پذیرفته شدن تعداد زیادی از ساخته‌های سینماگران ایرانی در بخش‌های مختلفِ هفتاد و یکمین دوره جشنواره فیلم ونیز، مهم‌ترین رویداد هفته گذشته سینمای ایران بود.
حضور پنج فیلم بلند و یک فیلم کوتاه از ساخته‌های سینماگران ایرانی‌تبار که شامل طیف گوناگونی از فیلمسازان فعال در داخل و خارج از ایران هستند، باعث شده تا ونیز هفتاد و یکم تبدیل به دوره قابل توجهی از نظر نمایش فیلم‌های سینماگران ایرانی شود.
Your browser doesn’t support HTML5
تلاقی فیلمسازان ایرانی داخل و خارج کشور در چهارراه ونیز
دوره‌ای که از نظر محمد حقیقت منتقد و کارشناس سینمایی مقیم فرانسه می‌تواند تا حدودی یادآور دوران اوج حضورهای جشنواره‌ای سینمای ایران باشد:
«به نظر می‌آید که دوباره یک نوع بیدار شدن سینمای ایران یا سینماگران ایرانی را شاهد هستیم، چه آنها که در خارج فیلم می‌سازند و چه آنها که در داخل. در واقع یک تکان کوچکی سینما خورده است.»
اینکه تعداد به نسبت قابل توجهی از ساخته‌های سینماگران ایرانی در دوره پیش روی جشنواره فیلم ونیز حضور دارد، این گمانه را تقویت می‌کند که مدیران جشنواره ونیز امسال قصد داشته‌اند توجه ویژه‌ای به سینماگران ایرانی داشته باشند، اما محمد حقیقت که در جریان انتخاب تعدادی از فیلم‌ها بوده می‌گوید حضور این تعداد فیلم اتفاقی است:
«به نظر من این خیلی اتفاقی است. برای اینکه وقتی من امسال در فستیوال کن بودم، و با آقای آلبرتو باربرا صحبت می‌کردم، ایشان همان موقع گفت که فیلم خانم بنی‌اعتماد را انتخاب کرده و طبیعتاً بقیه فیلم‌ها بعداً آمده و در بخش‌های مختلف هم حضور دارند.، یعنی همه این فیلم‌ها را آقای باربرا انتخاب نمی‌کند. مثلاً در بخش هفته منتقدین که فیلم نیما جاویدی پذیرفته شده که یک فیلم اول است، اصلاً ربطی به بخش اصلی جشنواره ونیز ندارد و گروه دیگری این فیلم را انتخاب می‌کنند.»
از جریان رسمی سینمای داخل ایران دو فیلم بلند در ونیز حضور دارد. فیلم «قصه‌ها» ساخته رخشان بنی‌اعتماد در بخش مسابقه حاضر است و به نوعی نماینده اصلی سینمای ایران به شمار می‌رود. فیلمی که بیش از سه سال از ساختش می‌گذرد و نمایشش در دوره قبلی جشنواره فیلم فجر با واکنش‌های مختلف طیف‌های گوناگون سیاسی روبه‌رو شد.
فیلم دیگر به نام «ملبورن» ساخته اول فیلمساز جوانی به نام نیما جاویدی با بازی پیمان معادی و نگار جواهریان است که آن هم در جشنواره فیلم فجر سال گذشته به نمایش درآمد. این فیلم داستان زوج جوانی است که قصد مهاجرت به استرالیا را دارند اما اتفاق غیرمنتظره‌ای در آخرین روز حضورشان در ایران روی می‌دهد.
سینماگران ایرانی خارج از ایران هم حضور پرتعدادی در جشنواره ونیز دارند. بهمن قبادی یکی از چند کارگردان فیلم اپیزودیک «کلماتی با خدا»ست و محسن مخملباف هم با فیلم تازهاش به نام «پرزیدنت» بخش افق‌های جشنواره را افتتاح می‌کند. فیلمی که در کشور گرجستان ساخته شده و تازه‌ترین اثر فیلمساز خبرساز سال‌های گذشته سینمای ایران محسوب می‌شود. محمد حقیقت درباره این فیلم می‌گوید:
«فیلم مخملباف که در گرجستان به زبان گرجی و انگلیسی کار شده، راجع به یک پرزیدنت است که کودتا می‌شود و در حال فرار از مملکت است و برای اینکه شناخته نشود، او و بچه‌هایش را به شکل موزیسین‌های دوره‌گرد در می‌آورند و سعی می‌کنند فرار کنند از شهر به شهر تا اینکه برسند به ساحل و سوار قایقی بشوند و از آنجا فرار کنند. در مسیرشان به آدم‌های مختلفی بر می‌خورند که همه از این دیکتاتور متنفرند، و همین طور که ماجرا جلو می‌رود به جایی می‌رسد که یک نفر این دیکتاتور را می‌شناسد... فیلم طنزآمیز جالبی است که بازگشت خوبی می‌شود از محسن مخملباف به صحنه سینما.»
در اکران سینماهای ایران با شروع رسمی اکران عید فطر حالا نگاه‌ها متوجه نحوه استقبال از فیلم‌های این دوره است. بر اساس آمارهای اعلام شده از پخش کنندگان فیلم‌ها پس از فیلم ردکارپت که همچنان پرفروش‌ترین فیلم این روزهاست، فیلم «کلاشینکف» از سایر فیلم‌های اکران شده پرفروش‌تر است. این فیلم هم مانند ردکارپت رضا عطاران را به عنوان بازیگر در اختیار دارد و به این ترتیب باید گفت رضا عطاران همچنان پولسازترین بازیگر این روزهای سینمای ایران است.
پس از فیلم کلاشینکف که مجموع فروشش در تهران به ۱۶۰ میلیون تومان رسیده، فیلم آذر، شهدخت، پرویز و دیگران با ۱۳۴ میلیون تومان از جمله فیلم‌های موفق اکران عیدفطر است.
سینمای جهان؛ ادامه رکود فروش در اکران تابستانی ۲۰۱۴
شروع اکران چند فیلم پرامید در جذب انبوه تماشاگران هم نتوانست روند کاهشی فروش فیلم‌ها در سینماهای آمریکای شمالی را متوقف کند. این هفته نیز مجموع فروش فیلم‌ها در آمریکای شمالی نزدیک به ۱۳ درصد کمتر از فروش فیلم‌ها در زمان مشابه سال گذشته بود.
در این شرایط پرفروش‌ترین فیلم هفته اکشن تازه لوک بسون فیلمساز سرشناس فرانوسی با نام «لوسی» بود که اسکارلت جوهانسن را به عنوان بازیگر اصلی در اختیار دارد. این فیلم داستان زنی است که به دنبال تزریق نوعی از مواد مخدر تبدیل به فردی جهش یافته می‌شود. ۴۴ میلیون دلار فروش این فیلم بود که با ۴۰ میلیون دلار بودجه ساخته شده است.
لوسی موفق شد «هرکول» تازه سینماها را شکست دهد. این هرکول تازه که ساخته برت رتنر سازنده سری فیلم‌های ساعت شلوغی است، ستاره اکشن دُواین جانسون معروف به راک را به عنوان هرکول تازه معرفی کرده است. ۲۹ میلیون دلار حاصل فروش هفته اول این اکشن تاریخی بود که متأثر از سری فیلم‌های ۳۰۰ با انبوهی از جلوه‌های ویژه سه بعدی ساخته شده است.
رده‌های بعدی جدول را فیلم‌های باقیمانده از هفته‌های گذشته از جمله «طلوع سیاره میمون‌ها» و «تصفیه» به دست آوردند اما دیگر اتفاق قابل توجه شروع اکران تریلر جاسوسی امنیتی «تحت تعقیب‌ترین فرد» بود. این ساخته آنتون کوربین سازنده فیلم‌های تحسین شده کنترل و «آمریکایی» از آخرین فیلم‌هایی بود که فیلیپ سیمور هافمن، بازیگر تازه درگذشته سینماها در آن به ایفای نقش پرداخته بود. در این فیلم که نگاهی به نسبت انتقادی به فعالیت‌های سازمان‌های امنیتی دارد، همایون ارشادی بازیگر ایرانی سینمای ایران هم یکی از نقش‌های اصلی را بازی می‌کند.
تحت تعقیب‌ترین فرد در هفته اول اکران با ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار فروش در رده دهم جدول قرار گرفت.
تئاتر ایران؛ شروع چند اجرای خبرساز
همپای شروع اکران فیلم‌های تازه در سینماها، تالارهای نمایشی نیز با شروع اجراهای چند نمایش مهم فصل تازه‌ای را در برنامه‌هایشان آغاز می‌کنند.
از جمله این نمایش‌ها، شروع اجرای نمایش «ترانه‌های محلی» کار تازه محمد رحمانیان است که به شیوه چند کار اخیر آقای رحمانیان پس از بازگشت به ایران، در ترکیب با موسیقی به روی صحنه می‌رود. این نمایش از این هفته در تالار اصلی مجموعه تئاترشهر اجرایش را آغاز می‌کند.
پری صابری کاگردان قدیمی تئاتر ایران هم نمایش تازهاش با نام «باغ دلگشا» را در تالار وحدت به روی صحنه می‌برد. این نمایش نگاهی دارد به زندگی سعدی شیرازی که علیرضا شجاع نوری نقش این شاعر پرآوازه ایرانی را بازی می‌کند.
اجرای تازه‌ای از نمایشنامه معروف «ننه دلاور» نوشته برتولت برشت به کارگردانی زهرا صبری با بازی فاطمه معتمدآریا هم از دیگر نمایش‌های خبرساز این روزهاست که در تالار چهارسو به روی صحنه رفته. از دیگر تحولات مهم تئاتر در هفته گذشته معرفی اردشیر صالح‌پور به عنوان دبیر دوره پیش روی جشنواره تئاتر فجر بود.