آیا بریتانیا پس از اخراج دیپلمات‌ها، دفاتر تبلیغاتی ایران را هدف می‌گیرد؟

اتاق خبر شبکه تلویزیونی پرس تی‌وی

اخراج کلیه کارکنان سفارت جمهوری اسلامی در لندن از سوی وزارت خارجه بریتانیا، به تلافی هجوم سازمان داده شده علیه سفارتخانه آن کشور در تهران، ضمن کاهش مناسبات دو جانبه به پایین‌ترین سطح ممکن، هنوز به معنای قطع کامل روابط دو کشور نیست.

برداشتن گام بعد، از جمله تعطیل تلویزیون ماهواره‌ای پرس تی وی، مسدود ساختن دفا‌تر شبکه‌های خبری جمهوری اسلامی، و دفا‌تر «مرکز اسلامی» در لندن و منچستر و گلاسگو می‌تواند، به اقدام متقابل ایران و مالاً قطع کامل مناسبات دو کشور منجر شود.

روز جمعه اعلام شد که سازمان «نظارت بر رعایت ضوابط رسانه‌ای» بریتانیا، (آفکام)، شبکه تلویزیونی دولتی انگلیسی زبان ایران موسوم به «پرس تی وی» را که دفتر مرکزی آن در لندن به ثبت رسیده، به اتهام عدم رعایت موازین خبری به ۱۵۶ هزار دلار جریمه محکوم کرده است.

در نیمه ماه اکتبر و در پاسخ به سؤالی پیرامون احتمال تعطیل دفتر پرس تی وی در لندن از سوی دولت بریتانیا، معاون وزیر ارشاد جمهوری اسلامی اعلام کرده بود که «در این صورت مقابله به مثل خواهیم کرد.»

در ماه ژانویه سال جاری روزنامه تایمز چاپ لندن گزارش داد که حساب بانکی اصلی پرس تی وی در بانک «ابی نشنال» مسدود شده است. در مورد یاد شده، جمهوری اسلامی موضوع را با سکوت برگزار کرد.

دفا‌تر تبلیغات خارجی

شبکه تلویزیونی پرس تی وی که از سال ۲۰۰۷ در لندن آغاز به کار کرده، نمونه ایرانی شبکه‌های جهانی تلویزیونی انگلیسی زبان، مانند سی ان ان، الجزیره، بی‌بی سی و فاکس نیوز به شمار می‌رود.

برنامه‌های ۲۴ ساعته این شبکه را که با هزینه سالانه میلیون‌ها دلار به تبلیغ نقطه نظر‌های جمهوری اسلامی می‌پردازد می‌توان در سراسر جهان از طریق ماهواره و اینترنت مشاهده کرد.

این شبکه تلویزیونی با پرداخت دستمزد به چهره‌های صاحب‌نام و مایل به چپ، از جمله کن لیوینگستون، شهردار سابق لندن، و لورن بوث، خواهر زن تونی بلر نخست‌وزیر اسبق بریتانیا، ضمن تلاش در راه کسب اعتبار خبری، موجب ایجاد جنجال‌های سیاسی و خبری فراوان شده است.

مصاحبه مازیار بهاری

جریمه نقدی شبکه پرس تی وی، به اتهام پخش مصاحبه‌ای با مازیار بهاری گزارشگر ایرانی‌تبار مجله نیوزویک اعمال شده است. بنا بر شواهد، مصاحبه یاد شده با بهاری در زندان صورت گرفته و در نتیجه اصول آزادی بیان و حقوق بشر در تهیه و پخش آن رعایت نشده است.

مازیار بهاری در سال ۲۰۰۹ برای پوشش انتخابات ریاست جمهوری و پس از آن گزارش اعتراض‌های گسترده داخلی به نتایج انتخابات رئیس جمهوری در ایران بود و متعاقباً از سوی عوامل امنیتی دستگیر و راهی زندان شد.

آقای بهاری که دارای تابعیت کاناداست، پس از تحمل ۱۱۸ روز زندان سرانجام با سپردن سه میلیارد ریال وثیقه آزاد شد. سال گذشته، مازیار بهاری به صورت غیابی از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ۱۳ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.

جریمه نقدی اخیر پرس تی وی، پیامد شکایت مازیار بهاری به آفکام، به خاطر پخش فیلم مصاحبه وی در زندان صورت گرفت.

سایر دفا‌تر خبری و تبلیغاتی

علاوه بر شبکه تلویزیونی پرس تی وی، خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی، ایرنا، یک دفتر فعال در لندن است. تعطیل این دفتر می‌تواند فعالیت‌های خبری جمهوری اسلامی در اروپا را با اخلال روبه‌رو کند.

در صورت تعطیل مراکز اسلامی جمهوری اسلامی در بریتانیا، که گفته می‌شود دارای اعتبار سالانه‌ای بالغ بر شش میلیون دلار است، بخش مهمی از فعالیت‌های تبلیغی برون مرزی جمهوری اسلامی به حال تعطیل در خواهد آمد.

این مرکز که در لندن دارای دفتر مستقل و در شهر‌های منچستر و گلاسگو دارای مساجد خاص شیعیان و کادر‌های حقوق‌بگیر است، تا کنون به دفعات متهم به خبرچینی علیه ایرانیان مقیم بریتانیا شده است.

صدور اجازه داشتن دفا‌تر تبلیغاتی جمهوری اسلامی در لندن در حالی صورت گرفته که تاکنون تهران نه تنها از صدور اجازه گشایش دفتر خبری تلویزیون فارسی بی‌بی سی خودداری کرده که حتی به اتهام کمک به تهیه برنامه‌ها این شبکه، تعدادی از گزارشگران آزاد و مستندسازان را دستگیر و روانه زندان کرده است.

گام بعد؟

بی‌شک خودداری دولت بریتانیا از قطع کامل روابط سیاسی با تهران و تعطیل دفا‌تر خبری و تبلیغاتی جمهوری اسلامی، تاکنون، به منظور نیمه‌باز نگاه داشتن مسیر ارتباطات دیپلماتیک با تهران و استفاده از این مسیر‌ها در شرایط اضطراری صورت گرفته است.

با این حال در صورت ادامه وضع موجود در ایران، انتظار می‌رود اقداماتی تند‌تر علیه تهران، آنچنان که دیوید کامرون نخست‌وزیر بریتانیا نیز تأکید کرد، اعمال شود.

ظاهراً با درک تأخیری از شرایط حساس جاری در منطقه، و بررسی ملاحظات امنیتی، به‌خصوص توسط دبیر شورای امنیت ملی، مسئولان جمهوری اسلامی، اینک در صدد کنترل خسارات وارده بر آمده و در واکنشی تأمل برانگیز و کاملاً مغایر با شعارهای چند روز قبل خود در رابطه با بریتانیا، تصمیم به اخراج کامل کارکنان سفارت تهران در لندن را «عجولانه» خوانده‌اند.

با این وجود مبادرت به هر نوع اقدام تلافی‌جویانه تازه از سوی جمهوری اسلامی، در واکنش به اخراج کارکنان سفارتخانه ایران در لندن، و یا تحریم بانک مرکزی، می‌تواند به قطع کامل مناسبات لندن با تهران، تعطیل کلیه مراکز خبری و تجاری و اداری جمهوری اسلامی در آن کشور، و فراخوانی تعداد بیشتری از سفرای کشورهای غربی از تهران منجر شود.