روش‌های علمی که قادر به ریشه‌کن کردن آفت‌ها یا عوض کردن توانایی پشه‌های ناقل بیماری‌های مسری و خطرناک هستند در حال افزایش‌اند. اما این پیشرفت‌ها پرسش‌های جدی را درباره اخلاق علم برانگیخته است. آیا انسان‌ها اجازه دارند برای همیشه طبیعت را دگرگون کنند؟
به گزارش خبرگزاری فرانسه، رشد روزافزون فناوری تغییر ژنتیکی در موجودات با دستکاری دی‌ان‌ای آنها، نه تنها موضوع بحث محافل علمی است بلکه مورد توجه دوستدارن محیط زیست هم قرار گرفته است.
یکی از بحث‌انگیزترین انواع این نوع تحقیق، «تحریک ژن» نام دارد که با مهندسی ژنتیک ژن‌های ناقل از والدین به بچه‌ها را در حیوانات تغییر می‌دهد و به این ترتیب یک تغییر سریع در گونه آن جاندار به‌وجود می‌آید.
برای نمونه در یکی از این تحقیقات، دستکاری ژنتیکی باعث شده که همه موش‌های به‌دنیا آمده در یک جزیره، نر باشند. به این ترتیب نسل موش‌ها در این جزیره در یک نسل منقرض خواهد شد.
مثال دیگر حفظ پرنده‌های در حال انقراض در جزایر هاوایی است. این کار توسط دستکاری ژنتیکی پشه‌های حامل مالاریای پرندگان انجام می‌شود. مهندسی ژنتیک امکان انتقال این بیماری را از این پشه‌ها می‌گیرد.
طرفدارن دستکاری ژنتیکی عقیده دارند که این کار جلوی سمپاشی‌های منجر به تخریب محیط زیست را می‌گیرد و بهترین روش مقابله با جانداران مهاجم و خطرناک است. اما مخالفان می‌گویند که این کارها، با دست بردن در چرخه اکوسیستم، چهره زندگی در کره زمین را برای همیشه تغییر می‌دهد. آنها می‌گویند که این تغییرات هیچ راه بازگشتی ندارد.
دکتر کوین اسولت، استاد دانشگاه ام‌آی تی در آمریکا و یکی از دانشمندان طرفدار دستکاری ژنتیکی می‌گوید: «به عنوان دانشمندی که در این زمینه کار کرده است، به طور ویژه‌ای نگران هستم چرا که ما دانشمندان از نظر اخلاقی مسئول نتایج کارمان هستیم.»
وی عقیده دارد که هر گونه تغییر ژنتیکی یا هر فناوری که منجر به تغییر محیط زیست در آزمایشگاه شود اول باید برای عموم اعلام شود. او می‌گوید: «اگر چیزی در آزمایشگاه اشتباه از کار دربیاید، افراد بیرون آزمایشگاه هم تحت تاثیر قرار می‌گیرند. این به این معناست که اگر کاری پشت درهای بسته آزمایشگاه انجام شود، همانطور که روش سنتی در علم است، به مردمی که نتایج این آزمایش‌های ممکن است بر آنها اثر گذارد، اجازه صحبت و تصمیم‌گیری داده نمی‌شود.»
اما دانشمندان دیگر لزوما اینطور فکر نمی‌کنند. کریس فارمر، مدیر برنامه حفظ پرندگان هاوایی می‌گوید: «یکی از ترسناک‌ترین کارهای کار کردن در منطقه حفاظت شده هاوایی این است که هیچ راه دیگری برای نجات این پرندگان از بیماری مالاریا وجود ندارد.» ۳۸ گونه پرنده در این جزایر در اثر بیماری مالاریا از بین رفته‌اند و نسل ۲۱ گونه دیگر از ۳۲ گونه باقی مانده، به شدت در خطر است. فارمر عقیده دارد که عدم استفاده از فناوری‌های تازه، باعث انقراض نسل این پرندگان می‌شود.