تأثیر افزایش چشمگیر تولید گاز ایران در دو سال گذشته و جایگزینی مصرف سوخت مایع با گاز طبیعی در نیروگاهها بوده است.
به گزارش آمارهای رسمی وزارت نیرو، در دو سال قبل، تولید گازوئیل ایران روزانه ۹۷ میلیون لیتر بود، در حالی که مصرف آن بالای ۱۰۴ میلیون لیتر بود. در همان سال ایران روزانه بالای ۳۳ میلیون لیتر گازوئیل در نیروگاهها مصرف می‌کرد. در مجموع طی سال ۹۲ مصرف سوخت مایع در نیروگاهها به ۲۷ میلیارد لیتر رسیده بود.
اما در سال گذشته با افزایش نزدیک به ۳۴ درصدی تحویل گاز به نیروگاهها، مصرف گازوئیل و نفت کوره در این بخش به ترتیب ۲۴ درصد و ۳۳ درصد کاهش یافت.
در ۱۶۰ روز سال جاری خورشیدی دوباره مصرف نیروگاهی گاز ۱۱ درصد افزایش پیدا کرده، دوباره مصرف گازوئیل ۳۶ درصد و مصرف نفت کوره بیش از ۲۵ درصد کاهش یافته است.
در کل ایران طی این دوره زمانی، تنها کمی بیش از دو میلیارد لیتر گازوئیل و کمتر از سه میلیارد لیتر نفت کوره مصرف کرده است که در مقایسه به دو سال قبل به شدت کاهش یافته است.
چنین کاهش چشمگیر مصرف سوخت مایع عامل افزایش توان صادرات هر دو محصول نفتی شده است.
ایران از اوایل دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، واردات گازوئیل را متوقف و شروع به صادرات آن کرد، اما در دومین سال ریاست جمهوری احمدی‌نژاد تا اوایل سال جاری، ایران دوباره به واردکننده خالص گازوئیل تبدیل شده بود، و در دو سال آخر دولت احمدی‌نژاد، روزانه بیش از ۶ میلیون لیتر واردات گازوئیل داشت.
البته هنوز برای توقف کامل مصرف سوخت مایع در نیروگاهها، ایران نیاز به افزایش ۲۰ میلیارد مترمکعبی تحویل گاز به نیروگاهها دارد. نیروگاههای ایران سال گذشته نزدیک به ۵۰ میلیارد متر مکعب گاز مصرف کردند که برابر با ۲۷ درصد از کل گاز تولیدی کشور بود.
بر اساس گزارش‌های رسمی، نیروگاههای ایران، خصوصاً به خاطر مصرف سوخت مایع، مسئول ۴۰ درصد از تولید دی اکسید کربن کشور هستند که بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی، زیان سالانه آلودگی هوا برای ایران ۱۶ میلیارد دلار برآورد می‌شود.