مدیران تازه سازمان سینمایی ایران، هفته گذشته باز هم خبرساز بودند و بار دیگر چند تصمیم همکاران قبلی‌شان را لغو کردند. یکی از مهم‌ترین آنها اعلام لغو مجوز «مؤسسه سینمایی مقاومت» بود که جواد شمقدری، رئیس قبلی سازمان سینمایی، همراه برخی مدیرانش یک ماه قبل از پایان مسولیتش آن را راه‌اندازی کرده بود.
علی جنتی، وزیر ارشاد، و حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی، هر دو هفته گذشته خبر دادند که مجوز این مؤسسه به دلیل طی نشدن مراحل قانونی و روشن نبودن ماهیت و فعالیت‌هایش لغو شده است.
چنین اقدامی با در نظر گرفتن تصمیماتی که برای بازگشایی خانه سینما گرفته شد بار دیگر نشان داد که مدیران تازه سینمایی ایران آشکارا قصد دارند چهره‌ای متفاوت از همکاران قبلی‌شان از خود ترسیم کنند.
Your browser doesn’t support HTML5
هشتاد و نهمین شماره از مجله هفتگی صحنه
علی‌اصغر رمضان‌پور، معاون فرهنگی پیشین وزارت ارشاد در دوران محمد خاتمی، درباره این تصمیمات مدیران فرهنگی دولت می‌گوید:
«رابطه بین معاونت سینمایی - و کلاً بخش سینمایی وزارت ارشاد- با گروهی از کسانی که همواره منتقدان وزارت ارشاد بودند، در سال‌های گذشته یعنی در دوران آقای خاتمی یا حتی در دوران آقای هاشمی رفسنجانی، رابطه‌ای متفاوت با بقیه حوزه‌هاست. یعنی کسانی مثل آقای شمقدری یا آقای کاسه‌ساز، که در واقع تا قبل از دوره آقای احمدی‌نژاد، هیچ‌وقت مسئولیت رسمی در بخش سینمایی وزارت ارشاد نداشتند، همواره به عنوان رقیب بودند، و روشی که آنها در آن دوره دنبال می‌کردند، این بود که مؤسسات رقیب زیر عنوان‌های "تاریخ دفاع مقدس" یا "انقلاب اسلامی" یا نظایر آن نهادهایی را در بیرون تعریف می‌کردند و اکثراً از مؤسساتی که به نوعی ربطی به روحانیت یا رهبری داشت، پول‌هایی را می‌گرفتند و نهادسازی می‌کردند و بیشتر در واقع در قالب کار سینمایی، کار سیاسی می‌کردند. وقتی که اینها در مسئولیت رسمی قرار گرفتند، به این شکل خود را نشان داد که کارهایی که می‌خواستند در آن نهادها بکنند را در سازمان سینمایی انجام دادند. بعد در روزهایی که می‌خواستند بروند هم نهادهایی را دوباره تأسیس کردند که وقتی بیرون رفتند همان کارهای خودشان را در آن نهادها به طور موازی انجام دهند که ظاهراً الان معاونت سینمایی به این نتیجه رسیده که به آنها اجازه شکل دادن آن مؤسسات و نهادها را ندهد.»
علاوه بر لغو مجوز مؤسسه سینمایی مقاومت، در هفته‌های اخیر موضوع تولید فیلم لاله نیز بار دیگر مدیران سینمایی دولت حسن روحانی را در مقابل یکی دیگر از تصمیمات مدیران قبلی‌شان قرار داده است.
هفته گذشته حجت‌الله ایوبی به صراحت از توقف تولید این فیلم صحبت کرد و گفت اساساً ساخت این فیلم که به گفته مدیر تازه مرکز گسترش سینمای تجربی نزدیک به شش و نیم میلیادر تومان خرج برداشته، اشتباه بوده است.
علی‌اصغر رمضان‌پور، در تحلیل هزینه‌های صرف شده برای پروژه لاله به نحوه ساخت فیلم‌های سفارشی در سال‌های گذشته می‌پردازد و پروژه اخیر را هم در این راستا می‌بیند:
«از نظر حجم بودجه اگر از بودجه ارزی معاونت فرهنگی بگذریم، بیشترین بودجه را در وزارت ارشاد معاونت سینمایی دارد. به همین دلیل یکی از کارهایی که آقای شمقدری و دوستانشان قبلاً انجام می‌دادند، با فشار از وزارت ارشاد بودجه‌هایی را برای پروژه‌هایی که انجام می‌دادند، می‌گرفتند. یک پروژه معروف که خود آقای شمقدری انجام داد همان فیلم معروف بود که راجع به ماجرای طبس ساخت. بنابراین اینها یک سابقه قبلی داشته‌اند که پروژه‌هایی را در بیرون تعریف می‌کردند و بودجه را به اسم آن پروژه می‌گرفتند و بعداً کل مجموعه سازمانی آنها از این پروژه بهره می‌برد. پروژه لاله هم از وقتی تعریف شد کاملاً مشخص بود که چنین چیزی است. یعنی پروژه‌ای بیرون از معاونت سینمایی تعریف شده و این بار دنبال این بودند که شریک خارج از کشور هم برای آن پیدا کنند که بتوانند مسئله را به خارج ببرند یا در واقع از حوزه کنترل خارج کنند و از نظر قانونی هم تخلف محسوب می‌شود اما این کار را به عنوان یک شیوه رایج انجام می‌دادند. اکثر این کارها را به این عنوان که ما داریم پروژه‌ای را با مأموریت خاصی براساس خواست مقامات بالای کشور انجام می‌دهیم توجیه می‌کردند. بنابراین فکر می‌کنم که این تخلف مالی محرز است ولی فکر نمی‌کنم از لحاظ حقوقی و قضایی، رسیدگی آن از طرف معاونت سینمایی فعلی راه به جایی ببرد.»
تأیید نمایندگان معرفی شده خانه سینما برای عضویت در شورای پروانه ساخت اقدام دیگری بود که در همین روزها از سوی مدیران سینمایی صورت گرفت که نمونه تازه‌ای از همراهی سازمان سینمایی با خانه سینما محسوب می‌شود.
«خانه سینمای ایرانیان» تشکلی که از سوی سینماگران مخالف خانه سینما راه‌اندزای شده و به نام خانه سینمای شماره ۲ هم معروف است همزمان با خانه سینما دو سینماگر را برای عضویت در شورای پروانه ساخت معرفی کرد اما سازمان سینمایی نمایندگان خانه سینما را پذیرفته است.
