راجر کوهن، ستوننویس صفحه دیدگاههای روزنامه نیویورک تایمز، برای اطلاع از دیدگاههای جامعه یهودیان آمریکا در مورد ایران با دو نفر از فعالان سیاسی این جامعه که سخنرانی اخیر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل را شنیدهاند، گفتگو کرده است.
نویسنده مقاله نیویورک تایمز یادآوری میکند که نخستوزیر اسرائیل در تازهترین سخنرانی خود در مورد توافق هستهای قدرتهای بزرگ با ایران گفت: «این توافق به ایران امکان میدهد که در آینده صدها بمب بسازد و گروههای تروریستی مورد حمایت ایران را به تروریستهای ابرقدرت بدل خواهد کرد، باعث شروع یک مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه خواهد شد، میلیاردها دلار در اختیار ایران قرار خواهد داد و راه دستیابی ایران به سلاح هستهای را هموار خواهد کرد».
نخستوزیر اسرائیل در قسمت دیگری از سخنرانی که از طریق اینترنت برای فعالان جامعه یهودی آمریکا پخش شد، دفاع پرزیدنت اوباما از این توافق را مورد حمله قرار داده است. آقای اوباما گفته بود مخالفان این توافق طرفدار جنگند، اما بنیامین نتانیاهو گفته است: «این اتهام نه تنها غیرمنصفانه بلکه کاملا غیرمنطقی است».
نخستوزیر اسرائیل همچنین برخلاف تمام شواهد و استدلالهای منتقدانش گفته است دلیل مخالفت او با این توافق این است که «میخواهد از وقوع جنگ جلوگیری کند».
دونالد مسکووتیز و ساندرا لیپی از جمله فعالان سیاسی یهودی هستند که این سخنرانی نخستوزیر اسرائیل را شنیدهاند.
ساندرا لیپی چندان تحت تأثیر سخنرانی آقای نتانیاهو قرار نگرفته و معتقد است که تکرار حرفهای او در مورد آینده شومی که در انتظار اسرائیل و منطقه است کهنه شدهاند.
هدف آقای نتانیاهو از این سخنرانی بسیج یهودیان آمریکا بود تا به نمایندگان حوزه های انتخابی خود در کنگره آمریکا فشار بیاورند که با این توافق مخالفت کنند. اما ساندرا لیپی چنین کاری نخواهد کرد. او میگوید: «این یک توافق عالی نیست ولی برای به تأخیر انداختن امکان تولید سلاح هستهای توسط ایران کافی است و شاید به ما زمان کافی را بدهد تا این مشکل را حل کنیم. در نتیجه این توافق ابعاد فعالیتهای هستهای ایران به شدت محدود خواهد شد و در سالهای آینده ما میتوانیم علاوه بر متن این توافق روی موضوعات دیگری مثل موضعگیریهای ایران در مورد هولوکاست، موجودیت اسرائیل و مسئله حقوق بشر بحث کنیم. به همین خاطر من با این توافق موافقم».
ستوننویس نیویورک تایمز در تأیید نظرات خانم لیپی مینویسد که یکی از جنبههای ارزشمند توافق این است که آمریکا و ایران را وادار میکند تا با یکدیگر رابطه داشته باشند. این مناسبات ممکن است به حالت خصمانه امروز ادامه یابد ولی ممکن است طی ۱۵ سال آینده به حل برخی از اختلافات و حتی شروع حدی از همکاری بین دو طرف کمک کند. اکثریت نسل جوان ایران نه به شعارهای مرگ بر آمریکا اعتقاد دارند و نه به ظهور امام زمان.
اما دونالد مسکووتیز برخلاف ساندرا لیپی پس از شنیدن سخنرانی بنیامین نتانیاهو احساس نگرانی میکند. به اعتقاد او این توافق تضمین کافی ندارد اما در عین حال معتقد نیست که دولت آمریکا باید مذاکره را رها کند.
جالب اینجاست که همسر آقای مسکووتیز طرفدار این توافق است. او عضو یکی از گروههای یهودیان آمریکا با عنوان جی استریت است، بزرگترین تشکیلات یهودیان آمریکا که از سیاست باراک اوباما در قبال ایران دفاع میکند.
یک چنین اختلافنظرهایی حتی در میان اعضای یک خانواده چندان عجیب نیست. در تمام محافل، تشکلها و انجمنهای یهودیان آمریکا بحث بر سر سیاست این کشور در قبال ایران همیشه موضوع داغی بوده است.
ستوننویس روزنامه نیویورک تایمز سپس چند نکته را یادآوری میکند. سخنرانی اخیر بنیامین نتانیاهو طبق معمول یک نوع دخالت آشکار در سیاست آمریکا بود. او همیشه این روش دخالتجویانه را داشته و به عنوان مثال در انتخابات ریاست جمهوری قبل با صراحت نشان داد که از رقیب آقای اوباما یعنی میت رامنی دفاع میکند.
روابط آقای نتانیاهو با باراک اوباما بد است. او برای پیشبرد سیاستهای خود، رئیسجمهور آمریکا را نادیده گرفته و یا دور میزند و این مناسبات دو رهبر را تیرهتر کرده است. برای درک بهتر نادرست بودن این رفتار نخستوزیر اسرائیل تصور کنید که باراک اوباما در مباحث مربوط به یک تصمیمگیری حساس در پارلمان اسرائیل دخالت کند.
یکی از سازمانهای مهم یهودیان آمریکا به نام «کنفرانس رهبران سازمانهای مهم یهودیان» از سخنرانی آقای نتانیاهو حمایت کرده است. این نهاد تا حدی با تنوع دیدگاهها در جامعه یهودیان آمریکا مخالف است، که گروههای یهودی حامی سیاست باراک اوباما را به عضویت نمیپذیرد.
تعدادی از سازمانها و نهادهای بزرگ و قدیمی جامعه یهودیان آمریکا از جمله کمیته روابط عمومی آمريکا و اسرائیل (آیپک) و کمیته یهودیان آمریکا با توافق هستهای با ایران مخالفند. این مخالفت چندان جای تعجب ندارد چون همه این نهادها میکوشند خود را با سیاست رسمی دولت اسرائیل انطباق دهند.
اما اين موضعگيری جای نگرانی و تعجب دارد چون با قطعیت نمیتوان گفت که این نهادها واقعاً منعکسکننده تنوع دیدگاههای موجود در جامعه یهودیان آمریکا هستند.
راجر کوهن در ادامه مینویسد برخی از نظرسنجیهای اخیر نشان میدهند که اکثریت یهودیان آمریکا از توافق با ایران حمایت میکنند. تردیدی نیست که یهودیان آمریکا در این مورد اختلاف نظر دارند. عدم انعکاس تنوع آرا و اختلاف نظر در نهادهای مهم یهودیان آمریکا و حمایت اکثر آنها از بنیامین نتانیاهو، به جای حمایت از رئیسجمهور آمریکا، نه به نفع یهودیان است و نه به نفع اسرائیل و صلح در خاورمیانه.
او اضافه میکند همان طور که رئیسجمهور آمریکا گفته است گزینه دیگر به جای این توافق جنگ است. چون روسیه و چین وقتی که ببینند آمریکا در سیاست مذاکره و دیپلماسی برای حل بحران هستهای ایران جدی نیست به مرور تحریمهای بینالمللی علیه ایران را لغو خواهند کرد.
در نتیجه برخلاف دستاوردهای این توافق که با کاستن از توان غنیسازی ایران مدت زمان لازم برای حرکت به سوی تولید بمب هستهای را طولانیتر کرده است، ایران سانتریفوژهای بیشتری را به خدمت خواهد گرفت و بر میزان اورانیوم غنیشده خود خواهد افزود. یک بار دیگر کوبیدن بر طبل جنگ به راه خواهد افتاد و خصومت و نابخردی افزایش خواهد یافت.
آقای کوهن مینویسد یهودیان آمریکا به جای گوش دادن به بنیامین نتانیاهو باید به حرفهای ساندر ام. لوین با سابقه ترین عضو یهودی مجلس نمایندگان آمریکا گوش دهند که از این توافق حمایت میکند چون به گفته او «بهترین راه» برای جلوگیری از پیشرفت ایران در مسير تولید سلاح هستهای و افزایش امنیت در منطقه خاورمیانه است.
جامعه یهودیان آمریکا در عین حال باید به این نکته توجه کند که پنج سناتور یهودی تاکنون از این توافق حمایت کردهاند.
وی در پایان یادآور میشود که در عالم واقعیت برای آمریکا و متحدی که هیچگاه آن را رها نخواهد کرد یعنی اسرائیل، این بهترین توافق ممکن است.