دو روز پس از اعلام ناامیدی دولت باراک اوباما از دستیابی به توافقی با اسرائیل که از سرگیری روند گفت‌وگوهای صلح اسرائیلی- فلسطینی را امکان‌پذیر کند، محمود عباس، رئیس تشکیلات خود گردان فلسطینی روز پنجشنبه در قاهره تأکید کرد که بر موضع خویش پابرجاست و بدون قطع کامل ساخت و سازها از سوی اسرائیل، به میز مذاکرات باز نمی‌گردد.
آقای عباس که برای رایزنی با حسنی مبارک، رئیس جمهور مصر به قاهره رفته بود، پس از ملاقاتی یک ساعته، به خبرنگاران گفت که «ما مذاکره را در شرایطی که ساخت و سازهای اسرائیلی ادامه داشته باشد، قبول نداریم».
وی پس از سفرهای روزهای اخیر به ترکیه و یونان با هدف جلب حمایت بین‌المللی از دیدگاه‌های فلسطینی، به قاهره رسیده بود و در ادامه برای رایزنی با ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن هاشمی راهی امان، پایتخت اردن می‌شود.
علیرغم تأکید آقای عباس بر اینکه مذاکرات صلح وارد بحران جدی شده است اما هنوز معلوم نیست که آیا وی با از سرگیری مذاکرات غیرمستقیم با اسرائیل نیز مخالفت خواهد کرد یا خیر، هرچند که بنا به ارزیابی خبرگزاری فرانسه، به نظر می‌رسد که آقای عباس هنوز در را کاملاً نبسته است تا امیدی به گشایش جدید باقی بماند.
پیشتر، صائب عریقات، مذاکره‌کننده ارشد تشکیلات فلسطینی، روز چهارشنبه گفته بود که محمود عباس هر تصمیم و گام بعدی خود را ضمن مشورت با سران کشورهای عرب اتخاذ و اعلام می‌کند.
بحران جدید در روند صلح خاورمیانه، هنگامی جرقه زد که آمریکا و اسرائیل شامگاه سه‌شنبه خبر دادند که مذاکرات میان خود را برای تنظیم سندی کتبی که بر اساس آن، اسرائیل برای ۹۰ روز دیگر خانه‌سازی‌ها در کرانه باختری را متوقف کند تا امکان پیشبرد گفت‌وگوهای سیاسی میان نخست‌وزیر اسرائیل و رهبر تشکیلات فلسطینی فراهم شود، متوقف کرده‌اند.
ماه گذشته هیلاری کلینتون، وزیرخارجه آمریکا، در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از ارائه یک بسته مشوق‌های آمریکایی به دولت اسرائیل سخن گفته بود اما آمریکا سه‌شنبه اعلام کرد که به این نتیجه رسیده که حتی اگر خانه‌سازی‌ها در سه ماه دیگر نیز راکد بماند، روند صلح با پیشرفت جدی روبه‌رو نخواهد شد.
دولت اسرائیل اصرار داشت که سند کتبی که از آمریکا دریافت می‌کند به گونه‌ای تنظیم شود که این دولت بتواند صریحاً و رسماً به خانه‌سازی‌ها در شرق بیت‌المقدس ادامه دهد.
اما ناظران بسیاری می‌گویند، از آنجا که همه دولت‌های آمریکا از سال ۱۹۶۷ به بعد با ساخت و سازهای اسرائیلی در شرق بیت‌المقدس و کرانه باختری مخالف بوده‌اند، دولت باراک اوباما نمی‌توانست سندی به دولت اسرائیل بدهد که این سنت دیرینه مخالفت آمریکایی را نقض کند.
به گزارش خبر گزاری فرانسه، محمود عباس افزون بر رایزنی با سران کشورهای عربی در آستانه نشست کمیته پیگیری اتحادیه عرب، در روزهای آینده با جرج میچل، فرستاده ویژه صلح آمریکا به خاورمیانه نیز دیدار خواهد کرد.
عمر موسی، دبیر کل اتحادیه عرب، چهارشنبه گفته بود که این اتحادیه تا کنون چند بار به آمریکا برای پیشبرد صلح فرصت داده و بعید است که همچنان فرصت بیشتری قائل شود.
به گفته عمرموسی، ممکن است که اتحادیه عرب از سازمان ملل بخواهد که در مجمع عمومی یا شورای امنیت استقلال فلسطین را به رأی‌گیری بگذارد؛ ساز و کاری که به گفته آقای موسی، در کنفرانس صلح مادرید در سال ۱۹۹۱ نیز به عنوان یک گزینه مطرح شده بود.
آقای موسی اضافه کرد که مراجعه به سازمان ملل، مسالمت‌جویانه‌ترین راه حل است.
صائب عریقات گفته است اکنون که تلاش‌های آمریکا در متقاعد کردن اسرائیل به توقف خانه‌سازی‌ها شکست خورده، فلسطینی‌ها از دولت واشینگتن می‌خواهند که خودش کشور مستقل فلسطینی را به رسمیت بشناسد.
آقای عریقات گفت که ما امیدوار بودیم که آمریکا بتواند اسرائیل را وادار به اجرای تعهدات کند، اما زمان کنونی، زمان اتخاذ تصمیم، از جمله از سوی خود آمریکا است نه گفت‌وگو.
در همین حال، اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل و سلام فیاض، نخست‌وزیر تشکیلات فلسطینی و نیز صائب عریقات پنجشنبه برای شرکت در رایزنی‌هایی با خانم کلینتون به آمریکا می‌روند هرچند که پیشتر فلسطینی‌ها گفته بودند که محمود عباس دستور داده که هیچ مقام فلسطینی در روزهای آینده برای شرکت در چنین رایزنی‌هایی به آمریکا نرود.
گفته شده که خانم کلینتون می‌خواهد پس از رایزنی با این مقامات اسرائیلی و فلسطینی احتمالاً جمعه در یک نطق ویژه راهکارهای جدید آمریکا را برای بنای تار و پود جدیدی اعلام کند که رهبران اسرائیلی و فلسطینی را به پای میز مذاکرات بیاورد.
در پی ناکامی آمریکا، محمود عباس چهارشنبه در آتن در پی دیدار با نخست‌وزیر یونان، اتحادیه اروپا و نیز دیگر مهره‌های جامعه جهانی را به دخالت سریع فرا خوانده بود.
فلسطینی‌های میانه‌رو در طول سال‌ها تأکید داشتند که می‌خواهند از طریق گفت‌وگوهای صلح با اسرائیل به پیمان نهایی برسند اما اکنون با تیره شدن فضای مذاکرات می‌گویند که جامعه جهانی می‌تواند استقلال کشور فلسطین را به عنوان یک واقعیت به اسرائیل بقبولاند.
یاسر عبد رب، سخنگوی نهاد ریاست جمهوری تشکیلات فلسطینی، چهارشنبه گفت که کشورهای جهان می‌توانند مانند برزیل و آرژانتین رفتار کنند که در روزهای اخیر کشور مستقل فلسطین به پایتختی شرق بیت‌المقدس در مرزهای سال ۱۹۶۷ را به رسمیت شناختند.
آقای عبد رب گفت: «آمریکا از آرژانتین و برزیل انتقاد کرده اما دیدیم که اسرائیل به صورت آمریکا چنگ انداخته است».
در این میان، امیر قطر، شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی که کشورش مناسبات خوبی هم با آمریکا و هم با جنبش‌های فتح و حماس دارد و هم از نوعی روابط غیررسمی با اسرائیل برخوردار بوده، با خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس در دوحه، پایتخت قطر، دیدار کرده است.
برخی ناظران در منطقه می‌گویند که ملاقات امیر قطر با خالد مشعل با نگرانی‌ها از احتمال ازسرگیری عملیات مسلحانه از سوی سازمان‌های مخالف صلح ارتباط دارد.
اعلامیه انصراف آمریکا به تلاش برای قانع کردن دولت اسرائیل به دست برداشتن موقت از خانه‌سازی‌ها در اراضی مورد اختلاف این کشور با فلسطینی‌ها، از سوی حماس و تشکل‌های مسلح فلسطینی مورد استقبال شدید قرار گرفته است، که آن را اثبات دوباره شکست مذاکرات سازش با «رژیم صهیونیستی» و لزوم «بازگشت به مسیر عملیات مسلحانه» نامیده و می‌گویند که ابومازن باید استعفا دهد.
باراک اوباما چند ماه پس از آغاز ریاست جمهوری‌اش در نطقی در جامعه الازهر در قاهره خطاب به جهان اسلام، امیدهای زیادی برای برقراری صلح در خاورمیانه برانگیخت و سخنرانی‌اش با بیشترین استقبال در افکار عمومی دنیای عرب و اسلامی روبه‌رو شده بود.
باراک اوباما اول سپتامبر نیز در سرآغاز دور جدید روند صلح و همچنین در سخنرانی همین ماه خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود که تا سال آینده که مجمع عمومی سازمان برگزار شود می‌توان موجب شد که کشور مستقل فلسطین نیز به عنوان عضو جدید به این سازمان پیوسته باشد.
اما از همان آغاز دور جدید مذاکرات نشانه واقعی از به نتیجه رسیدن گفت‌وگوهای بی‌نتیجه مانده صلح دیده نشد و ملاقات سوم میان نخست‌وزیر اسرائیل با رئیس تشکیلات فلسطینی در روز شانزدهم سپتامبر در اورشلیم، آخرین دیدار میان آنها بود و سه ماه اخیر با تعلل سپری شد.
برخی از ناظران بر این باور هستند که یکی از دلایل اصلی اعلام انصراف دولت باراک اوباما از ادامه فشار بر دولت نتانیاهو برای قطع ساخت و سازها در اراضی مورد نزاع با فلسطینی‌ها، ضعیف شدن شدید اوباما و دموکرات‌ها در صحنه سیاست داخلی آمریکا است و او نمی‌خواهد که با تشدید فشار بر اسرائیل، جمهوریخواهان و سایر حامیان اسرائیل در آمریکا را به انتقادهای بیشتر از دولت خود بکشاند.
آقای عباس که برای رایزنی با حسنی مبارک، رئیس جمهور مصر به قاهره رفته بود، پس از ملاقاتی یک ساعته، به خبرنگاران گفت که «ما مذاکره را در شرایطی که ساخت و سازهای اسرائیلی ادامه داشته باشد، قبول نداریم».
وی پس از سفرهای روزهای اخیر به ترکیه و یونان با هدف جلب حمایت بین‌المللی از دیدگاه‌های فلسطینی، به قاهره رسیده بود و در ادامه برای رایزنی با ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن هاشمی راهی امان، پایتخت اردن می‌شود.
علیرغم تأکید آقای عباس بر اینکه مذاکرات صلح وارد بحران جدی شده است اما هنوز معلوم نیست که آیا وی با از سرگیری مذاکرات غیرمستقیم با اسرائیل نیز مخالفت خواهد کرد یا خیر، هرچند که بنا به ارزیابی خبرگزاری فرانسه، به نظر می‌رسد که آقای عباس هنوز در را کاملاً نبسته است تا امیدی به گشایش جدید باقی بماند.
پیشتر، صائب عریقات، مذاکره‌کننده ارشد تشکیلات فلسطینی، روز چهارشنبه گفته بود که محمود عباس هر تصمیم و گام بعدی خود را ضمن مشورت با سران کشورهای عرب اتخاذ و اعلام می‌کند.
بحران جدید در روند صلح خاورمیانه، هنگامی جرقه زد که آمریکا و اسرائیل شامگاه سه‌شنبه خبر دادند که مذاکرات میان خود را برای تنظیم سندی کتبی که بر اساس آن، اسرائیل برای ۹۰ روز دیگر خانه‌سازی‌ها در کرانه باختری را متوقف کند تا امکان پیشبرد گفت‌وگوهای سیاسی میان نخست‌وزیر اسرائیل و رهبر تشکیلات فلسطینی فراهم شود، متوقف کرده‌اند.
ماه گذشته هیلاری کلینتون، وزیرخارجه آمریکا، در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از ارائه یک بسته مشوق‌های آمریکایی به دولت اسرائیل سخن گفته بود اما آمریکا سه‌شنبه اعلام کرد که به این نتیجه رسیده که حتی اگر خانه‌سازی‌ها در سه ماه دیگر نیز راکد بماند، روند صلح با پیشرفت جدی روبه‌رو نخواهد شد.
دولت اسرائیل اصرار داشت که سند کتبی که از آمریکا دریافت می‌کند به گونه‌ای تنظیم شود که این دولت بتواند صریحاً و رسماً به خانه‌سازی‌ها در شرق بیت‌المقدس ادامه دهد.
اما ناظران بسیاری می‌گویند، از آنجا که همه دولت‌های آمریکا از سال ۱۹۶۷ به بعد با ساخت و سازهای اسرائیلی در شرق بیت‌المقدس و کرانه باختری مخالف بوده‌اند، دولت باراک اوباما نمی‌توانست سندی به دولت اسرائیل بدهد که این سنت دیرینه مخالفت آمریکایی را نقض کند.
به گزارش خبر گزاری فرانسه، محمود عباس افزون بر رایزنی با سران کشورهای عربی در آستانه نشست کمیته پیگیری اتحادیه عرب، در روزهای آینده با جرج میچل، فرستاده ویژه صلح آمریکا به خاورمیانه نیز دیدار خواهد کرد.
عمر موسی، دبیر کل اتحادیه عرب، چهارشنبه گفته بود که این اتحادیه تا کنون چند بار به آمریکا برای پیشبرد صلح فرصت داده و بعید است که همچنان فرصت بیشتری قائل شود.
به گفته عمرموسی، ممکن است که اتحادیه عرب از سازمان ملل بخواهد که در مجمع عمومی یا شورای امنیت استقلال فلسطین را به رأی‌گیری بگذارد؛ ساز و کاری که به گفته آقای موسی، در کنفرانس صلح مادرید در سال ۱۹۹۱ نیز به عنوان یک گزینه مطرح شده بود.
آقای موسی اضافه کرد که مراجعه به سازمان ملل، مسالمت‌جویانه‌ترین راه حل است.
صائب عریقات گفته است اکنون که تلاش‌های آمریکا در متقاعد کردن اسرائیل به توقف خانه‌سازی‌ها شکست خورده، فلسطینی‌ها از دولت واشینگتن می‌خواهند که خودش کشور مستقل فلسطینی را به رسمیت بشناسد.
آقای عریقات گفت که ما امیدوار بودیم که آمریکا بتواند اسرائیل را وادار به اجرای تعهدات کند، اما زمان کنونی، زمان اتخاذ تصمیم، از جمله از سوی خود آمریکا است نه گفت‌وگو.
در همین حال، اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل و سلام فیاض، نخست‌وزیر تشکیلات فلسطینی و نیز صائب عریقات پنجشنبه برای شرکت در رایزنی‌هایی با خانم کلینتون به آمریکا می‌روند هرچند که پیشتر فلسطینی‌ها گفته بودند که محمود عباس دستور داده که هیچ مقام فلسطینی در روزهای آینده برای شرکت در چنین رایزنی‌هایی به آمریکا نرود.
گفته شده که خانم کلینتون می‌خواهد پس از رایزنی با این مقامات اسرائیلی و فلسطینی احتمالاً جمعه در یک نطق ویژه راهکارهای جدید آمریکا را برای بنای تار و پود جدیدی اعلام کند که رهبران اسرائیلی و فلسطینی را به پای میز مذاکرات بیاورد.
در پی ناکامی آمریکا، محمود عباس چهارشنبه در آتن در پی دیدار با نخست‌وزیر یونان، اتحادیه اروپا و نیز دیگر مهره‌های جامعه جهانی را به دخالت سریع فرا خوانده بود.
فلسطینی‌های میانه‌رو در طول سال‌ها تأکید داشتند که می‌خواهند از طریق گفت‌وگوهای صلح با اسرائیل به پیمان نهایی برسند اما اکنون با تیره شدن فضای مذاکرات می‌گویند که جامعه جهانی می‌تواند استقلال کشور فلسطین را به عنوان یک واقعیت به اسرائیل بقبولاند.
یاسر عبد رب، سخنگوی نهاد ریاست جمهوری تشکیلات فلسطینی، چهارشنبه گفت که کشورهای جهان می‌توانند مانند برزیل و آرژانتین رفتار کنند که در روزهای اخیر کشور مستقل فلسطین به پایتختی شرق بیت‌المقدس در مرزهای سال ۱۹۶۷ را به رسمیت شناختند.
آقای عبد رب گفت: «آمریکا از آرژانتین و برزیل انتقاد کرده اما دیدیم که اسرائیل به صورت آمریکا چنگ انداخته است».
در این میان، امیر قطر، شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی که کشورش مناسبات خوبی هم با آمریکا و هم با جنبش‌های فتح و حماس دارد و هم از نوعی روابط غیررسمی با اسرائیل برخوردار بوده، با خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس در دوحه، پایتخت قطر، دیدار کرده است.
برخی ناظران در منطقه می‌گویند که ملاقات امیر قطر با خالد مشعل با نگرانی‌ها از احتمال ازسرگیری عملیات مسلحانه از سوی سازمان‌های مخالف صلح ارتباط دارد.
اعلامیه انصراف آمریکا به تلاش برای قانع کردن دولت اسرائیل به دست برداشتن موقت از خانه‌سازی‌ها در اراضی مورد اختلاف این کشور با فلسطینی‌ها، از سوی حماس و تشکل‌های مسلح فلسطینی مورد استقبال شدید قرار گرفته است، که آن را اثبات دوباره شکست مذاکرات سازش با «رژیم صهیونیستی» و لزوم «بازگشت به مسیر عملیات مسلحانه» نامیده و می‌گویند که ابومازن باید استعفا دهد.
باراک اوباما چند ماه پس از آغاز ریاست جمهوری‌اش در نطقی در جامعه الازهر در قاهره خطاب به جهان اسلام، امیدهای زیادی برای برقراری صلح در خاورمیانه برانگیخت و سخنرانی‌اش با بیشترین استقبال در افکار عمومی دنیای عرب و اسلامی روبه‌رو شده بود.
باراک اوباما اول سپتامبر نیز در سرآغاز دور جدید روند صلح و همچنین در سخنرانی همین ماه خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود که تا سال آینده که مجمع عمومی سازمان برگزار شود می‌توان موجب شد که کشور مستقل فلسطین نیز به عنوان عضو جدید به این سازمان پیوسته باشد.
اما از همان آغاز دور جدید مذاکرات نشانه واقعی از به نتیجه رسیدن گفت‌وگوهای بی‌نتیجه مانده صلح دیده نشد و ملاقات سوم میان نخست‌وزیر اسرائیل با رئیس تشکیلات فلسطینی در روز شانزدهم سپتامبر در اورشلیم، آخرین دیدار میان آنها بود و سه ماه اخیر با تعلل سپری شد.
برخی از ناظران بر این باور هستند که یکی از دلایل اصلی اعلام انصراف دولت باراک اوباما از ادامه فشار بر دولت نتانیاهو برای قطع ساخت و سازها در اراضی مورد نزاع با فلسطینی‌ها، ضعیف شدن شدید اوباما و دموکرات‌ها در صحنه سیاست داخلی آمریکا است و او نمی‌خواهد که با تشدید فشار بر اسرائیل، جمهوریخواهان و سایر حامیان اسرائیل در آمریکا را به انتقادهای بیشتر از دولت خود بکشاند.