هشدار هاشمی درباره بحران دارو و تحریم‌های غرب

اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص نظام، نسبت به کمبود نگران‌کننده دارو در کشور هشدار داد و از تحریم‌هایی که به این وضع دامن زده است به شدت انتقاد کرد.

به گزارش روز چهارشنبه ۱۹ تیر خبرگزاری ایلنا، وی در دیداربا اعضای هیات مدیره و مشاورین انجمن داروسازان ایران گفت: «وضعیت بیماران و خانواده‌های آنان نگران‌كننده و رنج‌آور است، وقتی می‌شنویم علاوه بر رنج بیماری، برای تأمین دارو مشكل دارند.»

هاشمی رفسنجانی با اشاره به تحریم‌هایی که موجب شده واردات دارو و مواد اولیه به کشور مشکل شود، گفت: «مدعیان حقوق بشری با بهانه‌های واهی و بعضاً با استناد به گفتار و رفتار افراطیون، باعث رنجش خاطر مردم و به‌ویژه بیماران می‌شوند كه این كار با هیچ یک از اصول انسانی سازگاری ندارد.»

گرچه تحریم‌های دارویی و غذایی در فهرست تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیست، اما از آنجا که نقل و انتقال پول به ایران و خارج از ایران عملا غیرممکن شده است، خرید داروی خارجی و مواد اولیه آن نیز دشوار شده است.

کاهش ارزش ریال که آن هم تابعی از تحریم‌ها و سیاست‌های اقتصادی دولت است، یکی دیگر از عواملی است که بهای دارو در ایران را در ماه‌های گذشته به شدت بالا برده است به نحوی که رسانه‌ها در مواردی از فوت بیماران به خاطر گرانی یا نایاب شدن داروها خبر داده‌اند.

هاشمی رفسنجانی در عین حال ابراز امیدواری کرد که وقتی حسن روحانی زمام دولت را در دست بگیرد بحران دارو تا سال آینده برطرف شود.

ارز تک نرخی و افزایش ۴۰ تا ۹۰ درصدی بهای دارو

بحران دارو در کشور در چند روز اخیر به ویژه با تک نرخی شدن ارز و حذف ارز مرجع، وارد فاز تازه‌ای شده ‌است.

شمس علی رضا زاده، معاون امور دارویی سازمان غذا و دارو، صریحا گفت پس از تک نرخی شدن ارز «داروهای تولید داخل به طور متوسط ۴۰ درصد و داروهای وارداتی به طور متوسط حدود ۹۰ درصد گران شدند.»

این مقام مسئول درباره علت افزایش بهای دارو گفت: «علت افزایش قیمت دارو، افزایش قیمت ارز برای واردات مواد موثره داروهای تولید داخل است که تا حدی بر قیمت تمام شده آنها تأثیر می‌گذارد اما در مورد داروهای خارجی افزایش دوبرابری قیمت ارز از ارز مرجع به ارز مبادلاتی به صورت مستقیم بر قیمت تمام شده دارو تأثیر می ‌ذارد به همین علت شاهد افزایش قیمت حدود ۲ برابری این داروها هستیم.»

پیشتر برای واردات دارو، ارز مرجع ۱۲۲۶ تومانی اختصاص داده می‌شد که اکنون دلار تک نرخی به قیمت ۲۴۷۷ از سوی بانک مرکزی ارائه می‌شود.

اختلاف مجلس و دولت

دولتی‌ها به دنبال این هستند که یارانه دارو مستقیما به بیماران داده بشود اما مجلسی‌ها با این کار مخالفند و می‌گویند این کار باعث ایجاد رانت خواهد شد و خاصیت تورمی دارد.

در همین زمینه محمد حسین قربانی عضو كميسيون بهداشت مجلس به سایت فرارو گفت: «بر اساس بودجه دولت موظف است كه مابه التفاوت ارز مرجع و ارز مبادله‌ای را به صورت يارانه دارو پرداخت كند ولی مجلس با پرداخت نقدی يارانه دارو مخالفت است چرا كه اين كار باعث توزيع ناعادلانه ثروت و ايجاد رانت خواهد شد.»

وی افزود: «بهترين روش پرداخت يارانه دارو از طريق اجرای قانون و تشكيل بيمه همگانی سلامت ايرانيان است. اما به دليل عدم كارايی وزارت بهداشت و سازمان رفاه و تامين اجتماعی دولت تاكنون نتوانسته است قانون بيمه همگانی را به طور كامل اجرا كند.»

فشار بر شرکت‌های بیمه

خبرگزاری ایسنا پیشتر گزارش داده بود بهای دارو که در برخی موارد تا دو برابر افزایش پیدا کرده، شرکت‌های بیمه را نیز در فشار گذاشته است به طوریکه این شرکت‌ها گفته‌اند که نمی‌توانند از عهده این افزایش بها برآیند.

واردات کالاهای لوکس با ارز دولتی

با این حال با وجود مشکلات ارزی و تحریم‌ها و کمبود دارو، در ماه‌های گذشته گزارش‌هایی در مورد واردات خودروهای لوکس مانند پورشه با ارز مرجع منتشر شد. به طوریکه مرضیه وحید دستجردی وزیر بهداشت سابق بهداشت دولت محمود احمدی‌نژاد به شدت از آن انتقاد کرد که در نهایت به اخراج او از هیات دولت ختم شد.

بیماران آسیب دیده

رسانه‌ها در ماه‌های اخیر گزارش‌های میدانی از کمبود دارو در ایران تهیه کرده‌اند که نشان‌دهنده شدت بحران دارو به ویژه برای بیماران خاص است.

سایت عصر ایران، گوشه‌ای از این بحران را به تصویر کشیده است. پدر و مادری گفته‌اند داروی کنترل دیابت پیدا نمی‌کنند و فرزند آنها در مقابل دیدگانشان در حال از دست رفتن است.

یک پزشک نوشته است: «کاش فقط داروهای بیماری‌های صعب‌العلاج پیدا نمی‌شد چون این بیماری‌ها معمولا شیوع کمی دارند. مشکل اصلی در حال حاضر کمبود داروهای لازم برای بیماری‌های شایع است. متفورمین، رانیتیدین، شیاف استامینوفن، سرم نرمال سالین و بسیاری قطره‌های معمول چشمی جزو داروهای سهمیه‌بندی هستند و در شهرستان‌ها کمبودشان شدیدا حس می‌شود.»

یک شهروند دیگر می‌گوید بیمار سرطانی دارد و باید داروی هرسپیتین در ۱۸ نوبت تزریق کند که قیمت آن در بازار آزاد ۹ میلیون تومان است و کل درآمدش کمتر از یک میلیون تومان است.

شهروند دیگری نوشته است که مادرش را به خاطر داروی بی‌کیفیت از دست داده و دهها نمونه دیگر از این دست.

پیشتر احمد شهید، گزارشگر سازمان ملل در امور حقوق بشر، از تحریم‌هایی که به کمبود دارو دامن زده انتقاد کرده بود.